Óìóìèé ÿêóíèé íàçîðàò ñàâîëëàðga-javob. “Parazitologiya” fani, u
25._Mikrosporidiyalar tipi vakillari va ularning tuzilishi, ko’payishi, keltirib chiqaradigan kasalliklari.MIKROSPORIDIYALAR (MICROSPORIDIA) tipining vakillari juda mayda bo'lishi va sporalarining tuzilishi bilan miksosporidiyalar tipidan farq qiladi. Mikrosporidiyalar tipiga 800 dan ortiq tur kiradi. Bu tipga 2 ta sinf va 70 dan ortiq urug‘ kiradi. Mikrosporidiyalar sporasi juda kichik, ya’ni 2-10 mkm bo‘ladi va ular qattiq po‘st bilan qoplangan. Mikrosporidiyalar, asosan har xil hasharotlaming hujayralarida, ba’zan baliqlaming hujayralarida parazitlik qiladi. Ular sporasining katta qismini bitta otuvchi kapsula va qalin qobiq egallagan. Ikki yadroli amyobasimonmurtak juda kichik boiib, sodda tuzilgan. Spora hayvon hazm organiga tusnganidaancha uzun otuvchi tola ajratib chiqaradi va qobiqdan ajralgan amyobasimon tanacha hayvonning to‘qima va hujayralariga kirib rivojlanadi, ya’ni ular jinssiz yo‘lbilan ko‘payib, sporalar hosil qiladi. Ichak bo‘shlig‘iga tushgan sporalar tashqarigachiqarib yuboriladi. Mikrosporidiyalaming ayrim vakillari, masalan, Nosema bombycis tut ipak qurtining turli ichak to!qimalarida parazitlik qilib, ularda xavfli oiat -qoradog‘, qorason (pebrina) kasalligini vujudga keltiradi. Qoradog1 qo‘zg‘atuvchisi nozema sporalari tirik qolgan ipak qurti kapalaginingtuxumi(urug‘i) orqali so‘nggi avlodga ham o‘tadi. Ipak qurti kasalligining qo‘zg‘atuvchisi - nozemaning biologiyasini 1849-1858- yillarda fransiyalik olim L. Paster o‘rgangan. Tut ipak qurti nozemasi ifloslangan tut bargi orqali ipak qurtiga o‘tadi. Ichak epiteliysi orqali qonga o‘tgan parazit qurtning barcha organlarini zararlaydi. L. Paster parazitning nasldan-naslga o‘tishini aniqlab, kasallangan tuxumlardan sog‘ tuxumlami ajratib olish usulini ishlab chiqqan. Bu usuldan hozirgacha gren zavodlarida foydalaniladi. Bu kasalning nomini nozematoz deyiladi.
