Umumiy psixologiya

ikkinchivazifasi - bevositao‘quvchiningqiziqishvatalablariniqondirishgayo‘naltirilganholatdagiijtimoiyvazifadir. Shuningdek, buvazifao‘quvchilarniko‘tarinkilik, yaxshikayfiyatvao‘quvjarayonidagiishchanlikniyuzagakeltirishnihamo‘zichigaoladi. Afsuski, ko‘pyillardavomidaboshqarishningshuijtimoiyvazifasigajudakame’tiborberilgan.

Boshqaruvningikkinchivazifasibuijtimoiy-psixologikdir. Buvazifao‘quvchilardasamaralifaoliyatuchunzarurbo‘lganijtimoiy-psixologikholatvaxususiyatlarnirivojlantirishgaqaratilgandir.Buholatvaxususiyatlaro‘quvchilarnio‘zarojipslashtirish, nazorat, o‘z-o‘ziniboshqarish, Shuningdek, mustaqilta’limolishlarinirivojlantirishdaniboratdir.

Ўқув жараёнини бошқариш учун қуйидаги таркибий қисмларни эгаллаш лозим




Берилган ўқув топшириғини ечиш учун воситалар танлаш.

Ўқув топшириқларини бажарилганлигини текшириш



Ўз олдига мақсад қўя олиш




Топшириқларни ечиш жараёнида ўз-ўзини назорат қилиш





Ўзлаштирилган билимлар, малакалар, кўникмалар сифатини текшириш

Турли белгилар билан предметнинг ички муносабатлари мувофиклигини кўра олиш

O‘qitishningikkitausulimavjud. Birian’anaviyo‘qitishusuli - bundao‘qituvchimuammonibelgilaydi, vazifalarnianiqlaydivamuammoniechibberadi. O‘quvchiesamasalaniechishyo‘llarinieslabqoladivauniechishnimashqqiladi. Bundao‘quvchilardareproduktivtafakkurshakllanadi. Rivojlantiruvchita’limo‘kitishningmuammoliusulidao‘qituvchio‘quvchilarningbilishjarayonlariniboshkaradi, unitashkiletadivanazoratkiladi.O‘quvchiesamuammonitushunadi, uniechishyo‘llariniqidiradivauniechadi. Bundayhollardao‘quvchitafakkuriningmahsuldorligioshadivauningmustaqilligirivojlanadi.

O‘quvchiningo‘qishgabo‘lganqiziqishinirivojlantirishuchuno‘qituvchiquyidagiqoidalargatayanishilozim:

1 O‘quvjarayoninishundaytashkiletishlozimki, bundao‘quvchifaolharakatqilishi, mustaqilizlanishi, yangibilimlarnio‘zikashfetishivamuammolixarakterdagimasalalarniechishuchunsharoitizlashikerak.

2. O‘quvchilargabirxilo‘qitishusullarivabirturdagi
ma’lumotlarniberishdanqochishkerak.

3.O‘rgatilayotganfanganisbatanqiziqishningnamoyonbo‘lishi
uchunaynishufanyokibilim, o‘quvchiningo‘ziuchunqanchalikahamiyatlivamuhimekanliginibilishikerak.

4.YAngimaterialqanchalaro‘quvchitomonidanavvalo‘zlashtirilgan

bilimlarbilanbog‘liqbo‘lsa, uo‘quvchiuchunshunchalikqiziqarlibo‘ladi.

5.Haddanziyodqiyinmaterialo‘quvchidaqiziqishuyg‘otmaydi.
Berilayotganbilimlaro‘quvchiningkuchietadigandarajadabo‘lishilozim.

O‘qituvchio‘rganilayotganmavzuyokibiliminingahamiyatiniko‘rsatish, o‘quvchiningo‘quvfaolliginioshirishuchunqiziqarlimisollar, aqliyo‘yinlardankengfoydalanishilozim. Lekin, ta’limdagiharbirberiladiganbilimyorqin, qiziqarlibo‘lavermaydi, Shuninguchuno‘quvchilardairoda, qatiylik, mehnatsevarlikkabihislatlarningkamoltoptirilishinihoyatdazarurdir. Anashuhislatlaro‘quvchiningkelgusidao‘z-o‘zininazoratqilishga, o‘z-o‘zinibaholashgavamustaqilta’limolishgaasosbo‘lishikerak.

Respublikamizdao‘quvfaoliyatiniboshqarishmuammosiE.G‘.G‘ozievvauningshogirdlariX.Ruxieva, SH.V.Azizovalartomonidano‘rganilgan.SH.Azizovatadqiqotidayuqorisinfo‘quvchilaridao‘quvfaoliyatiniboshqarishningpsixologikxususiyatlaritadqiqetilgan. Muallifningta’kidlashicha, o‘quvfaoliyatiniboshqarishtarkiblariniegallashmuayyanbosqichma-bosqichamalgaoshadi, turlixususiyatlimateriallarnio‘zlashtirishnegizigaquriladi. Egallanganusullarvatarkiblarniyangivaziyatgako‘chirishboshqarishjarayonivujudgakelganliginibildiradi.