Umurtqasizlar zoologiyasidan


-rasm . Baqa ko'pso'rg'ichlisi



Yüklə 310,41 Kb.
Pdf görüntüsü
səhifə54/151
tarix26.12.2023
ölçüsü310,41 Kb.
#197588
1   ...   50   51   52   53   54   55   56   57   ...   151
Umurtqasizlar zoologiyasidan labaratoriya mashg\'ulotlari Dadayev

30-rasm . Baqa ko'pso'rg'ichlisi
(Polystoma integerrmum):
1-og'iz, 2-hal-
qum, 3-jinsiy teshik, 4-qin, 5-urug' yo'li,
6-bachadon, 7-sariqdonning yo'li, 8-sariq-
donlar, 9-ichak, 10-yopishish diskasidagi
so'rg'ichlari, 11-yopishuv diskasidagi
katta ilmoqlari, 12-tuxum yo'li,
13-tuxumdon.
82


voyaga yetishga uigurmaydi. Bu vaqtga kelib itbaliq yosh baqaga aylana 
boshlaydi, uning jabra teshiklari bitib ketadi.
Ammo baqa ko‘pso‘rg‘ichlisining bunday lichinkalari nobud bo‘lib 
ketmaydi, ular xo‘jayini tanasining ustki qismi orqali kloakasiga, keyin 
esa siydik pufagiga o‘tib oladi. Baqa ko‘pso‘rg‘ichlisining rivojlanishi 
baqanikiga o‘xshash uchinchi yilida tugallanib jinsiy voyaga yetadi. Bu 
hodisa baqa ko‘pso‘rg‘ichlisining rivojlanish davrida ektoparazitlikdan 
endoparazitlikka o ‘tishini ko‘rsatuvchi dalildir. Baqa ko‘pso‘rg‘ichlisi 
ko‘payishining xarakterli xususiyatlaridan biri, uning taraqqiyoti 
xo‘jayin (baqa) taraqqiyoti bilan uzviy ravishda bog‘liqligidadir va shu 
bilan u boshqa monogeniylardan farq qiladi.
Isltni 
bajarish 
tartibL
1. 
Binokulyar 
yordamida 
baqa 
ko‘pso‘rg‘ichlisining tuzilishini o‘rganing. Tanasining keyingi qismidagi 
diskasiga, unda joylashgan so‘rg‘ichiarga va ikkita katta ilmoqlariga 
e'tibor bering. Parazitning ichki va tashqi tuzilishini albomga chizing. .
2. 
Mikroskopning kichik obyektivi orqali baqa ko‘pso‘rg ‘ichlisining 
ichki tuzilishini o ‘rganing. So‘rg‘ichlari va ilmoqlarini kuzatib, ulaming 
joylashuviga e'tibor bering.
Baqa ko‘pso‘rg‘ich!isi tuzilishi rasmini chizing va bilimingizni
nazorat qilish uchun quyidagi test topshiriqlariga javob bering.
C=19
1. Baqa ko‘pso‘rg‘ichlisining tuzilishiga xos belgilarini ko‘rsating: 
A-tanasi 
silindirsimon, 
B-tanasi 
cho'ziq, 
yelka-qorin 
tomonga 
yassilangan, V-oldingi uchi yo ‘g ‘onlashgan, G-keyingi qismi kengroq, 
D-oldingi uchi ingichkaroq, E-yopishuv organi-diski oldingi uchida 
joylashgan, J-yopishish organi-diski tanasining keyingi uchida bo‘ladi, 
Z-ayrim jinsli, I-germafrodit, K-rivojlanishi bitta xo‘jayinda boradi, L- 
rivojlanishi ikki-uchta xojayinda boradi.
2. Baqa ko‘pso‘rg‘ichlisining ovqat hazm qilish sistemasi to‘g‘ri 
ko‘rsatilgan javobni belgilang: A-og‘iz teshigi tanasining oldingi uchida, 
B-og‘iz teshigi tanasining o‘rtasida, V-halqum, G-qiziIo‘ngach, D- 
oshqozon, E-o!dingi icliak, J-orqa ichak, Z-ko‘richak, I-anal teshigi.
3. Baqa ko‘pso‘rg‘ichlisining rivojlanish siklini suvga tuxum 
qo‘yishdan 
boshlab 
ketma-ketlikda 
joylashtiring: 
A-baqa 
ko‘pso‘rg‘ichlisi 
suvga tuxum 
qo‘yadi, 
B-birinchi 
avlod baqa 
ko‘pso‘rg‘ichlisi lichinkasi itbaliq jabrasida voyaga yetib tuxum qo‘yadi, 
V-itbaliq baqaga aylanganda jabra yoriqlari bitib ketadi va ikkinchi nasi 
baqa ko‘pso‘rg‘ichlisi lichinkasi nobud bo‘1 may, yosh baqa terisi ustki 
qismi orqali kloakasiga va undan siydik pufagiga borib rivojlanishining
83


uchinchi yili jinsiy voyaga yetadi, G-tuxumdan suvda usti kipriklar bilan 
qoplangan 
baqa 
ko‘pso‘rg‘ichlisi 
lichinkasi 
chiqadi, 
D-baqa 
ko‘pso‘rg‘ichlisi tuxumidan ikkinchi nasi rivojlanadi, lekin u itbaliq 
jabrasida voyaga etishga ulgurmaydi.
4. Qaysi tur monogeneyalar karpsimon baliqlarda parazitlik qiladi? 
A-baqa ko‘pso‘rg‘ichlisi, B-girodaktilus, V-nitsha, G-daktilogirus.
5. M onogeneyalar qaysi hayvonlarda parazitlik qiladi? A-qushlar 
va sutemizuvchilarda, B-baliqlar va amfibiyalarda, V-amfibiyalar va 
qushlarda, G-sutemizuvchilar va baliqlarda.
6. Monogeneyalardan qaysi turi ektoparazitlikdan ikkilamchi marta 
endoparazitlikka o‘tgan: A-nitsha, B-daktilogirus, V-girodaktilus, G- 
baqa ko‘pso‘rg ‘ichlisi.
7. M onogeneyalardan qaysi turi tirik tug‘adi (6-topshiriqqa 
qarang)?

Yüklə 310,41 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   50   51   52   53   54   55   56   57   ...   151




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin