Universiteti umarov b. M., Norbekova b. Sh. Bolalar psixologiyasi

 
Mavzuni mustahkamlash uchun nazorat savollari: 
 
1. Maktabgacha yoshdagi bolalar o’yin faoliyatini tadqiq qilgan 
olimlarning izlanishlari to’g’risida fikringiz? 
2.Maktabgacha yoshdagi bolalarda o’yin faoliyatining
xususiyatlarini bayon qiling?
3. Bolalarning psixik o’sishida o’yinning ahamiyati xususida 
fikringiz? 
 
Mustaqil ish topshiriqlari: 
 
1.O’yin faoliyati nazariyalari.
2.Maktabgacha yoshdagi 
bolalarda o’yin faoliyatining xususiyatlari.
3. Bolalarning psixik o’sishida o’yinning ahamiyati.
 
MAVZUNI MUSTAHKAMLASH UCHUN TEST SAVOLLARI: 
 
1.
 
A.S. Makarenkoning fikricha, bolalarning qaysi faoliyati jismoniy va 
psixik jihatdan garmonik ravishda rivojlanishlari uchun birdan-bir vosita? 
A.mielinizatsiya faoliyati 
B.
o‘yin faoliyati
C.
ta’lim faoliyati
D.mehnat faoliyati 
2.
 
N.M.Aksarinaning o'yin faoliyati to’g’risidagi fikrini belgilang?
 
1.taasurotlar tarkib topishi; . o'yinda bola kattalar faoliyatining asosiy 
jihatini aniqroq aks ettirishi o'yinning mazmunini tashkil qiladi;
3. har xil ko'rinishdagi o'yinchoqlar va tarbiyaviy ta'sir vositalarining 
muhayyoligi;
4. rolli o'yin ishtirokchilarining safi yosh ulg'ayishiga qarab, jinsiy 
tofovutlarga binoan kengayib boradi,
5. bolalaming kattalar bilan tez-tez muomala va muloqotga kirishuvi. 
A.1.3.5 
B.1.2.4 
C.2.3.5 
D.3.4.5 
30
Nishonova Z.T. Rivojlanish psixologiyasi.Pedagogik psixologiya. Toshkent. “O’zbekiston faylasuflar milliy 
jamiyati” nashiriyoti, 2018 yil. 250-259-betlar.

---

147 
3. Qaysi olim o'z tadqiqotida ro’lli o'yinning syujeti bilan bir qator
da, 
uning mazmuni ham mayjud ekanini yozadi. Uning fikricha, o'yinda bola 
kattalar faoliyatining asosiy jihatini aniqroq aks ettirishi o'yinning 
mazmunini tashkil qilishini e’tirof etgan?
 
A. A.P. Usova 
B. D.B. Elkonin 
C. N.M.Aksarina 
D. A.N. Leontev 
4. A.P. Usovaning tadqiqotlarida ta'kidlanishicha, rolli o'yin 
ishtirokchilarining safi yosh ulg'ayishiga qarab, jinsiy tofovutlarga binoan 
kengayib boradi. Bunga ko’ra uch yoshli bolalar 2
-3 tadan guruhga birlashib 
qancha vaqt birga o’ynay 
oladi? 
A.2-3 daqiqa 
B. 3-5 daqiqa
C. 5-7daqiqa 
D. 40-50 daqiqa 
5. 6-
7 yoshli bolalarda ro’lli o'yinni qay tartibda o’ynashadi?
 
A. 3-5 daqiqa birga o'ynay oladilar; 
B. 40-50 daqiqa davom etadi, o'yin davomida qatnashchilar soni ham 
ortib boradi; 
C. guruh yoki jamoa bo'lib birga o'ynash istagi vujudga keladi, natijada 
avval rollar taqsimlanadi, o'yinning qoidalari va shartlari tushuntiriladi 
D. 30-40 daqiqa davom etadi, o'yin davomida qatnashchilar soni ham 
ortib boradi; 
6. 
Bolalarning o‘yin faoliyatlarida r
eal voqelikdan chetga chiqib ketish 
darajasidagi afsonaviylik yo‘q. Ushbu fikr muallifini toping?
 
A. A.P. Usova 
B. D.B. El
’
konin 
C. N.M.Aksarina 
D. A.N. Leon
’
tev 
7. Bolalar o‘yinlariga xos psixologik xususiyatlarni aniqlang?
 
1. o‘yin mavzusining 
haddan tashqari sermazmunligi va boyligi; 2. 
ehtiyojlarini namoyon bo’lishi; 3. bolalar o‘yin faoliyatlarida milliy tuyg‘uning 
aks etishi;4. milliylikni hali aks ettira olmasligi; 5. o‘yin jarayonida 
vatanparvarlik tuyg‘ularining namoyon bo‘lishidadir; 6. bolalar o‘yini 
jarayonida psixik jarayonlarining diqqati, sezgi va idroki, xotirasi, tafakkur va 
nutqi, xayoli, his-
tuyg‘u, irodasi, 
Xarakteri va qobiliyatining namoyon 
bo‘lishidir.7. o’jarliklarini o’yinlarda aks ettirishi.8. natijaviyligi
A.1.2.4.5 
B.1.3.5.6. 
C.2.4.6.8 

---

148 
D.1.3.5.7 
8. Bolalar nutqining tez rivojlanishi uchun ularning o’yinlarida qanday 
imkoniyatlar hosil qilinadi? 
A. O‘yinlar jarayonida bolalarning bir
-
birlari bilan ahil bo’lishlariga
imkon yaratiladi 
B.O‘yinlar jarayonida bolalarning 
bir-birlari bilan faol munosabatda 
bo‘lishlariga imkon yaratiladi.
C. O‘yinlar jarayonida bolalarning bir
-birlarini nazorat qiluvchi sharoit 
yaratiladi 
D. O‘yinlar jarayonida bolalar bir birlarini xatolarini kuzatadi
9.Qanday o’yinlar bolalarda ixtiyoriy
 diqqatni shakllanishiga yordam 
beradi? 
A. Ijodiy o’yinlar
B. 
Qoidali o’yinlar
C. 
Didaktik o’yinlar
D. Harbiy o’yinlar
10. Bola odamning tashqi muhitdagi narsa va hodisalarni aks ettirish 
jarayonlari passiv jarayon emas, balki aktiv hamda ijodiy yaratuvchan, 
o‘zgartiruvchan jarayondir.Ushbu jarayon bolalarning qaysi faoliyatida to’liq 
namoyon bo’ladi?
 
A. 
O’yin
B. 
Ta’lim
C. Mehnat 
D. Individual shaxsiy faolligida