Јурилиш материаллари ва конструкциялрини тадіиі этиш ва



Yüklə 24,39 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə105/174
tarix05.12.2023
ölçüsü24,39 Mb.
#173338
1   ...   101   102   103   104   105   106   107   108   ...   174
Qurilish materiallari konstruksiyalarini

 
5.6.2. Vibrodatchiklar
O‘lchanayotgan mexanik kattalikni elektrik kattalikka aylantiruvchi moslama 
(qurilma) datchik deb ataladi. Zamonaviy vibroo‘lchov asboblarida mexanik 
tebranish elektr tebranishga aylantiriladi va ossillograf yordamida yozib olinad. 
Datchik bilan qayd etuvchi apparatura o‘rtasidagi aloqa masofadan turib amalga 
oshirilishi mumkin. 
Vibroo‘lchov texnikasida generatorli va parametrik vibrodatchiklar juda keng 
tarqaldi. Noelektrik kattaliklarni o‘lchashda elektr yurituvchi kuchni vujudga 
keltiradigan vibrodatchiklar generatorli (energetik) vibrodatchiklar deyiladi. 
Generatorli datchiklar induksion (magnitoelektrik), pyezoelektrik, fotoelektrik va 
termoelektrik datchiklarga bo‘linadi. 
O‘lchanayotgan noelektrik kattalikni elektrik parametrlarni, ya’ni qarshilik, 
induktivlik, sig‘im va h.k. kabilarni o‘lchashga aylantiruvchi datchiklar parametrik 
datchiklar deyiladi. Parametrik datchiklar qatoriga differensial induktiv vibrodatchik 
VD-3, sig‘im datchigi VR-1 va boshqalar kiradi.


176 
Zamonaviy vibrodatchiklarning mexanik o‘zi-yozar asboblarga nisbatan 
massasi kichikligi va ixchamligi ularni yetish qiyin bo‘lgan joylarga o‘rnatishga 
imkon beradi. Ko‘pchilik induksion vibrodatchiklarning ishlash prinsipi VEGIK 
vibrodatchikning (5.15-rasm) konstruktiv sxemasida namoyish qilish oson. Bu 
vibrodatchik amplitudalari 0,0001 dan 2 mm gacha, davrlari 0,01 dan 1 s gacha 
(chastotasi 1 dan 100 Gs gacha bo‘lgan tebranishlarni almashtirish uchun 
mo‘ljallangan. Asbobning ishlash prinsipi quyidagidan iborat: asbobning korpusi 
tekshirilayotgan ob’yektga o‘rnatiladi va u bilan birga tebranadi, mayatnik esa 
inersiya tufayli qo‘zg‘almasdan qoladi; shunday qilib, moyatnikning uchiga 
mahkamlangan induksion G‘altak 5 ning va korpusga mahkamlangan doimiy magnit 
6 ning nisbiy harakati yuzaga keltiriladi (5.15-rasm). Induksion G‘altakda uyg‘otilgan 
elektr yurituvchi kuch tegishli simlar bo‘yicha ossillografga keladi va plenkaga 
yoziladi. 

Yüklə 24,39 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   101   102   103   104   105   106   107   108   ...   174




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin