Foydalaniladigan adabiyotlar;
1.Djamilova N. maktabgacha metodika fanlarini o’qitish texnologiyasi.T. 2017.
2. Zufarov Sh. Pedagogik innovatika- T.:”fan va texnologiyalar” nashriyoti.2012.
3. Avlyakulov N X. Musayeva N.N. Pedagogik texnologiya. Oliy o’quv yurtlari uchun darslik.
IkkinchijahonurushidavridaBuyukBritaniyadaoziq-ovqatmahsulotlariniiste’molqilishdaqat’iyme’yorjoriyetilgan. Mamlakatdayangipishirilgannonnisotishnitaqiqlovchimaxsusfarmonchiqarilgan. Nonninovvoyxonadando’kongaolibkelishuchunoradankamidabirkuno’tishikerakedi. Ushbufarmonikkisababgako’raqabulqilingan:
1.Yangipishirilgannonniingichkaqilibkesishjudaqiyin;
2.Yangipishirilgannonninghidiishtahaniqattiqqo’zg’atadi.
3-Mavzu: Мaktabgacha ta’limda metodika fanlarini o‘qitish texnologiyasi fanining asosiy tamoyillari.
Reja:
1.Tamoyil (printsip) tushunchasining mazmun va moxiyati. Ta’lim qonuniyatlari va tamoyillari.
2. Ta’lim tamoyillarining shakllanish tarixi.
3. Ta’limning mazmunli tamoyillari
4. Ta’limning tashkiliy – uslubiy tamoyillari.
Tayanch so’z va tushunchalar: ta’lim tamoyillari, ta’lim qonuniyatlari, didaktik tamoyillar, ta’limning mazmunli tamoyillari, ta’limning tashkiliy–metodik tamoyillari
Tamoyillar (prinsiplar)- bu ta’lim jarayonini o’tkazish va tashkil etishga qo’yilgan meyoriy talablar va boshlang’ich g’oya xisoblanadi. Ta’limning barcha prinsiplari ya’ni tamoyillari o’zaro aloqadorlikda bo’lib , tizim ko’rinishida umumdidaktik (mazmunli ) va tashkiliy - uslubiy (metodik) tamoyillardan tashkil topgan.
Ta’limqonuniyatlarivatamoyillari. O’quvjarayonidaamalqiluvchibarchaqonuniyatlarumumiyvaxususiytarzigaikkiguruhgaajratiladi. Amalqilinishigako’rayaxlitdidaktiktizimniqamraboladiganqonuniyatlarumumiy, amalqilinishigako‘rafaqatalohidatarkibiyqismlarigataalluqlibo‘lganqonuniyatlaresaxususiy (aniq)debataladi.
I.P.Podlaso’y1ta’limjarayoniningquyidagiumumiyqonuniyatlariniajratibko‘rsatadi:
1.Talim maqsadi quyidagilargabog‘liq: jamiyatningrivojlanishsur’ativadarajasi, jamiyatningtalablarivaimkoniyatlarihamdapedagogikafanivaamaliyotiningrivojlanganligivaimkoniyatlaridarajasi.
2. Ta’limmazmuniquyidagilargabog‘liq: ta’limningijtimoiyehtiyojlarivamaqsadlari, ijtimoiyvailmiy-texniktaraqqiyotsur’ati, o‘quvchilarningyoshiimkoniyatlari, ta’limnazariyasivaamaliyotiningrivojlanishdarajasi, shuningdek, o‘quvyurtiningmoddiy-texnikvaiqtisodiyimkoniyatlari.
3. Ta’limsifati (samaradorligi) quyidagilargabog‘liq: avvalgibosqichmahsuldorligivamazkurbosqichdaerishilgannatijalar, o‘rganilayotganmaterialxususiyativahajmi, o‘quvchilargatashkiliy-pedagogikta’sirko‘rsatishhamdao‘quvchilarningbilimolishgaqobiliyatlarivata’limvaqti.
4. Ta’limmetodlarisamaradorligiquyidagilargabog‘liq: metodlarniqo‘llashdabilimlarivako‘nikmalari, ta’limmaqsadi, ta’limmazmuni, o‘quvchilarningyoshi, ta’limolishimkoniyatlari, moddiy-texnikta’minothamdao‘quvjarayoninitashkiletish.
5. Ta’limniboshqarishmahsuldorligiquyidagilargabog‘liq: ta’limtizimidaqaytaaloqalarningintensivligivatuzatish, ta’sirko‘rsatishlarningasoslanganliligi.
6. Ta’limnirag‘batlantirishsamaradorligiquyidagilargabog‘liq: ta’limningichkirag‘batlari (sabablari) hamdatashqi (ijtimoiy, iqtisodiy, pedagogik) rag‘batlari.
Zamonaviyfangaaniqqonuniyatlarko’plabsonima’lumdir. Ularqatorigaquyidagilarkiradi:
Didaktikqonuniyatlar.
Gnoseologikqonuniyatlar.
Psixologikqonuniyatlar.
Kibernetikqonuniyatlar.
Sotsiologikqonuniyatlar.
Tashkiliyqonuniyatlar.
Didaktiktamoyillar (didaktikatamoyillari)o’quvjarayoniningumumiymaqsadlarivaqonuniyatlarigabinoanuningmazmuni, tashkiliyshaklvametodlarinibelgilovchiboshlang’ichqoidalardir.
Tamoyil (yunoncha «principium») – biror-birnazariyaningasosi, negizi, asosiyboshlang’ichqoidasi; boshqaruvchig’oya, faoliyatningasosiyqoidasi; umumlashtirilgantalab.
Dostları ilə paylaş: |