Uzbekiston respublikasi xalk taъlimi vazirligi navoiy davlat pedagogika



Yüklə 444,32 Kb.
Pdf görüntüsü
səhifə4/49
tarix25.12.2023
ölçüsü444,32 Kb.
#194537
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   49
a.s.ilyasov harakat va tayanch azolar tizimi anatomiyasi

Suyaklarning vazifasi. 
1-Tayanch vazifasi. Suyaklar organ va to’qimalar uchun ustun hisoblanib, tana ogirligini 
ko’taradi, unga shakl berib turadi. 
2-Harakat vazifasi. Suyaklar bir-biri bilan bo’g’im hosil qilib boylamlar yordamida 
mustahkamlanadi va mushaklar yordamida harakatga keladi. 
3-Ximoya vazifasi. Suyaklar va suyaklar majmuasi (ko’krak qafasi, kalla skeleti, umurtqa 
pog’onasi) ba'zi a'zalarni tashqi tomondan o’rab turadi, tashqi ta'surotlardan muxofaza qiladi. 
4- Depo (zaxira) vazifasi. Suyaklar mineral tuzlarning zaxirasi hisoblanadi: suyak 
taribining 70%I mineral birikmalarga to’g’ri keladi. 
5- Qon yaratuvchanligi (gemopoez). Bolaning embrional davridan boshlab naysimon 
suyaklar bo’shlig’idagi kizil ilik qonning shaklli elementlari (eritrosit, leykosit, trombositlar)ni 
hosil qiladi, shu bois 
suyak ko’migi qon yaratishning asosiy (markaziy) a'zosi hisoblanadi. 
Suyaklarning rivojlanishi. 
Embrional davrda suyak to’qimasi boshqa to’qimalarga nisbatan kechroq (6-8 haftada) 
mezinxema (embrional biriktiruvchi to’qima)dan hosil bo’lishi aniklangan. Aksariyat suyaklar 
paydo bo’lishi birlamchi, ya'ni suyakning yosh xujayrasi osteoblastlardan paydo bo’lib, bunday 
suyaklanish endesman(en-ichida, desma- aloqa) suyaklanish deyiladi, bunga kalla suyaklari hosil 
bo’lishi misol bo’ladi. 
Suyakning ikkilamch suyaklanishi esa tog’ay to’qimasida rivojlanayotgan suyak 
xujayrasi (yosh ostiosid) paydo bo’lishi bilan bog’liq. Bunday suyaklanish perixondrial (peri-old, 
atrof chondro- tog’ay) suyaklanish deyiladi.
Agar tog’ay to’qimasini ichidan suyaklanish no’qtasi paydo bo’lsa endoxondrial (endo-
ichi, chondro- tog’ay) suyaklanish deyiladi. 
Suyaklar arxitektonikasi. 


Tana skeleti suyaklarning joylashishiga qarab quyidagicha bo’linadi: 

Yüklə 444,32 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   49




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin