1.2.
ShARQ VA G’ARB MUTAFAKKIRLARINING TA’LIMOTLARIDA
ShAXS KAMOLATIGA PEDAGOGNING O’RNI ASOSLANGANLIGI
Pedagogik faoliyatning paydo bo’lishi
insoniyat tarixining kadim
zamonlariga borib takaladi. Bu kasb tarbiyachilik faoliyatining tarkibiy kismi
sifatida vujudga kelgan. Ma’lumki, umumiy ta’lim maktablarda, kasb-xunar kollej
va akademik liseylarda ta’lim-tarbiya beruvchi yoshlarni xayotga mexnatga
tayyorlovchi
kishilarni
o’qituvchi, muallim, pedagog, ustoz
deb yuritiladi.
O’qituvchilik kasbi eng
kadimiy kasblardan xisoblanib pedagogik mahoratning
paydo bo’lishi xam kishilik jamiyatida o’qitishning paydo bo’lishi,ya’ni
insonlar
tuplagan
tajribalar:
yurish-to’rish,xatti-xarakatlarining,
mexnat
sohasidagi
dastlabki
tajribalarni, urf-odatlarni akliy, ahloqiy, iloxiy bilimlarni yoshlarga
o’rgatish:
yozuv ixtiro kilingach, o’qish, yozishni o’rgatish, u tashkil ztilgan
dastlabki maktablarning paydo bo’lishi bilan o’zviy bog’liq.
Odamlar to’plagan turmush tajribasini yoshlarga o’rgatish. ularni xayotga,
mexnat faoliyatiga tayyorlash zxtiyoji natijasida kadim zamonlardayok ta’lim va
tarbiya mustakil ijtimoiy faoliyat sifatida paydo buldi.
Iloxiy ta’limotga ko’ra tarbiya bu -
o’zligin anglash, o’z -o’zini boshkarish,
tevarak atrofdagi olamni bilib olish yer yuzida va jannatda yashash
uchun xozirlik
ko’rish. Tangri dargoxiga intilishdan iborat.
Dinlar paydo bulgach, diniy tarbiya
kutlug kitoblardagi g’oyalar asosida ota-onalar yoki maxsus tayerlangan kishilar
tomonidan amalga oshirilgan.
Mashxur chex pedagogi Ya.A.Komenskiy «Buyuk didaktika»
asarida
ko’rsatishicha, kadim zamonlarda ota-onalar, odatda o’z bolalarini oilada o’zlari
tarbiyalaganlar. Lyokin ota -onalar xam usha davrda bolalarga xar xil tarbiya
berishgan, bu albatta ota -onalarni talablaridan kelib chikilgan.
Bolalarga ta’lim-tarbiya berishda ba’zi ota -onalarda tajriba yetarli bo’lgan
bo’lsa-da, ko’pchiliklarida yetarli bilim, kunikma, malaka yetishmagan. Ba’zan ota
-onalar farzandlari tarbiyasi uchun kerakli vakt ajratmaganlar. Shu sababdan ko’p
oilalar, o’z
bolalarini bilimli, ogir tabiatli, tajribali maxsus kishilarga berib
o’qitishgan.
Yoshlarga ta’lim-tarbiya
beruvchi bunday kishilarni
Dostları ilə paylaş: