Va axborot texnologiyalari 10-sinf toshkent – 2021

IV BOB. 
WWW-TEXNOLOGIYA VA HTML TILI
Kubning ustida hosil bo‘lgan markerlar 
yordamida sichqonchaning chap 
tugmachasni bosib, quyidagi ko‘rinishga 
keltiring:
Klaviaturaning raqamli panelidagi 0 
tugmachasini bosish orqali kameradan 
hosil bo‘lgan modelni ko‘ramiz.
Uskunalar panelidan “Rotate” uskunasini 
tanlaymiz va 3D modelni X o‘qi bo‘ylab 90 
gradusga aylantiramiz.
Hosil bo‘lgan 3D modelni 1.blend 
kengaytmasi bilan saqlab qo‘yamiz.
MAVZU YUZASIDAN SAVOLLAR
1. 3D modellashtirish sahnasidagi obyektlarni sanab bering.
2. 3D modelni kameradan ko‘rish uchun qaysi tugmacha bosiladi?
3. “Rotate” uskunasining vazifasi nima?
4. “Scale” uskunasining vazifasi nima?
5. “Move” va“Transform” uskunalari farqini ayting.

---

919191
91
UYGA VAZIFA
1. Blender dasturida chiroq holatlarini o‘zgartiring.
2. Blender dasturi obyekt transformatsiyasida ishlatiluvchi uskunalardan foydalanib 
ko‘ring.
3. Transformatsiyada ishlatiluvchi tezkor tugmachalarni ishlatib ko‘ring.
27-dars. 3D MODELLASHTIRISH DASTURIDA 3D 
MODELNI TAHRIRLASH. MESH OBYEKTLAR
Blender dasturida modellashtirilmoqchi obyekt turiga qarab 
tahrirlash rejimlarining har xil turlari mavjud. Har bir rejim 
turlicha o‘zgarishlarni amalga oshiradi. Tahrirlash rejimlari 
to‘plami obyekt turiga bog‘liq. Masalan, kubni olti xil rejimda 
tahrirlash mumkin. 
Kub obyekti 
Mesh
obyektlar guruhiga mansub bo‘lib, u 
vertikal (Vertex), qirra (Edge) va yuza (Face) tuzilmalaridan 
tashkil topgan (1).
Dastur “Object Mode” rejimida turganida kub bilan 
ishlashning umuman imkoni yo‘q. Shuning uchun “Edit 
Mode” rejimiga o‘tish zarur (1). Blenderda “Edit Mode” 
rejimiga o‘tish klaviaturaning “Tab” tugmachasini bosish 
orqali amalga oshiriladi. Bundan tashqari, 3D Viewportda 
ochiluvchi ro‘yxat yordamida ham obyektni o‘zgartirishning 
boshqa rejimiga o‘tish mumkin (2).
“Edit Mode” rejimi “Move”, “Rotate” va “Scale” obyekt 
transformatsiyalari kabi ishlaydi. Biroq transformasiyalar vertikal, qirra va yuzalargagina 
qo‘llaniladi.
3D modelning “Edit Mode” rejimidagi elementlarni tanlash, obyektlar singari, sichqonchaning 
chap tugmachasini bosish orqali amalga oshiriladi. Agar bir nechta elementni tanlash kerak 
bo‘lsa, u holda “Shift” tugmachasi bosib turiladi (3).