Va axborot texnologiyalari 6-sinf toshkent – 2021

TAYANCH TUSHUNCHALAR
Vektorli tasvir
– chiziqlardan 
tashkil topgan tasvir turi.
3D model
– uch o‘lchamli 
obyektlar tasviri.
SmartArt grafik obyektining stilini o‘zgartirish tartibi:
1) SmartArt elementi tanlanadi;
2) “Работа с рисунками SmartArt” — “Конструктор” menyusidan stilni o‘zgartirish uchun kerakli 
ko‘rinish namunasi tanlanadi.
Maslahat.
Hujjatga joylashtirilgan SmartArt obyekti o‘lchamini o‘zgartirishda, uning chegarasidagi 
marker kerakli o‘lchamni hosil qilishi uchun ixtiyoriy burchakka o‘zgartiriladi.
1
2
3
4

---

65
Hujjatlarda shakllar yaratish
Matnli hujjatga “Вставка” 
(1)
→
“Фигуры” 
(2) 
buyrug‘i yordamida turli vektorli shakllar 
joylashtiriladi 
(3)
. Shakllarni yonma-yon yoki ustma-ust joylashtirish 
(4)
, ular rangi va o‘lchamini 
o‘zgartirish imkoniyatlari mavjud. Bu amallar shakllar hujjatga joylashtirilgandan keyin hosil 
bo‘ladigan “Средства рисования” 
→
“Формат” menyusidagi buyruqlar orqali bajariladi 
(5)
.
Hujjatga 3D modellarni qo‘shish
“Вставка” 
→
“Трёхмерные модели” buyrug‘i yordamida matnli hujjatga turli 3D modellar tasviri 
joylashtiriladi. 3D modellarni ixtiyoriy burchak ostida aylantirib ko‘rish hamda turli burchakda 
hujjatga joylash imkoniyati mavjud. 
1
2
3
4
5
1
2
3

---

II BOB. 
MATN PROTSESSORIDA HUJJATLARNI QAYTA ISHLASH
66
1. Quyidagi SmartArt obyektini yarating va 
uni “Kompyuter.docx” nomi bilan saqlang.
AMALIY MASHG‘ULOT
2. Quyidagi SmartArt obyektini 
yarating va uni “Hujjatlar.docx” nomi 
bilan saqlang.
4. Quyidagi mavzularning birida ixtiyoriy ko‘rinishga ega “Mind maps” (“Idrok xaritasi”)ni yarating. 
Bunda shakllardan foydalanish tavsiya etiladi. 
MS Word imkoniyatlari.
Scratch dasturining imkoniyatlari.
Grafik muharrirlarning imkoniyatlari.
Kompyuterning texnik qurilmalari.
3. “Kompyuter.docx” faylida hosil qilingan grafik tarmoqlarini davom ettiring. Bunda figura 
ko‘rinishini o‘zgartirishingiz mumkin.
Kompyuter
hardware
software
asosiy 
qurilmalar
qo‘shimcha 
qurilmalar
amaliy DT
uskunaviy 
vositali DT
tizimli DT
Tarjimayi 
hol

---

67
1. Hujjatlarga matndan tashqari qanday belgilarni qo‘shish mumkin?
2. Hujjatlarga SmartArt obyektlarini qo‘shish qanday muammolarni hal etadi? Bunda qanday 
imkoniyatlar yaratiladi?
3. SmartArt obyektlarining qanday parametrlarini o‘zgartirish mumkin?
4. 3D modellar nima? Nega obyekt 3D deb nomlanadi?