Firuzə Məmmədli 224
tur işi ilə bağlı cəhətdir. Bunu ancaq mütəxəssislər görür. Adi
adamlara, belə binaların sakinlərinə burası məlumdur ki, bu gö-
zəl tikililər etibarlıdır, möhkəmdir, qorxusuzdur. Lap istəyirsən
iyirminci mərtəbədə yaşa.
Lakin yeni tikililərin başqa, dərhal nəzərə çarpan bir cəhəti
də bunlardakı milli ornament bəzək-düzəyidir. Yeni tikililər bö-
yük bir zövq və incəliklə, həvəs və həssaslıqla klassik şərq nəq-
qaşlığının, qədim şərq memarlığının ən gözəl ənənələri üslubunda
bəzənib əsil milli özbək gözəli kimi ortaya çıxır. Bu millilik, bu
klassiklik müasir insanın zövqünü ona görə oxşayır ki, bunlar mü-
asir arxitektura elementləri ilə həm memarlıq quruluşunda, həm
də nəqşləmə işində ustalıqla, böyük bir zərifliklə uyğunlaşdırılır.
Nəhəng binaları əzəmətli və zərif göstərən rəng çalarları, Özbəkis-
tan səmasına məxsus yüngül tül oxşarlığında bəzək zərifliyi elə bil
bu hündürmərtəbəli gözəl binaları uca-uca, ulu-ulu göylərə qovuş-
durur. Soyuq rənglərdən bol-bol, həm də kifayət dərəcədə zəriflik-
lə istifadə istiqanlı Orta Asiya təbiəti ilə təzad yaradır ki, bu da
istilər fəslinin atmosferinə bir yüngüllük gətirir. Qiymətli cəhətlər-
dən biri də Daşkənd torpağında təbii landşaftın, faunanın, floranın
saxlanılmasına qayğıdır. Bağlar-parklar, yol kənarları təbii yaşıl-
lıqlar içərisinə qərq olmuşdur. İnsan əli bura da müdaxilə edir; La-
kin ahəstə, zərif, təbiətin könlünə toxunmadan, onu qoruya-qoru-
ya, əzizləyə-əzizləyə. Saldığı çiçəkliklərin özünə belə koloritlə
zəngin naxış uyarlığı verir. Ona görə də Daşkənd ilin dörd fəslini
belə aydın, belə təbii yaşayır.
Baharı – cənnət fəsli ilə, yayı – hərarətli nəfəsi ilə, payızı
– sapsarı xəzanı ilə, qışı – brilyant qarı ilə gözəldir Daşkəndin.
Belə bir torpaqdan ucalan insan mənəviyyatca saf, fiziki
cəhətdən sağlam, cəsur və qorxmaz olmalıdır.
Bu qeydlər səfərimin əvvəlinə aid olsa da, səfərimin sonun-
da belə bir nəticəyə gəlməkdə haqlı olduğuma bir daha inandım.
Safdır, təmizdir, düzlük, haqq-ədalət sevəndir Daşkəndlilər.
1984