4.5. Müddətin idarə edilməsi Müddət layihənin müvəffəqiyyət meyarlarından biri sayılır. Müddət layihənin əsas ehtiyat mənbəyi olmaqla xüsusi diqqət tələb edir, çünki itirilmiş vaxt ağır nəticələrə gətirib çıxara bilər.
Müddətin idarə edilməsi funksiyaları layihənin predmet sahəsinin idarə edilməsi funksiyaları ilə sıx şəkildə bağlıdır və o, özündə layihənin başlanma və tamamlanma vaxtını, onun davamlılığını, baş verən mühüm hadisə və yerinə yetirilən işlərin hər birini əks etdirir. O cümlədən, müddətin optimallığı, vaxt ehtiyatından düzgün istifadə olunması, işlərin başa çatması, mərhələlər və s. layihə ilə bağlı hallar üzrə proqnozların verilməsi, arzu olunmayan kənaraçıxmaların aradan qaldırılması üzrə qərarların qəbul edilməsi funksiyaları aiddir. Müddətin idarə edilməsi funksiyaları layihənin təhlili, təqvim planlaşdırılması, işlərin yerinə yetirilmə qrafikinə nəzarət və düzəlişlər prosesi vasitəsilə həyata keçirilir.
Müddətin idarə edilməsi funksiyalarının PMBOK (layihələrin idarə edilməsi üzrə əsas biliklər, ABŞ) üzrə ümumi məzmunu aşağıdakı kimi göstərilmişdir.
Müddətin idarə edilməsi:
Layihədə müddətin planlaşdırılması:
▪ Strategiya
▪ Predmet sahəsi
▪ Məhdudiyyətlər
▪ İşlər ardıcıllığı
▪ Metodlar və prosedurlar
▪ Səlahiyyətlər və öhdəliklər
▪ Dəqiqlik
Ehtiyatlara olan məhdudiyyətlər:
▪ Layihənin inkişafı üzrə məntiq
▪ Layihənin hərəkəti üzrə məntiq
▪ Ehtiyatların qiymətləndirilməsi
▪ Ehtiyatların paylanması
▪ Ehtiyatlararası əlaqələr
Əsas hadisələr və işlər:
▪Təqvimlər və vaxtlar
▪ Müqavilələrin müddətləri
▪ Yoxlama tarixlər
▪ Əsas hadisələr
Geniş plan:
▪ Müzakirə və təsdiq
▪ Əsas hadisələr və tarixlər
▪ İşlərin strukturu
▪ İşlərin yazılışı
▪ Planın açıqlanma səviyyəsi
▪ Müddətin ölçü vahidi
▪ Meyarlar
▪ İşlərin ölçü vahidi
Qiymətləndirmə:
▪ Tərkibi
▪ İşlərin müəyyənləşdirilməsi
▪ Strukturun dekompozisiyası
▪ Açıqlama dərəcələri
▪ İşlərin həcmi
▪ Ehtiyatlar
▪ Tələbatın müəyyənləşdirilməsi
▪ Variantları
▪ Ehtiyatların kodlaşdırılması
▪ Mənimsəmə qrafiki
▪ Səmərəlilik dərəcələri
Məhdudiyyət şərtləri:
▪ Ehtiyatların hərəkəti
▪ Ehtiyatlar, müddət və s. üzrə məhdudiyyətlər
▪ Daxili və xarici maneələr
▪ Ətraf mühitin təsirləri
Təhlil:
▪ Alternativlər
▪ İcranın reallığı
▪ Proqnozlaşdırma
▪ Qüvvələrin səfərbərliyi
▪ Gözlənilməyən xərclər üzrə ehtiyatlar
Təqvim planlaşdırılması:
▪ Real vaxt
▪ Yoxlama tarixlərinin vaxtının təyin edilməsi
▪ Müvəqqəti vaxt məhdudiyyətləri
▪ Prioritetlərin müəyyənləşdirilməsi
Real ehtiyatlar:
▪ Məhdudiyyətlər
▪ Prioritetlər
▪ Ehtiyatlar (paylanması, hamarlanması, mənimsəmə).
İşlərarası əlaqələr:
▪ Şəbəkə
▪ Verilənlərin redaktəsi
▪ Yalançı işlər
▪ Vaxt ehtiyatları
Təhlil metodları:
▪ Yoxlama və interpretasiya
▪ Alternativin təhlili və emalı
▪ Hesablamalar
▪ Reqresiya təhlilləri
▪ Planların optimallaşdırılması
▪ Araşdırmalar və qəbuletmələr
▪ Əks əlaqələr
Plan haqqında məlumatlar:
▪ Təsviretmə (qrafiklər, qantt qrafiki, şəbəkə qrafiki)
▪ Layihə iştirakçılarının nəzərinə çatdırmaq
Layihədə müddətə nəzarət
Layihədə nəzarət sisteminin təşkili:
▪ Nəzarət məsələləri
▪ Təminetmə
▪ Kənaraçıxmalar
▪ İnformasiya
▪ Təşkilati strukturlar
▪ Vəzifə bölgüsü
▪ Təsvir sistemləri
Monitorinq və təhlil:
▪ Göstəricilər
▪ Hesablamalar
▪ Kənaraçıxmaların müəyyənləşdirilməsi
▪ Nəticələrin qiymətləndirilməsi
Hesabatlar:
▪ Məqsəd və təyinetmələr
▪ Təfərrüat dərəcəsi
▪ Dövriyyələr
▪ Təqdimetmə
▪ Arxivləşdirmə
Tənzimləmə
▪ Vəziyyətin təhlili və qiymətləndirilməsi
▪ Alternativ variantların axtarışı
▪ Alternativin seçilməsi və təhlili
▪ Qərarların hazırlanması və icraçıya çatdırılması
▪ Qərarların icrasının qiymətləndirilməsi