Yunesko tashkiloti. Aminov u

MADANIYaT: Ozbekiston va YUNESKO ha’mkorlikda madaniy – ma’riyfiy merosni qayta tiklash masallarida ham moqyatli ishlar amalgam oshirilmoqda. YUNESKO bilan hamkorlikda tuzilgan bytmlar asosida buyuk allomalarimiz, mutafakkir va davlat arboblari, shoir va diniy ta’limot nomayondalarining yubeley jaqon miqyosida keng nishonlanmoqta. Bu borada: 1994yil – Buyuk munajjim va davlat arbobiy Mirzo Ulug’bekning 600 yillik tavalludi keng jamoatshilik tarzida utkazildi. 1996 yil – Buyuk davlot arbobi, sarkarda, ma’naviyat va madaniyat hazinasiga ulkan qissa kushgan alloma soxibkiron Amir Temur tavalludinig 660 yilligin nishonlandi. Bu tadbir natiyjalari haqida mashqulotlarimizning yuqoridagi mavzularida bayon etgan edik.

1997yil – Qadim va doimo navqiron Buxoro va Xiva shaxarlarimizning 250 yilligi nishonlandi. 1998 yil – Buyuk munajjim va faylasuf, jamoat arbobi Axmad Farg’oniyining 1200 yilligi, 1998 yil –Buyuk Xadisshunos olim, islomshunos alloma Imom al – Buxoriy tavalludinig 1255 yilligi, 1999 yil – Markaziy Osiyo va Sharq halklarining sunmas ijodi bulmish «Alpomish» dostoninig 1000 yilligi, 2000 yil – Sharq halqlari minyatyura maktabining asoschisi, musavvir Kamoliddiyn Bexzodning 545 yilligi., 2001 yil – Markaziy Osiyo xalqlari iyjodi maxsuli bulmish muqaddas «Avesto» yaratilganinig 2700

yilligi, 2001 yil – Qadimiy Termiz shaqrining 2500 yilligi katta tantanalar bilan nishonlab kelindi.

Barchamizning quvontiradigan ha’mda vokibligimizning bayon etadigan diqqatli tadbirlar qatori koplab Sharq allomalarining nodir va noyob asarlari uzbek va xorijiy tillarda nashr etildi. Imom al – Buxoriy, Axmad al – Fargoniy, Muxammad at – Termiziy, Burxonidding Margiynoniy, Imom Abu Mansur Motiyrudiy, Muxammad az – Zamaqshariy, Amir Temur, Mirzo Ulugbek, Muxammad Bobur, Sharofiddin Aliy Yazdiy Kamoloddin Behzod va boshqalarning mumtoz asaralridan bahramand bo`lioqdamiz. E`tiborli tadbirlar qatorida 100 dan ortiq yirik yodgorlik-me`moriy muzey va tarixiy madaniy majmualar qayta tiklandi va yangidan qurilganligi madaniy yuksalishimizning yaqqol namunasidir⁴¹.

Mustaqilligimiz qadimiy an`anaviy bayrom va boshqa turdagi milliy qadiryatlarimizdi yangidan tiklashga sharoit yaratdi. Yangicha, mustaqillik madaniyatini qurishga zamin barpo etildi. Bular turkumiga kuyidagilar kiradi:

• 
  O`zbekiston Respublikasi mustaqillik kuni;
  
• 
  Konstitutsiya- bosh qomusimiz kuni;
  
• 
  O`qituvchilar va murabbiylar kuni;
  
• 
  Navruz milliy bayramimiz;
  
• 
  Vatan ximoyachilari kuni;
  
• 
  Xotira va qadirlash kuni;
  
• 
  Ramazan va qurban qaytlari kabi bayram va tantanalar nishonlanmoqda.
  

Bu borada diniy qadriyatlarimizning qayta tiklanishi, Toshkent Islom Universitetining ochilishi O`zbek davlat Konservatoriyasining milliy bezak hamda jahon standartlari andozalariga xos ravishda bunyod etilishi, Buyuk Britaniya hamqorligida Toshkent Vestminstir Universiteti da faqat ingliz tilida olib

⁴¹ O`zbekistonning yangi tarixi. Uchinchi kitob. Mustaqil O`zbekiston tarixi. -T.: Sharq, 2000.

boriladigan o`quv tizimida Respublikamizning turli viloyatlaridan qabul qilingan iqtidorli talabalar taqsil ko`rayotganligi diqqatli dir. Hozirgi kunimizda O`zbekistonda 1800 dan ortiq masjid-jome` va xonaqalarning faoliyat ko`rsatishi 15 turdagi islomiy diniy tashkilotlarning rasman ishlab turishi diqqatga sazovar dir. An`anaga aylanib qolgan «Xalqaro bog`rikenglik kuni» ning har yili 16 noyabrda nisholanishi mustaqillik va istiqlol madaniyatining namunasi dir. O`zbek xalqining azaldan o`z mustaqil fikri, o`z istiqloli uchun kurashib kelganligiga guvoqlik beradi.

Mustaqillik yillarda eski Termiz yodgorliklari majmuidagi buddaviylik monastrlaridan biri Fayoztepani saqlash, qisman ta`mirlash va obidani sayyohlik markaziga aylantirishi borasida muhim ishlar amalga oshirildi. Fayoztepada 2004- 2006 yillar davomida O`zbekiston Respublikasi madaniyat va sport ishlari vazirligi, Yaponiya Trast fondi, YUNESKO hamqorligida Fayoztepada buddaviylik monastri arxeologik jihatdan qayti urganildi va qisman ta`mirlandi. Ayniqsa obida yonida sayyohlarga muljallangan mu`jaz binoning barpo etilishi va unda Fayoztepa haqida ko`rgazmalarning namoyish etilishi eski Termizni sayyohlik maskaniga aylantirishda muhim bo`ldi. Eski Termiz nafaqat arxeologiya, balki m`emoriy inshootlarni ham o`zida mujassam etgan qadimiy shahardir.

2006 yildan buyon Surxondaryo viloyati hokimligi O`zbekiston Respublikasi madaniyat va sport ishlari vazirligi loyhasi asosida al –Hokim at-Termeziy mahbarasi majmuida tubdan ta`mirlash va abadanlashtirish ishlari olib borilmoqda. Eski Termiz xududida amalga rshirilgan bu kabi ishlar bu qadimgi shaxarni xalqaro sayyoxlik maskanlarining biriga aylantirishda muhim bosqich bo`lib xizmat qiladi.

Har yili 14 fevralda a`nanaviy ravishda mumtoz shoir tavvaludiga bog`ishlab mamlakatimiz boburshunoslari, oliygoh, kolledj va litseylar talabalri hamda Bobur iqlosmandlari ishtirokida u tavvalud topgan Andijon shahrida ilmiy badiiy anjuman o`tkaziladi. Fond qoshida tashkil etilgan xalqaro ilmiy ekspeditsiya 1992 yil may oyida o`zining birinchi safariga chiqqan edi.

Shu kungacha ekspeditsiya 15 maratoba 30 dan ortiq xorijiy davlatlarga xalaro safarlar uyushtirib, Afrika qit`asidan Hind-Xitoy yarim oroli, evropa, Amerika

mamlakatlriga 400 ming km.dan ortiq masofa avtomashina va qisman samolyotda bosib o`tib, vatanimizdan etishib chiqkan buyuk ajdodarimiz qoldirgan boy ilmiy-madaniy meroslarni o`rganib kelmoqda.