Xalqaro baholash dasturlari (pirls) asosida bo‘lajak boshlang‘ich sinf

Adabiyotlar tahlili. 
Xalqaro baholash dasturlari (PIRLS) asosida bo‘lajak 
boshlang‘ich 
sinf 
o‘qituvchilarinining 
kasbiy-metodik 
tayyorgarligini 
takomillashtirish 
masalalarida 
B.S.Abdullayeva, 
A.A.Abduqodirov, 
N.A.Muslimov, 
A.A.Xoliqovlar 
tomonidan 
tadqiqotlar 
olib 
borishgan. 
Boshlang‘ich sinf o‘qituvchilarini kasbga tayyorlash hamda metodik 

---

6 
tayyorgarligini 
takomillashtirish 
masalalari 
bo‘yicha 
U.A.Masharipova, 
N.Sh.Ruzikulova, 
M.I.Toshpo‘latova, 
A.A.Urazimbetova, 
M.Axmedov, 
B.L.Axmedova, N.U.Bikbayeva, 
Z.Dadanov, 
R.A.Mavlonova, 
K.T.Olimov, 
M.A.Zaynitdinova, M.Jumayev, R.Adizovlar tomonidan tadqiqotlar olib borilgan. 
Tadqiqot metodologiyasi. 
Tadqiqotda adekvat holatni o‘rganishga 
qaratilgan usullar 
majmui 
qo‘llandi: 
nazariy 
(tahliliy-sintetik, 
qiyosiy-
taqqoslash, analogiya, modellashtirish), diagnostik (so‘rovlar, test o‘tkazish, 
kuzatish, 
loyihalashtirilgan metodikalar), 
prognostik 
(ekspert 
baholash, 
mustaqil baholarni umumlashtirish), pedagogik tajriba-sinov va matematik 
metodlar (maʼlumotlarni statistik qayta ishlash, natijalarni grafik tasvirlash va 
boshqalar). 
Muhokama. 
Xalqaro baholash dasturlari (PIRLS) asosida bo‘lajak 
boshlang‘ich 
sinf 
o‘qituvchilarinining 
kasbiy-metodik 
tayyorgarligini 
takomillashtirish bo‘yicha tavsiyalar ishlab chiqish lozim. 
1. Xalqaro baholash dasturlari (PIRLS) asosida bo‘lajak boshlang‘ich sinf 
o‘qituvchilarinining 
kasbiy-metodik 
tayyorgarligini 
takomillashtirishning 
metodik tayyorgarligini takomillashtirish; 
2. Xalqaro baholash dasturlari (PIRLS) asosida bo‘lajak boshlang‘ich sinf 
o‘qituvchilarinining kasbiy-metodik tayyorgarligini takomillashtirish, amaliyot 
bilan 
bog‘lash, 
tarbiya 
va 
rivojlantiruvchi 
taʼlim tamoyillari asosida 
takomillashtirish; 
3. Bo‘lajak boshlang‘ich sinf o‘qituvchilarini PIRLS xalqaro baholash 
dasturi asosida o‘qitishga metodik tayyorgarligini takomillashtirish; 
4. Bo‘lajak boshlang‘ich sinf o‘qituvchilarini PIRLS xalqaro baholash 
dasturi asosida o‘qitishga noanʼanaviy kommunikativ metodlarning elektron 
didaktik vositalar bilan taʼminlash asosida metodik tavsiya ishlab chiqish. 
Xalqaro baholash dasturlari (PIRLS) asosida bo‘lajak boshlang‘ich sinf 
o‘qituvchilarinining kasbiy-metodik tayyorgarligini takomillashtirishning shakl, 
metod va vositalarini tashkil etadi.
H
amkorlar 

---

7 
PIRLS, IEA loyihasi, AQSh, Boston kollejidagi TIMSS & PIRLS xalqaro 
tadqiqot markazi tomonidan boshqariladi. 
PIRLS bilan shugʻullanuvchi boshqa hamkorlar orasida IEA, Kanada 
Statistikasi , Angliya va Uelsdagi Taʻlim tadqiqotlari milliy jamgʻarmasi (NFER) , 
Amerika Qoʻshma Shtatlaridagi Ta’lim tadqiqotlari boʻyicha Avstraliya kengashi 
(ACER) va Taʻlim test xizmati (ETS) kiradi. Barcha IEA tadqiqotlarida boʻlgani 
kabi, xalqaro muvofiqlashtirish va ishlab chiqish ishtirokchi mamlakatlarning 
milliy tadqiqot markazlari bilan yaqin hamkorlikda amalga oshiriladi. [6, 5]