Xalqaro jurnalistika nazariyasi va amaliyoti kafedrasi mavzu: uslublar tasnifi

ko’zlar
yulduzday abadiy kulsin, Bahor 
yo’llaringga
 to‟shasin 
chechak.
(Zulfiya). Bu kabi holatlar ilmiy va rasmiy uslublarda ko‟zga 
tashlanmaydi. 
Bundan tashqari bu uslublarda grammatik shakllarning adabiy-
me‟yoriy variantlari qo‟llanilsa, aksincha, badiiy uslubda bu grammatik 
shakllarning barcha ko‟rinishlari – lahja va tarixiy variantlari ham asarning mavzu 
talabi bilan qo‟llanilaveradi. 
Uslubiy xoslanish kelishik qo‟shimchalari variantlarining tanlanishida 
ayniqsa 
seziladi. 
Masalan, 
qaratqich 
kelishigining 
–(i)m:
Axir hayajonlar 
o‟zligim
manim
 , / Mayli qalbingga ham ko‟chsin hayajon.(
K.Bahromova), 
-
n: 
Qanday ko‟rkam qizlar
avlodin
/Xassos didi va shoir dili
. (Zulfiya), 
-ing
:

---

Shavqimning shuhrasi boshing uza zar tora fido, / 
Ko’ngluming
mahzani gul 
orazi gulnora fido.
(Joniy) tarzida qo‟llanishi, qaratqich-qaralmish inversiyasi: 
Yarqirar ming bir bahor ko‟rki 
kamolingda sening
, /Oftobning aksi bor 
o‟tlug‟ 
jamolingda sening
. (J.Jabborov), grammatik ko‟rsatkichlarsiz kelishi: 
Qarshingda turibdi 
umrim
 bir kuni, / Mening uvoq she‟rim mening 
dilporam.
(J.Kamol); 
tushum 
kelishigining 
–(i)n: 
Uchirsang-da 
ko‟kka 
yurak
kulin,
 / Achchig‟lanmam senga nozli quyosh.
(Fitrat) va belgisiz shakli: 
Ulug‟ Hoqon, sendan so‟rov shu erdi. / Elga sabr, bardoshdan 
bo‟lak