Xələfli A. A



Yüklə 2,8 Kb.
Pdf görüntüsü
səhifə52/168
tarix27.12.2023
ölçüsü2,8 Kb.
#199138
1   ...   48   49   50   51   52   53   54   55   ...   168
geofiziki kesfiyyat usullari

 
§31. Maqnitometr MMQ-203
Proton maqnitometri MMQ-203 süxurların maqnit induksiya 
vektorunun 
В

-nin mütləq və nisbi qiymətini 20.000—100.000 nTl 
downloaded from KitabYurdu.org


110 
intervalında ölçməyə imkan verir. Operator Cihazla ölçmə işlərini 
piyada kəsilişlərdə aparır. Cihazın ölçmə dəqiqliyi 1nTl təşkil edir, 
bir nöqtədə ölçmə müddəti 3 saniyədir, «cihazın çəkisi 6 kq-dır». 
Çihaz üç blokdan ibarətdir, bir operator onunla işləyir və 
gəzdirir (şəkil 37). Ölçü cihazı operatorun sinəsində, datçik isə 
operatorun belində, ağac ya aluminium borunun ucuna birləşdirilərək 
bərkidilir, datçik yerdən ən azı 1.8 m yuksəkdə olmalıdır. 
Maqnitometr sərbəst nüvə presesyası prinsipinə əslanır və nüvə 
presesion, yaxud da proton tipli cihazlara aiddir (şəkil 38). MMQ-
203 cihazında qabda 1 işci maddə protonu olan maye (kerosin) 
istifadə olunur. Proton hidrogen atomunun nüvəsidir; məlumdur ki
bu zərrəçik həm mexaniki R, həm də maqnit momentinə malikdir. 
Xarici maqnit sahəsinin təsiri ilə bu zərrəciklər presesiyalı hərəkətə 
başlayırlar və konusvari səth yaradır. Nəticədə isə atomlar 
protonlarla birlikdə T vektoru boyunca düzülürlər. Nəzəri olaraq 
hesablanıb, təcrübi olaraq təsdiq edilib ki, protonların öz tarazlıq oxu 
ətrafında sərbəst presesiyasının tezliyi maqnit sahəsində T ilə 
mütənasibdir. 



kiromaqnit sabitdir. 
Demək olar ki, protonun presesiya tezliyi 

vektorunun inten-
sivliyindən asılıdır. Əgər dairəvi tezliyi 

-nı hersə çevirsək və 

=2

f asılılığından istifadə etsək və 

sabitinin qiymətindən istifadə 
edərək proton üçün B=23,4874f alarıq. f nuvənin rezonans tezliyidir. 
Bu tezliyi cihazla təyin edib süxur üçün maqnit induksiya vek -
torunun qiymətini təyin edə bilərik. Çöldə operator hər bir müşahidə 
məntəqəsində datçiki Ş-C xətti istiqamətinə yönəldib ölçmə işləri 
aparır, ekranda görünən rəqəmləri çöl dəftərinə yazır. yaxud 
avtomatik olaraq bu rəqəmlər, lentin üzərinə yazır. Lentin eni 56 
mm, uzunluğu 1500—2000 sm-dir, ölçmə aparmağa imkan verir. 
downloaded from KitabYurdu.org


111 

Yüklə 2,8 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   48   49   50   51   52   53   54   55   ...   168




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin