rı aradan qaldırmaq üçün xərclənən məbləğ daha çox və
daha az effektlidir. Bu mənada, riskli uşaqların erkən təh-
silinə xərclənən vəsait sonralar erkən dövrün çatışmaz-
lıqları səbəbindən yaranan uğursuzluqlara xərclənən və-
saitdən dəfələrlə azdır.
Araşdırmalar göstərir ki, koqnitiv bacarıqlar gələcək
uğur üçün lazım olan tələblərin yalnız bir hissəsidir. Yaxşı
həyat üçün lazım olan maaş, təhsil, sağlamlıq və digər bir
çox aspektlərin təminatında xarakter bacarıqları da vacib-
dir. Özünənəzarət, açıqfikirlilik, insanlarla yola getmək,
planlaşdırma və qətilik kimi bacarıqlar insanlara uğur
əldə etməkdə, iş tapmaqda və ümumilikdə rahat həyat ya-
şamaqda yardımçı olur. Koqnitiv və xarakter bacarıqları
insanda bir tamlıq təşkil edir. Bacarıqdan yeni bacarıq ya-
ranır. Daha motivasiyalı uşaqlar daha çox öyrənməyə
meylli olurlar. Daha məlumatlı insanlar adətən daha ağıllı
qərarlar verirlər. Əlverişsiz mühitdən (disadvantaged
background) olan uşaqlar bağçaya gedənə qədər artıq bu
Məktəbəqədər yaş dövrü uşaq həyatında çox
sahələrdə geri qalır və sonralar da istənilən səviyyəyə çata
həssas mərhələdir. Nevroloji araşdırmalar sübut
bilmirlər. Bu baxımdan kasıb uşaqlar üçün erkən təhsilin
etmişdir ki, uşaqlar doğularkən öyrənməyə hazır
təminatı iqtisadi qeyri-bərabərliyi aradan qaldırmaqda ən
olurlar. Uşaq həyatının ilk illəri beynin sürətli inkişaf
güclü vasitələrdən biridir.
dövrüdür və insan beyninin inkişafı prosesinin 90%-i
Bütün bu nəticələr, əlbəttə ki, erkən təhsilin keyfiyyə-
bu yaş dövründə baş verir. Uşaqların əqli, fiziki və
tindən çox asılıdır. Belə ki, çox zaman dövlət proqramları
emosional inkişafı baxımından ilk beş il ən vacib
gözlənilən nəticəni verə bilməmişdir. Bunun da səbəbi
dövrdür və bu dövrdə keyfiyyətli erkən təhsil gələcək
proqramın düzgün keyfiyyətdə aparılmamasıdır. Beləlik-
uğurların əldə edilməsi üçün çox vacibdir.
lə, uyğun dizayn, yüksək standartlar, yaxşı təlim keçmiş,
Bir sıra sosial iqtisadi faktorlar uşaqların psixoloji
uyğun maaş verilən heyət, güclü rəhbərlik və yoxlama, la-
inkişafı və məktəbdə əldə edəcəyi uğurlara mənfi təsir
zımi maliyyələşmə və qiymətləndirmə uğurlu layihənin
göstərə bilər. Bu faktorlara kasıblıq, aşağı sosial təbə-
və təhsilin keyfiyyətinin əsas amilləridir.
qəyə aid olma, valideynlərin təhsilsiz və ya aztəhsilli
Uşaqların Erkən Təhsil və Qayğısı (UETQ) sahəsində
olması və s. daxildir.
Dostları ilə paylaş: