YAŞar seyiDLİ, naiLƏ ƏLİyeva, xumar əHMƏDBƏYLİ Ümumtəhsil məktəblərinin 9-cu sinfi üçün

4.  Cədvəlin müvafiq sütunlarında yaşamaq uğrunda mübarizəyə aid misalları 
qeyd edin: 
1. Şam və tozağacı arasında işıq uğrunda mübarizə. 2. Şirlər və antiloplar arasında 
mübarizə. 3. Sürüdə başçı olmaq uğrunda mübarizə. 4. Quşlar və həşəratlar arasın-
da mübarizə. 5. Alaq otlarının mədəni bitkiləri sıxışdırması. 6. Kaktusda yarpaqların 
tikana çevrilməsi. 7. Məməlilərdə tüləmə. 8. Tülkü və canavarlar arasında ərazi uğ-
runda mübarizə. 9. Qaramal və lentşəkilli qurdlar arasında mübarizə. 10. Canavar 
və gənə arasında mübarizə. 11. Sürüdə erkəklərin dişi uğrunda mübarizəsi. 
Növdaxili mübarizə
 
Növarası mübarizə
 
Əlverişsiz mühitlə mübarizə
 
 
 
 
 
5.  Yeni növlərin əmələ gəlməsi ardıcıllığını müəyyən edin: 
 
a) təbii seçmə yeni şəraitdə  əmələ  gələn uyğunlaşma  əlamətlərini qoruyub 
saxlayır; b) şəraitin dəyişməsi zamanı populyasiyalarda yeni mutasiyalar və   
gen  kombinasiyaları yaranır; c) ilkin növün ayrı-ayrı populyasiyalarında mühit 
şəraiti dəyişir və yaşayış  uğrunda mübarizə  kəskinləşir; d) yeni növlər  əmələ 
gəlir; e) tədricən ilkin növün əlamətlərinin ayrılması baş verir. 
 
6.  Şəkildə növəmələgəlmənin hansı forması göstərilmişdir? 
Növəmələgəlmənin mərhələlərini təsvir edin. 
 
1………………………………………………………… 
………………………………………………………….. 
 
2………………………………………………………… 
…………………………………………………………… 
 
3…………………………................................................. 
…………………………………………………………… 
 
4………………………………………………………….. 
  ………………………………………………………….. 
 
7.  Hər sual üçün 3 düzgün cavabı qeyd edin.  
 
1. Təbii seçmədən fərqli olaraq süni seçmə:  
a) insan tərəfindən məqsədyönlü aparılır.   
b) təbiətdə baş verir.  
c) sortun, cinsin fərdləri arasında aparılır.   
d) populyasiyalar arasında baş verir.  
e) mədəni formaların yaranması ilə nəticələnir.    
f) yeni növlərin yaranması ilə nəticələnir. 

 
133
2. Təkamülün nəticələrini seçin:  
a) yeni bitki sortlarının yaranması.  
b) dəyişmiş şəraitdə yeni növlərin yaranması.  
c) yeni ev heyvan cinslərinin yaranması.  
d) dəyişmiş şəraitdə yeni uyğunlaşmaların formalaşması.  
e) sabit şəraitdə mövcud olan növlərin saxlanması.  
f) yumurtalıq toyuq cinslərinin yaradılması. 
 
8.  Sxemi tamamlayın. 
 
 
 
9.  İfadələrdə boş yerlərə uyğun gələn açar sözlərini yazın.  
 
Açar sözlər: süni seçmə, ontogenez, populyasiya, irsiyyət, təbii seçmə, mutasiya, 
dəyişkənlik 
  Bir növə aid olan və eyni ərazidə yaşayan orqanizmlər qrupu ___________ 
əmələ gətirir.  
  Orqanizmlərin  öz əlamətlərini, inkişaf xüsusiyyətlərini nəsildən-nəsilə ötürmək 
qabiliyyətinə _____________ deyilir. 
  Müəyyən təbii  şəraitə daha yaxşı uyğunlaşan fərdlərin seçilməsi __________ 
adlanır. 
  Orqanizmlərin fərdi inkişafı _____________adlanır.  
  _______orqanizmlərin yeni əlamətlər və xassələr qazanmaq xüsusiyyətidir. 
  Orqanizmin bu və ya digər  əlamətlərin dəyişməsinə  gətirib çıxaran irsi 
xassələrinin kəskin dəyişməsi _____________ adlanır. 
  İnsan üçün lazım olan əlamətlərə malik yeni heyvan cinslərinin və mədəni bitki 
sortlarının yaradılması prosesi _____________ adlanır.  
 
10. Hər hansı ev heyvanı və ya mədəni bitki nümunəsində sxemi doldurun və 
seçiminizi izah edin: 
а) ümumi əcdad 
b) seçmənin nəticələri 
c) sortun və ya cinsin alınmasının mümkün mərhələləri 
 
 
 
İnsanın təkamül amilləri  
Sosial
Bioloji 
 
 

 
134
 
 
 
 
 
 
TƏDRİS VAHİDİ ÜZRƏ  
REALLAŞDIRILACAQ ALT STANDARTLAR 
 
 
 
 
TƏDRİS VAHİDİ ÜZRƏ ÜMUMİ SAATLARIN MİQDARI:  
7 saat 
KİÇİK SUMMATİV QİYMƏTLƏNDİRMƏ: 
 
 
      1 saat
 
 
 
 
 
Dərs 43 / Mövzu 33:
 ALİ SİNİR FƏALİYYƏTİ. ŞƏRTSİZ 
REFLEKSLƏR
 
 
 
Mətnlə tanış olmazdan əvvəl  şagirdlər qazanılmış biliklərə  əsaslanaraq 
dərslikdə verilmiş, yaxud aşağıdakı sualları müzakirə edirlər:  
– Bizim orqanizmimiz müxtəlif orqanlar sistemindən təşkil olunmuşdur. Hansı 
sistemlər orqanizmin fəaliyyətini tənzim edir?  
– Bu sistemlərin köməyi ilə baş verən tənzimləmə növləri necə adlanır? (sinir və 
humoral) 
– Sinir fəaliyyətinin əsasını nə təşkil edir? (refleks) 
– Refleks baş verən zaman sinir impulslarının keçdiyi yol necə adlanır? (refleks 
qövsü) 
– Refleks qövsü hansı hissələrdən ibarətdir? 
Alt 
STANDART  
3.1.2. İnsanın ali sinir fəaliyyətinin mexanizmini şərh edir və 
təqdimatlar hazırlayır. 
 
 
Təlim 
NƏTİCƏLƏRİ 
  Şərtsiz refleksləri növlərini və mexanizmini şərh edir. 
 
 
 
Əsas  
ANLAYIŞ VƏ 
TERMİNLƏR  
Şərtsiz refleks, instinkt, şərti refleks  
2.1.3. Bioloji proseslərin mahiyyəti və  məzmununu, baş verən dəyişiklikləri riyazi 
üsullarla əsaslandırır. 
3.1.2. İnsanın ali sinir fəaliyyətinin mexanizmini şərh edir və təqdimatlar hazırlayır. 
FƏSİL –
5
ALİ SİNİR FƏALİYYƏTİ
 

 
135
– Hansı refleksləri tanıyırsınız? (diz, gözün qırpılması) 
 
Dərslikdə verilmiş krossvordu həll edərkən  şagirdlər anlayışları  təkrarlayır, 
onların tərifini verirlər.  
 
Tədqiqat sualı:
  Reflekslərin hansı növləri var? Onların əhəmiyyəti nədir? 
 
Mövzuda verilmiş nəzəri materialla tanışlıq “Fasiləli oxu”, “İnsert”, yaxud hər 
hansı digər üsul  ilə aparıla bilər. 
 
Dərsin əsas məzmunu 
• Ali sinir fəaliyyəti. 
• Davranışın reflektor nəzəriyyəsi. 
• Şərtsiz reflekslər, təsnifatı, xüsusiyyətləri. 
• İnstinkt. 
 
Tədricən sxem, yaxud cədvəllər doldurulur.  
Təklif olunan cədvəl, sxem və krossvordlar  
 
 
 
 
 
 
Təklif olunan cədvəli şagirdlər dəftərlərinə çəkib bu dərsdə “Şərtsiz reflekslər”, 
növbəti dərsdə isə “Şərti reflekslər” sütununu doldururlar. 
 
Şərtsiz reflekslər 
Şərti reflekslər 
Anadangəlmə 
 
Şərtsiz 
reflekslər 
Qida
Cinsiyyət
Müdafiə
Səmt
Şərtsiz 
reflekslər 
Anadangəlmə 
Dəyişilməz 
İrsən nəslə 
ötürülür
Mərkəzi onurğa beynində, beyin kötüyü və 
baş beyinin ağ maddəsində olan boz 
maddədən ibarət düyünlərdə yerləşir 

 
136
İrsən nəslə ötürülür  
 
Ömürboyu qalır  
 
Orqanizmi sabit şəraitə uyğunlaşdırır  
Refleks qövsü onurğa beyni, yaxud beyin 
kötüyündən keçir 
 
 
Şərtsiz refleks 
Qıcıq Cavab 
reaksiyası 
Qida  
qidanın ağız boşluğuna düşməsi  
ağız suyunun ifrazı  
Müdafiə 
 tozun burun boşluğuna düşməsi  
asqırma 
 gözə güclü işığın düşməsi   
 göz qırpma  
Səmt 
qəflətən arxadan kəskin səsin 
eşidilməsi  
 
başın səsə tərəf çevrilməsi 
 qəflətən otaqda işığın yanması  
başın çevrilməsi, gözlərin 
yığılması  
Dərsdə şagirdləri aşağıdakı videomateriallarla tanış etmək mümkündür: 
 
Elektron resurslar 
http://www.youtube.com/watch?v=fqN_VCIJ12Q 
http://tana.ucoz.ru/load/1/257-1-0-2984 
 
Qiymətləndirmə meyarı: şərhetmə 
I səviyyə II 
səviyyə III 
səviyyə IV 
səviyyə 
Şərtsiz refleksləri, 
növlərini və 
mexanizmini 
çətinliklə şərh edir. 
Şərtsiz refleksləri, 
növlərini və 
mexanizmini 
müəllimin köməyi 
ilə şərh edir. 
Şərtsiz refleksləri, 
növlərini və 
mexanizmini əsasən 
şərh edir. 
Şərtsiz refleksləri, 
növlərini və 
mexanizmini 
düzgün şərh edir. 
 
 
Dərs 44 / Mövzu 34:
 ŞƏRTİ  REFLEKSLƏR. REFLEKSLƏRİN 
TORMOZLANMASI 
 
Ötən dərsdə öyrənilən məlumatları nəzərə alaraq dərsin əvvəlində müəllim 
şagirdlərə bir neçə həyati hadisəni müzakirə etməyi təklif edir: 
– İnsan portağalı həyatında birinci dəfə görürsə, onun ağız suyu ifraz olunacaqmı? 
Niyə? 
– Niyə əli bir dəfə yanmış uşaq oddan uzaq durmağa çalışır? 
Alt 
STANDART 
3.1.2. İnsanın ali sinir fəaliyyətinin mexanizmini şərh edir və 
təqdimatlar hazırlayır. 
 
 
Təlim 
NƏTİCƏLƏRİ 
  Şərti reflekslərin yaranma mexanizmini şərh edir. 
  Şərti  reflekslərin insanların həyatında roluna dair  təqdimatlar 
hazırlayır. 
 
 
Əsas  
ANLAYIŞ VƏ 
TERMİNLƏR  
Vərdiş, avtomatlaşmış  fəaliyyət, xarici (şərtsiz) və daxili (şərti) 
tormozlanma  
 

 
137
 
Müzakirələr nəticəsində şagirdlərdə şərtsiz və şərti reflekslərin fərqi haqqında 
müəyyən təsəvvürlər formalaşır. Verilmiş refleksləri təsnif edərkən  şagirdlər belə 
nəticəyə gəlirlər ki, şərti reflekslərin yaranması üçün müəyyən şərtlər tələb olunur.  
 
Tədqiqat sualı:
  Şərti reflekslərin yaranması üçün nə kimi şərtlər tələb 
olunur? İnsan həyatında şərti reflekslərin əhəmiyyəti nədən 
ibarətdir?  
 
Dərsin əsas məzmunu 
• Şərti reflekslər. 
• Reflekslərin tormozlanması. 
 
 Məlumat  şagirdlər üçün yeni olduğuna görə o, videomateriallar əsasında 
öyrənilə bilər. Aşağıdakı ünvanda rus dilində müxtəlif videomateriallar 
yerləşdirilmişdir. Dərsdən  əvvəl müəllim onları  nəzərdən keçirməli, hər hansını 
seçib dərsdə  şagirdlərə nümayiş etdirməlidir. Bu zaman film səssiz nümayiş 
etdirilir və müəllim lazımi şərhlər verir.  
http://www.youtube.com/watch?v=H5aF8eQbMwM  
http://www.youtube.com/watch?v=dZtePOgw14c 
Dərsin materialı nisbətən mürəkkəb və böyük həcmlidir. Yeni anlayışları başa 
düşmək, rahat qavramaq üçün videomaterialların nümayişi və dərsin izahı zamanı 
bəzi sualların təkrarlanması  zəruridir. Məsələn, “Beyin yarımkürələri qabığının 
quruluşu”, “şərtsiz reflekslər” və s.   
Nümayiş zamanı müəllim filmi dayandıraraq istiqamətləndirici suallar verir.  
– Şərti refleksin yaranması üçün nə lazımdır?  
– Onun yaranması üçün əsas şərt nədir?  
– İşığın yanmasına qarşı ağız suyunun ifrazı şərti refleksini necə yaratmaq olar? 
– Şərti və şərtsiz reflekslərin oxşar və fərqli cəhətləri hansılardır?  
– Şərti refleks şərtsiz reflekslə necə əlaqəlidir? və s. 
 
Filmlə tanış olduqdan sonra dərsliyin E blokunda “Öyrəndiklərinizi tətbiq edin 
və yoxlayın” bölümündəki 1-ci tapşırığı yerinə yetirmək olar
.
 Tapşırığı yerinə 
yetirdikdən sonra keçən dərsdə tərtib olunmuş cədvəli tamamlamaq tövsiyə olunur.  
Şərtsiz reflekslər 
Şərti reflekslər 
Anadangəlmə Ömürboyu 
qazanılır 
İrsən nəslə ötürülür  
İrsən nəslə keçmir 
Ömürboyu qalır  
Ömürboyu dəyişir, yox ola bilər 
Orqanizmi sabit şəraitə uyğunlaşdırır Orqanizmi 
dəyişkən şəraitə uyğunlaşdırır 
Refleks qövsü onurğa beyni, yaxud beyin 
kötüyündən keçir 
Mərkəzi beyin qabığında yerləşir  
 
Mətnin “Reflekslərin tormozlanması” hissəsinin öyrənilməsi dərslik, videofilm və 
suallar əsasında təşkil olunur:  
– Reflekslərin tormozlanması nə vaxt baş verir? 

 
138
– Daxili tormozlanma mexanizmi xarici tormozlanmadan nə ilə fərqlənir? 
– Tormozlanmanın insan fəaliyyətində, davranışında əhəmiyyəti nədir? və s.  
Tədricən sxemlər, cədvəllər tərtib olunur, izahatlar verilir. 
Tormozlanma 
növləri 
Xüsusiyyətləri Nümunə 
Əhəmiyyəti 
Xarici 
Yeni güclü qıcığın 
təsirindən yaranır 
İtdə ağız suyu ifrazı baş 
verdiyi zaman güclü zəng 
səsi eşidildikdə səmt 
refleksi yaranır,  ağız 
suyu ifrazı kəsilir. 
 
 
Orqanizm mühi-
tin daim dəyişən 
həyat şəraitinə 
uyğunlaşır. 
 
Daxili 
Şərti qıcıqlandırıcı 
şərtsiz qıcıqlandırıcı 
ilə möhkəmləndiril-
mədikdə yaranan şərti 
refleks tədricən zəiflə-
yir və sönür. 
Lampa yandırıb bir neçə 
dəfə yemək vermədikdə 
itdə lampanın yanmasına 
qarşı ağız suyu ifrazı 
dayanır. 
İnsanda reflekslərin tormozlanmasına aid nümunələri tapmaq evə tapşırıq kimi 
verilə bilər.  
 
Dərsə aid layihə və tədqiqat işləri üçün mövzu  
• Məktəblilərdə şərti reflekslərin yaranması və yox olub itməsi. 
 
Elektron resurslar  
http://www.youtube.com/watch?v=6Lv7SKQhF2k 
http://www.youtube.com/watch?v=-3gj1VvHwJo 
 
Qiymətləndirmə meyarları: şərhetmə, təqdimat hazırlama 
I səviyyə II 
səviyyə III 
səviyyə IV 
səviyyə 
Şərti reflekslərin 
növlərini və 
mexanizmini 
çətinliklə şərh edir. 
Şərti reflekslərin 
növlərini və 
mexanizmini 
müəllimin köməyi 
ilə şərh edir. 
Şərti reflekslərin 
növlərini və 
mexanizmini əsasən 
şərh edir. 
Şərti reflekslərin 
növlərini və 
mexanizmini 
düzgün şərh edir. 
Şərti  reflekslərin 
insanların həyatında 
roluna dair  
təqdimatları yalnız 
müəllimin köməyi 
ilə hazırlayır.  
Şərti  reflekslərin 
insanların həyatında 
roluna dair  təqdi-
matları hazırlayar-
kən yoldaşlarının 
köməyindən istifadə 
edir. 
Şərti  reflekslərin 
insanların həyatında 
roluna dair  
təqdimatlarda kiçik 
səhvlər buraxır.  
Şərti  reflekslərin 
insanların 
həyatında roluna 
dair  dolğun 
təqdimatlar 
hazırlayır. 
 
 

 
139
Dərs 45 / Mövzu 35:
  DÜŞÜNCƏLİ  FƏALİYYƏT. NİTQ. TƏFƏKKÜR
 
 
Mətnlə tanış olmazdan əvvəl müəllim şagirdləri real faktlarla tanış edir: 
– Kambocada 19 il əvvəl çəngəlliklərdə itkin düşmüş 27 yaşlı qız tapılmışdır. Qız 
itən zaman 8 yaşı vardı. Bu illər  ərzində o, danışıq qabiliyyətini itirmişdir. Atası 
onu əlinin üzərində olan çapığa görə tanımışdır.  
– Afrika ölkələrinin birində 10 yaşlı oğlan meymun sürüsündə yaşayırdı. 
– İki bacı canavar sürüsündə böyümüşdür.  
– 10 yaşlı oğlan küçə itlərinin başçısına çevrilmişdir.  
Sadalanan bu müxtəlif hadisələri bir ümumi fakt birləşdirir: ömrünün ilk 5-6 
ilini heyvan cəmiyyətində keçirən uşaqlar, demək olar ki, heç vaxt insan dilində 
danışmağı, digər insanlarla şüurlu ünsiyyətdə olmağı, dik gəzməyi öyrənə bilmir-
lər. Onlar sonradan insanlar arasında yaşasalar da, kifayət qədər diqqət görsələr də,  
yenə digər insanlar kimi ola bilmirlər.  
– Uşağı mükəmməl insan hesab etmək üçün onda hansı psixi keyfiyyətlər for-
malaşmalıdır? (nitq, təfəkkür, yaddaş) 
 
Tədqiqat sualı:
  Düşüncəli fəaliyyət nə deməkdir?  İnsanda düşüncəli 
fəaliyyətin xüsusiyyətləri nədən ibarətdir? 
 
 
Dərsin əsas məzmunu 
• Düşüncəli fəaliyyət: insan və heyvanlarda oxşar və fərqli xüsusiyyətlər. 
• Birinci və ikinci siqnal sistemləri. 
• Nitq, növləri, xüsusiyyətləri. 
• Nitqin inkişafına təsir edən amillər. 
• Nitqin əhəmiyyəti. 
• Təfəkkür əməliyyatları. 
 
Alt 
STANDART  
3.1.2. İnsanın ali sinir fəaliyyətinin mexanizmini şərh edir və 
təqdimatlar hazırlayır. 
 
 
Təlim 
NƏTİCƏLƏRİ 
  “Düşüncəli fəaliyyət” anlayışını şərh edir. 
  Nitq və  təfəkkür  əməliyyatlarının növlərini təsvir edir, 
mexanizmini şərh edir. 
 
 
Əsas  
ANLAYIŞ VƏ 
TERMİNLƏR  
Düşüncəli fəaliyyət, birinci və ikinci siqnal sistemləri, təfəkkür 
əməliyyatları 

 
140
Təklif olunan cədvəl, sxem və krossvordlar  
 
 
 
 
 
Mövzunun E blokunda verilmiş “Öyrəndiklərinizi tətbiq edin və yoxlayın” 
bölümündə  təqdim olunmuş birinci tapşırıq bütün siniflə yerinə yetirilə bilər. 
Lazım gəldikdə müəllim müvafiq izahat və əlavələr edir.  
 
 
Təfəkkür 
əməliyyatları
 
Təsvir Misal 
Analiz 
Əşya və hadisələri xəyalən 
hissələrə və xüsusiyyətlərə 
bölmək 
Mitoz və meyoz: bölünmələrin, 
qız hüceyrələrin sayı və s.  
Sintez Hissələri və xüsusiyyətləri 
xəyalən birləşdirmək 
Biologiya + kimya = biokimya 
Ümumiləşdirmə  Əşya və hadisələri xəyalən 
təbii əlamətlərinə görə 
birləşdirmək 
Adenin, timin, quanin, sitozin – 
nukleotidlər 
Müqayisə 
Əşya və hadisələri 
müqayisə etmək, onlar 
arasında oxşarlığı və 
fərqləri tapmaq 
Zülal və polisaxaridlər. Oxşarlıq: 
polimer, üzvi maddə və s. 
Fərq: zülalların monomeri – 
aminturşu, polisaxaridin 
monomeri – monosaxarid və s. 
 
Şifahi 
(sol yarımkürələrin 
alın payı) 
Yazılı 
(gicgah və təpə 
payları) 
Xarici 
Daxili 
NİTQ 
Birinci siqnal sistemi 
İnsan görmə, eşitmə, qoxu və s. duyğu 
orqanları vasitəsilə xaricdən gələn 
müvafiq siqnalları qəbul edir və 
ətrafdakı hadisələrə cavab verir 
İkinci siqnal sistemi 
Nitq əşya və ya hadisələri ifadə edən 
sözlərdən təşkil olunmuşdur. Hər bir söz 
onların təyin etmək üçün səs siqnalıdır. 
 
Siqnal sistemləri 

 
141
 
Elektron resurslar 
https://www.youtube.com/watch?v=eUBiI3K4kAY 
https://www.youtube.com/watch?v=miQBxM8heR0 
 
Qiymətləndirmə meyarları: şərhetmə 
I səviyyə II 
səviyyə III 
səviyyə IV 
səviyyə 
“Düşüncəli 
fəaliyyət” anlayışını 
yalnız müəllimin 
köməyi ilə şərh edir. 
 
“Düşüncəli 
fəaliyyət” anlayışını 
çətinlik çəkərək şərh 
edir. 
 
“Düşüncəli 
fəaliyyət” anlayışını 
əsasən şərh edir. 
 
“Düşüncəli 
fəaliyyət” 
anlayışını  ətraflı 
şərh edir. 
 
Nitq və təfəkkür 
əməliyyatlarının 
növlərini müəllimin 
köməyi ilə təsvir 
edir, mexanizmini 
çətinliklə şərh edir. 
Nitq və təfəkkür 
əməliyyatlarının 
növlərini təsvir edir, 
mexanizmini 
müəllimin köməyi 
ilə şərh edir. 
Nitq və təfəkkür 
əməliyyatlarının 
növlərini təsvir edir, 
mexanizmini şərh 
edərkən səhvlər 
buraxır. 
Nitq və təfəkkür 
əməliyyatlarının 
növlərini təsvir 
edir, mexanizmini 
şərh edir. 
 
 
 
ANALİZ 
MÜQAYİSƏ 
MÜCƏRRƏDLƏŞDİRMƏ 
Əşya və hadisələri 
xəyalən hissələrə və 
xüsusiyyətlərə 
(forma, rəng, dad...) 
bölmək
Əşya və hadisələri 
tutuşdurmaq, oxşar 
və fərqli cəhətləri 
müəyyən etmək 
Bir əlaməti 
digərlərindən 
ayırmaq (analiz 
əsasında həyata 
keçirilir) 
Hissələri və 
xüsusiyyətləri xəyalən 
birləşdirmək 
Əşya və hadisələri 
xəyalən təbii 
əlamətlərinə görə 
birləşdirmək  
TƏFƏKKÜR ƏMƏLİYYATLARI 
ÜMUMİLƏŞDİRMƏ
SİNTEZ
Bu həndəsi fiqurlardır
dairəvi                  bərk  
 
ağ                        yeyilmir 

 
 
mü
– B
– N
– İ
– E
– E
– E
– E
Bu
– Ş
əz
 
– S
– M
– E
 
mü
 
Tə
 
A
S
T
N
 
Ə
A
T
D
 “Emosiya” 
üzakirəsi əsasın
Bizim ovqatımı
Niyə biz hadisə
İnsan ətrafında 
Emosiya nədir?
Emosiyalar han
Emosional vəzi
Emosiyalar nec
u mərhələdə şag
Şəklə əsasən ins
ələlərin forması
Sizcə, belə emo
Müxtəlif insanla
Emosiyaların if
Mövzunun B
üəllim şagirdlər
ədqiqat sualı:
  İ
Alt 
STANDART 
 
Təlim 
NƏTİCƏLƏRİ 
Əsas  
ANLAYIŞ VƏ 
TERMİNLƏR  
Dərs 46 / Mövz
haqqında dərs
nda qurulur:  
ıza, hərəkətlərim
ələrə, insanlara m
baş verən hadis
? 
nsı qruplara bölü
yyətlərdə orqan
ə ifadə olunur? 
girdlərə kiçik pr
sanların emosio
ına görə təsvir e
osional vəziyyət
ar emosiyaların
fadəsində hansı 
 blokundakı  “F
ri  tədqiqat sualı
İnsanın yaddaş
meyarlara əsa
3.1.2. İnsan
təqdimatlar
  Müsbət  v
təsnif edir
  Yaddaş pr
  Mühit am
şərh edir, 
 
Emosiya, se
obrazlı, hərək
142
u 36:
 EMOSİY
slikdəki məlum
mizə nə təsir edi
müxtəlif cür mü
sələrə münasibə
ünür? 
nizmdə hansı fiz
 
raktik iş də təkli
onal vəziyyətini
edin. 
 
tlərin səbəbləri n
nı  eyni ifadə ed
oxşar cəhətləri 
Fəaliyyət” bölü
ı ilə tanış edir. 
şı hansı orqanl
asən yaddaşı nö
nın ali sinir fəaliy
r hazırlayır. 
və  mənfi emosiya
r, mexanizmini şə
roseslərinin mexa
millərinin insanın
 təqdimatlar haz
ensor, qısamüddə
kət və emosional