Madde 66-69 Yürürlükten kaldırılmıştır.
Madde 70
4
‒ Duruşma tutanakları
1.
Daire Başkanının talimat vermesi halinde, Yazı İşleri Müdürü duruşma tutanaklarının tutmakla
görevlidir. Tutanaklarda şunlar yer alır:
(a)
Daire’nin bileşimi;
(b)
Daire huzuruna çıkanların listesi;
(c)
verilen ifadelerin, sorulan soruların ve verilen yanıtların metni;
(d)
duruşma sırasında alınan herhangi bir kararın metni.
2.
Tutanakların tümünün veya bir kısmının resmi olmayan dillerden birinde olması halinde, Yazı İşleri
Müdürü tutanakların resmi dillerden birine çevrilmesini sağlar.
3.
Daire Başkanının veya Yazı İşleri Müdürünün kontrolüne tabi olarak, tarafların temsilcilerine,
düzeltmeler yapabilmeleri için tutanakların birer kopyası verilir; ancak hiçbir durumda tutanaklar üzerinde,
söylenen sözlerin anlamını ve konuyla ilgisini değiştirecek değişiklikler yapılamaz. Daire Başkanının
talimatları doğrultusunda Yazı İşleri Müdürü bu amaç için bir zaman sınırı koyar.
4.
Tutanaklar düzeltildikten hemen sonra, Daire Başkanı ve Yazı İşleri Müdürü tarafından imzalanır ve
onaylı belge haline gelir.
1
7 Temmuz 2003 tarihinde Mahkeme tarafından değiştirilen şekliyle.
2
7 Temmuz 2003 tarihinde Mahkeme tarafından değiştirilen şekliyle.
3
7 Temmuz 2003 tarihinde Mahkeme tarafından değiştirilen şekliyle.
4
17 Haziran ve 8 Temmuz 2002 tarihlerinde Mahkeme tarafından değiştirilen şekliyle.
Mahkeme İç Tüzüğü – 1 Haziran 2015
Bölüm VII – Büyük Daire önündeki Yargılama
Madde 71
1
‒ Usul hükümlerinin uygulanabilirliği
1.
Daireler önündeki yargılamayı düzenleyen hükümler, gerekli değişikliklerle birlikte (mutatis mutandis)
Büyük Daire önündeki yargılamada da uygulanır.
2.
Duruşma yapılmasıyla ilgili İçtüzüğün 54 § 3 ve 59 § 3 maddeleri uyarınca bir Daire’ye tanınan yetkiler,
Büyük Daire önündeki yargılama sırasında Büyük Daire Başkanı tarafından da kullanılabilir.
Madde 72
2
‒ Yargılama yetkisinin Büyük Daireye bırakılması
1.
Daire önünde görülen bir davanın, Sözleşme veya Ek Protokollerin yorumlanmasını etkileyen ciddi bir
sorun gündeme getirmesi halinde, davanın taraflarından biri bu maddenin 4. fıkrası uyarınca itiraz
etmedikçe, Daire, yargılama yetkisini Büyük Daireye bırakabilir.
2.
Daire önünde görülen bir davadaki bir sorunun çözümünün Mahkeme’nin içtihadı ile uyuşmazlık
yaratacak olması halinde, davanın taraflarından biri bu maddenin 4. fıkrası uyarınca itiraz etmedikçe, Daire,
yargılama yetkisini Büyük Daireye bırakır.
3.
Yargılama yetkisini bırakma kararı için gerekçe gösterme zorunluluğu yoktur.
4.
Yazı İşleri Müdürü, Daire’nin yargılama yetkisini bırakma niyetinde olduğunu taraflara bildirir.
Taraflar, bu bildirimin yapılmasından itibaren bir ay içinde usulüne göre gerekçeli olarak Yazı İşleri
Müdürlüğüne itiraz dilekçesi verebilirler. Bu şartları taşımayan bir itiraz Daire tarafından geçersiz kabul
edilir.
Madde 73 ‒ Tarafın davanın Büyük Daire’ye gönderilmesi talebi
1.
Sözleşme'nin 43. maddesi uyarınca, dava taraflarından herhangi biri istisnai olarak, bir Daire
kararının veriliş tarihten itibaren üç ay içerisinde, davanın Büyük Daireye gönderilmesine ilişkin olarak Yazı
İşleri Müdürlüğü’ne yazılı talepte bulunabilir. [İlgili] taraf, talebinde, Sözleşme ve ona bağlı Protokollerin
yorumlanmasını ve uygulanmasını etkileyen ciddi meseleyi veya Büyük Daire tarafından incelenmesinin
gerekli olduğu düşünülen genel nitelikte ciddi olan konuyu belirtilir.
2.
İçtüzüğün 24 § 5 maddesi doğrultusunda oluşturulan Büyük Dairenin beş yargıçlı kurulu, bu talebi
yalnızca dosya üzerinden inceler. Bu kurul, sadece davanın böyle bir sorunu veya konuyu ortaya
çıkardığının düşünülmesi halinde, talebi kabul eder. Talebin reddedilmesi halinde gerekçe gösterme
zorunluluğu yoktur.
3.
Kurulun talebi kabul etmesi halinde, Büyük Daire, son karar olarak davaya ilişkin kararını verir.
1
17 Haziran ve 8 Temmuz 2002 tarihlerinde Mahkeme tarafından değiştirilen şekliyle.
2
6 Şubat 2013 tarihinde Mahkeme tarafından değiştirilen şekliyle.
Mahkeme İç Tüzüğü – 1 Haziran 2015
Bölüm VIII – Son kararlar
Madde 74
1
‒ Son kararın içeriği
1.
Sözleşme'nin 28, 42. ve 44. maddelerinde belirtildiği gibi, bir son kararda şunlar yer alır:
(a)
İlgili Daire veya Komite’yi oluşturan Daire Başkanı’nın ve diğer yargıçların adları ile Yazı İşleri Müdürü ve
Müdür Yardımcısı’nın adları
(b)
kararın alındığı ve açıklandığı tarihler;
(c)
tarafların kim oldukları;
(d)
tarafların Ajanlarının, avukatlarının ya da danışmalarının adları;
(e)
izlenen usulün anlatımı;
(f)
davaya konu olaylar;
(g)
tarafların savunmalarının özeti;
(h)
hukuki gerekçeler;
(i)
hüküm fıkraları;
(j)
eğer verilmiş ise masraflar hakkındaki karar;
(k)
çoğunluğu oluşturan yargıçların sayısı;
(l)
gerekli ise, hangi metnin orijinal olduğunun belirtilmesi.
2.
Davanın bir Daire veya Büyük Daire tarafından görüşülmesine katılmış herhangi bir yargıcın, kararla aynı
yöndeki görüşünü veya muhalif görüşünü veya kısa bir muhalefet beyanını karara ekleme hakkı vardır.
Madde 75
2
‒ Adil tazminata ilişkin karar
1.
Daire ya da Komite’nin bir davada Sözleşme ya da Protokollerinin ihlalini tespit etmesi halinde,
İçtüzüğün 60. maddesine uygun olarak belirli bir talepte bulunulmuşsa ve dava karara hazırsa,
Sözleşme'nin 41. maddesinin uygulanması hakkındaki hüküm de aynı son kararda verilir; dava karara
hazır değilse, Daire ya da Komite bu sorunu tamamen veya kısmen saklı tutar ve diğer usul işlemlerine
geçer.
2.
Sözleşme'nin 41. maddesinin uygulanması bakımından, Daire ya da Komite, mümkün olduğunca,
davanın esası hakkında karar veren yargıçlardan oluşur. Özgün Daire ya da Komite’nin oluşturulmasının
mümkün olmaması halinde, Bölüm Başkanı, Daire veya Komiteyi kura çekerek tamamlar veya yeniden
oluşturur
3.
Daire ya da Komite, Sözleşme'nin 41. maddesi uyarınca, adil tazminata hükmederken, tayin edilen süre
içinde bir ödeme yapılmadığı takdirde hükmedilen miktara faiz uygulanmasına karar verebilir.
4.
Zarar gören taraf ile zarardan sorumlu Sözleşmeci Taraf arasında bir anlaşmaya varıldığının Mahkeme’ye
bildirilmesi halinde, Mahkeme, anlaşmanın hakkaniyete uygunluğu araştırır ve anlaşma hakkaniyete uygun
ise, İçtüzüğün 43 § 3 maddesinin ikinci fıkrası uyarınca davanın kayıttan düşmesine karar verir.
Madde 76
3
‒ Son kararın dili
1.
Mahkeme bir son kararın her iki resmi dilde de verilmesine karar vermedikçe, bütün son kararlar
İngilizce veya Fransızca olarak verilir.
2.
İçtüzüğün 78. maddesi gereğince son kararlar, Mahkeme'nin resmi kararlar dergisinde her iki resmi dilde
yayınlanır.
Madde 77
4
‒ Son kararın imzalanması, açıklanması ve tebliği
1
13 Kasım 2006 tarihinde Mahkeme tarafından değiştirilmiştir.
2
13 Aralık 2004 ve 13 Kasım 2006 tarihlerinde Mahkeme tarafından değiştirilen şekliyle.
3
17 Haziran ve 8 Temmuz 2002 tarihlerinde Mahkeme tarafından değiştirilen şekliyle.
4
13 Kasım 2006 ve 1 Aralık 2008 ve 1 Haziran 2015 tarihlerinde Mahkeme tarafından değiştirilen şekliyle.
Mahkeme İç Tüzüğü – 1 Haziran 2015
1.
Son kararlar, Daire ya da Komite Başkanı ve Yazı İşleri Müdürü tarafından imzalanır.
2.
Bir Daire tarafından verilen son karar, Daire Başkanı veya kendisi tarafından görevlendirilen diğer bir
yargıç tarafından aleni bir duruşmada okunabilir. Tarafların temsilcileri, uygun bir süre öncesinden bu
duruşmanın tarihi hakkında bilgilendirilir. Aksi takdirde ve Komitelerin son kararları doğrultusunda, bu
maddenin 3. fıkrasında öngörüldüğü şekilde bildirim, bu kararın açıklanmasını tayin eder.
3.
Son karar, Bakanlar Komitesine iletilir. Yazı İşleri Müdürü, suretlerini Avrupa Konseyi Genel
Sekreterine, Avrupa Konseyi İnsan Hakları Komiseri dâhil üçüncü taraflara ve doğrudan ilgili üçüncü
kişilere gönderir. Usulüne uygun olarak imzalanmış asli nüsha Mahkeme'nin arşivinde saklanır.
Madde 78 ‒ Son kararların ve diğer belgelerin yayınlanması
Sözleşme'nin 44 § 3 maddesi uyarınca, Mahkeme’nin kesinleşen son kararları, Yazı İşleri Müdürünün
sorumluluğu altında, uygun bir biçimle yayınlanır. Yazı İşleri Müdürü ayrıca, seçilmiş son karar ve
kararların ve Mahkeme Başkanı tarafından yayınlanması faydalı görülen belgelerin, resmi kararlar dergisinde
yayınlanmasından da sorumludur.
Madde 79 ‒ Son kararın yorumlanması talebi
1.
Taraflardan biri, son kararın açıklanmasından itibaren bir yıl içinde, son kararın yorumlanması
talebinde bulunabilir.
2.
Bu talep Yazı İşleri Müdürlüğüne gönderilir. Talepte, yorumlanması istenen son kararın hüküm
fıkrasında bulunan husus veya hususlar açıkça belirtilir.
3.
Özgün Dairenin kendisi, son kararın yorumlanmasını gerektirecek bir husus bulunmadığı gerekçesiyle
yorumlama talebini reddedebilir. İlk Daireyi oluşturmak mümkün değilse, Mahkeme Başkanı kura çekerek
Daireyi tamamlar veya yeniden oluşturur.
4.
Daire bu talebi reddetmezse, Yazı İşleri Müdürü talebi diğer tarafa veya taraflara gönderir ve Daire
Başkanı tarafından tayin edilen süre içinde yazılı mütalaalarını sunmaya davet eder. Dairenin bir duruşma
yapmaya karar vermesi halinde, Daire Başkanı duruşma için gün de tayin eder. Daire hüküm şeklinde bir
karar verir.
Madde 80 ‒ Son kararın düzeltilmesi talebi
1.
Taraflardan biri, mahiyeti gereği son karar üzerinde belirleyici bir etkisi olan ve kararın tefhim
edildiği tarihte Mahkeme tarafından bilinmeyen ve kendisi tarafından da bilinmesi mümkün olmayan bir
olayın varlığını öğrendiği takdirde, bu olayı öğrendiği tarihten itibaren altı ay içinde Mahkeme'den kararın
düzeltilmesini talep edebilir.
2.
Bu talepte hangi kararın düzeltilmesinin istendiği belirtilir ve bu maddenin birinci fıkrasında aranan
şartlara uyulduğunu göstermek için gerekli bilgilere yer verilir. Bu talebi destekleyen bütün belgelerin bir
kopyası eklenir. Bu talep ve destekleyici belgeler Yazı İşleri Müdürlüğü tarafından dosyaya konur.
3.
Esas hakkında kararı veren özgün Dairenin kendisi, bu talebin incelenmesi için bir sebep bulunmadığı
gerekçesiyle talebi reddetmeye karar verebilir. Özgün Daireyi oluşturmanın mümkün olmadığı durumda,
Mahkeme Başkanı kura çekerek Daire'yi tamamlar veya yeniden oluşturur.
4.
Daire bu talebi reddetmezse, Yazı İşleri Müdürü talebi diğer tarafa veya taraflara gönderir ve Daire
Başkanı tarafından tayin edilen süre içinde yazılı mütalaalarını bildirmeye davet eder. Dairenin bir
duruşma yapılmasına karar vermesi halinde, Daire Başkanı aynı zamanda duruşma gününü belirler. Daire
hüküm şeklinde bir karar verir.
Madde 81 ‒ Karar ve son kararlardaki hataların düzeltilmesi
Son kararların düzeltilmesi ve başvuru listesinin yenilenmesi ile ilgili hükümlere halel getirmeksizin,
Mahkeme, bir kararı veya son kararı açıkladığı tarihten itibaren bir ay içinde re’sen veya taraflardan birinin
talebi üzerine, yazım hatalarını, hesap hatalarını ve açık yanlışlıkları giderebilir.
Mahkeme İç Tüzüğü – 1 Haziran 2015
Bölüm IX – İstişari Mütalaalar
Madde 82
Mahkeme, istişari mütalaalarla ilgili prosedürde, Sözleşme'nin 47, 48. ve 49. maddelerinin hükümlerine
ilave olarak aşağıdaki hükümleri uygular. Mahkeme ayrıca, uygun gördüğü ölçüde, maddelerin diğer
hükümlerini de uygular.
Madde 83
1
İstişari mütalaa talebi Yazı İşleri Müdürlüğü'ne gönderilir. Bu talepte Mahkeme'den görüşü istenen sorun tam
ve açık bir biçimde belirtilir ve ayrıca şunlar yer alır:
(a)
Bakanlar Komitesi'nin Sözleşme'nin 47 § 3 maddesinde belirtilen kararı kabul ettiği tarih;
(b)
Mahkeme’nin isteyeceği açıklamaları vermek üzere Bakanlar Komitesi tarafından görevlendirilmiş olan
kişi veya kişilerin adları ve adresleri.
Sorunu izah etmeye yarayabilecek bütün belgeler talebe eklenir.
Madde 84
2
1.
Talebi alan Yazı İşleri Müdürü, talebin ve diğer belgelerin birer kopyasını Mahkeme'nin bütün üyelerine
iletir.
2.
Yazı İşleri Müdürü, Sözleşmeci Taraflara, talep üzerine Mahkeme’ye yazılı görüş sunabileceklerini
bildirir.
Madde 85
3
1.
Daire Başkanı yazılı görüşlerin veya diğer belgelerin gönderilmesi için bir süre tayin eder.
2.
Yazılı görüşler ve diğer belgeler Yazı İşleri Müdürlüğü'ne gönderilir. Yazı İşleri Müdürü bunların birer
kopyasını Mahkeme'nin bütün üyelerine, Bakanlar Komitesine ve Sözleşmeci Tarafların her birine iletir.
Madde 86
Yazılı usulün tamamlanmasından sonra Mahkeme Başkanı, yazılı görüşlerini sunmuş olan Sözleşmeci
Taraflara bu amaçla yapılacak bir duruşmada, görüşlerini geliştirmelerine fırsat verilip verilmeyeceğine
karar verir.
Madde 87
4
1.
İstişari mütalaa talebi hakkında karar vermek üzere bir Büyük Daire oluşturulur.
2.
Eğer Büyük Daire, bir istişari mütalaa talebinin, Sözleşme'nin 47. maddesinde belirtildiği şekilde
yetkisi dâhiline girmediği kanısına varırsa, bu durumu gerekçeli kararında belirtir.
Madde 88
5
1.
İstişari mütalaalar ve gerekçeli kararlar Büyük Daire tarafından oy çokluğuyla verilir. Bunlarda,
çoğunluğu oluşturan yargıç sayısı belirtilir.
2.
Bir yargıç dilediği takdirde Mahkemenin gerekçeli kararına veya istişari mütalaasına, bunlara uyan
ya da zıt düşen ayrı bir görüş veya yalnızca muhalif bir beyan ekleyebilir.
Madde 89
6
Gerekçeli kararlar ya da istişari mütalaalar, Bakanlar Komitesine ve Sözleşmeci Taraflardan her birine
önceden bildirildikten sonra, Büyük Daire Başkanı veya Başkan tarafından görevlendirilen bir yargıç
tarafından açık duruşmada iki resmi dilden birinde okunur. Aksi takdirde İçtüzüğün 90. maddesinde
öngörülen tebliğ, mütalaa ya da gerekçeli kararın tefhimi yerine geçer.
1
4 Temmuz 2005 tarihinde Mahkeme tarafından değiştirilen şekliyle.
2
4 Temmuz 2005 tarihinde Mahkeme tarafından değiştirilen şekliyle.
3
4 Temmuz 2005 tarihinde Mahkeme tarafından değiştirilen şekliyle.
4
4 Temmuz 2005 tarihinde Mahkeme tarafından değiştirilen şekliyle.
5
4 Temmuz 2005 tarihinde Mahkeme tarafından değiştirilen şekliyle.
6
4 Temmuz 2005 tarihinde Mahkeme tarafından değiştirilen şekliyle.
Mahkeme İç Tüzüğü – 1 Haziran 2015
Madde 90
1
İstişari mütalaa veya gerekçeli karar, Büyük Daire Başkanı ve Yazı İşleri Müdürü tarafından imzalanır.
Usulüne göre imzalanan özgün nüsha Mahkeme arşivinde saklanır. Yazı İşleri Müdürü onaylı örnekleri
Bakanlar Komitesi'ne, Sözleşmeci Taraflara ve Avrupa Konseyi Genel Sekreteri'ne gönderir.
1
4 Temmuz 2005 ve 1 Haziran 2015 tarihlerinde Mahkeme tarafından değiştirilen şekliyle.
Mahkeme İç Tüzüğü – 1 Haziran 2015
Bölüm X
1
– Sözleşmenin 46 § § 3,4 ve 5 maddeleri doğrultusundaki yargılamalar
Alt Bölüm I ‒ Sözleşme'nin 46 § 3 maddesi uyarınca yapılacak yargılama
Madde 91
Sözleşme'nin 46 § 3 maddesi uyarınca herhangi bir yorum talebi Yazı İşleri Müdürü'ne yapılır. Talepte
bahsedilen nihai kararın icrasını engelleyen yorum sorununun mahiyeti ve kaynağı aşağıdaki hususlarla
birlikte tam ve açık bir şekilde açıklanır.
(a)
varsa, son karara ilişkin Bakanlar Komitesi önündeki icra işlemlerine ilişkin bilgi;
(b)
Sözleşme'nin 46 § 3 maddesinde belirtilen kararın bir örneği;
(c)
Mahkeme’ye gereken açıklamaların yapılması amacıyla Bakanlar Komitesi tarafından
görevlendirilen kişi ya da kişilerin adları ve adresleri.
Madde 92
1.
Talep söz konusu nihai kararı veren Büyük Daire, Daire ya da Komite tarafından incelenir.
2.
Özgün Büyük Daire, Daire ya da Komitenin oluşturulmasının mümkün olmadığı durumda, Mahkeme
Başkanı, kura çekerek bunu tamamlar ya da yeniden oluşturur.
Madde 93
Bakanlar Komitesi tarafından Mahkeme'den talep edilen yorum sorunları hakkında Mahkeme’nin kararı
kesindir. Yargıçların ayrı görüşleri kararda yer almaz. Hükmün örnekleri, Bakanlar Komitesi'ne, ilgili
taraflara ve Avrupa Konseyi İnsan Hakları Komiseri dâhil üçüncü kişilere de gönderilir.
Alt Bölüm II ‒ Sözleşme'nin 46 §§ 4 ve 5. maddeleri doğrultusundaki yargılamalar
Madde 94
Sözleşme'nin 46 § 1 maddesi uyarınca bir Sözleşmeci Tarafın sorumluluğunu yerine getirip getirmediğine
ilişkin sorununun Mahkeme’ye sevk edilmesine ilişkin yargılamalarda, Mahkeme, Sözleşme'nin 31 (b) ve
46 §§ 4 ve 5. maddeleri hükümlerine ek olarak, aşağıdaki hükümleri uygular. Ayrıca uygun olduğunu
düşündüğü ölçüde, İçtüzüğün diğer hükümlerini de uygular.
Madde 95
Sözleşme'nin 46 § 4 maddesi uyarınca yapılan herhangi bir talep, gerekçelendirilir ve Yazı İşleri
Müdürlüğü'ne yapılır. Talebe aşağıdaki unsurlar eklenir:
(a)
ilgili son karar;
(b)
varsa, ilgili taraflar tarafından sunulmuş yazılı görüşler ve yazışmalar dahil olmak üzere, ilgili son karara
ilişkin Bakanlar Komitesi önündeki icra işlemleri hakkında bilgi;
(c)
Davalı Sözleşmeci Taraf veya taraflara gönderilen resmi bildirimlerin ve Sözleşme'nin 46 § 4 maddesinde
belirtilen kararın birer örneği;
(d)
Mahkeme’ye gerekli açıklamaları yapmak amacıyla, Bakanlar Komitesi tarafından atanan kişi ya da
kişilerin isim ve adresleri;
(e)
soruna açıklık getirmesi muhtemel diğer bütün belgelerin örnekleri.
Madde 96
Mahkeme’ye sevk edilen sorun hakkında karar vermek amacıyla, İçtüzüğün 24 § 2 (g) maddesine uygun
olarak bir Büyük Daire oluşturulur.
Madde 97
Büyük Daire Başkanı Bakanlar Komitesine ve ilgili tarafları sevk edilen sorun hakkında yazılı yorumlarını
sunabileceklerine dair bilgilendirir.
1
13 Kasım 2006 ve 14 Mayıs 2007 tarihlerinde Mahkeme tarafından eklenmiştir.
Mahkeme İç Tüzüğü – 1 Haziran 2015
Dostları ilə paylaş: |