2.
Tutanakların tamamı veya bir kısmı resmi olmayan bir dilde ise, Yazı İşleri Müdürü bunun resmi dillerden
birine çevrilmesini sağlar.
3.
Tutanakların bir kopyası, Yazı İşleri Müdürünün veya heyet başkanının kontrolü altında, düzeltmeler
yapabilmeleri için, tarafların temsilcilerine gönderilir; ancak hiçbir koşulda bu düzeltmeler, söylenen
sözün anlamını etkileyemez. Yazı İşleri Müdürü, heyet başkanının talimatları doğrultusunda, bu amaç için
bir süre tayin eder.
4.
Tutanaklar, bu şekilde düzeltildikten sonra, heyet başkanı ve Yazı İşleri Müdürü tarafından imzalanır ve
bundan sonra onaylı belgeler haline gelir.
Mahkeme İç Tüzüğü – 1 Haziran 2015
Uygulama Yönergeleri
Geçici tedbir talepleri
1
(Mahkeme İçtüzüğünün 39. Maddesi)
Mahkeme İçtüzüğünün 39. maddesi mucibince, Mahkeme, ilgili Devleti bağlayan geçici tedbir kararları
çıkarabilir. Geçici tedbir kararları sadece istisnai durumlarda uygulanır.
Mahkeme, geçici tedbir kararını, tüm ilgili bilgileri gözden geçirdikten sonra, tedbirin uygulanmadığı
takdirde başvuranın ciddi ve geri dönüşü olmayan bir zarar riskiyle karşılaşacağını düşündüğü
durumlarda, yalnızca bir Üye Devlet’e karşı çıkarır.
Mahkeme İçtüzüğünün 39. maddesi uyarınca geçici tedbir talebinde bulunan başvuranlar veya başvuranların
avukatları
2
, aşağıda belirtilen şartlara uymalıdırlar.
I.
Taleplerin içermesi gereken bilgiler
Mahkeme’ye yapılan herhangi bir talepte gerekçe belirtilmelidir. Başvuran özellikle, şahsi korkularının
temelini, risk iddialarının niteliğini ve ihlal edildiği iddia edilen Sözleşme hükümlerini detaylı bir şekilde
belirtmelidir.
Yalnızca diğer belgelerdeki ifadelere veya yerel yargılamalara atıfta bulunmak yeterli değildir. Taleplere,
tüm gerekli destekleyici belgeler, özellikle ilgili ulusal mahkeme kararları veya diğer kararlar ve başvuranın
iddialarını belgeleyici nitelikte olan diğer belgeler eklenmelidir.
Mahkeme, geçici tedbir talebi eksik olan başvuranlarla irtibata geçmez ve karar vermek için gerekli olan
bilgiyi içermeyen talepler karara sunulmaz.
Davanın Mahkeme önünde inceleme aşamasında olduğu durumlarda, Mahkeme’ye tahsis edilen başvuru
numarası referans olarak verilmelidir.
Suçluların iadesi ve sınır dışı edilme durumlarında, gönderilmenin beklendiği tarih ve zaman, başvuranın
adresi veya tutulma yeri ve başvuranın dava referans numarası hususundaki detaylar belirtilmelidir.
Mahkeme, bu detaylarda herhangi bir değişiklik meydana gelmesi halinde en kısa zamanda
bilgilendirilmelidir.
Mahkeme, geçici tedbir talebini düşünürken aynı zamanda davanın kabul edilebilirliği hususunda bir karar
almaya karar verebilir.
II.
Faks veya mektup
yoluyla yapılacak talepler
3
İçtüzüğün 39. maddesi uyarınca yapılacak geçici tedbir talepleri, faks ya da postayla yapılmalıdır.
Mahkeme, e-posta yoluyla gönderilen talepler ile ilgilenmez. Talep, mümkün olduğunca, Sözleşmeci
Tarafların resmi dillerinden birinde yazılmış olmalıdır. Bütün talepler, mektubun önyüzüne kalın karakterlerle
aşağıdaki ibareler yazılarak yapılmalıdır:
“Madde 39 - İvedi
İrtibat kurulacak kişi (adı ve iletişim bilgileri): …
[Suçluların iadesi ve sınır dışı davalarında] Gönderilme
ve varış tarih ve saati: …”
1
5 Mart 2003 tarihinde Mahkeme İç Tüzüğü’nün 32. maddesi uyarınca Mahkeme Başkanı tarafından hazırlanan ve 16 Ekim
2009 ve 7 Temmuz 2011 tarihlerinde değiştirilen Uygulama Yönergeleri.
2
Tüm irtibat ayrıntılarının sağlanması şarttır.
3
Aciliyet derecesine göre ve mektupla yoluyla yapılacak taleplerin standart posta yoluyla yapılmaması gerektiği akılda
tutularak.
Mahkeme İç Tüzüğü – 1 Haziran 2015
III.
Doğru zamanda talepte bulunmak
Mahkeme ve Yazı İşleri Genel Müdürlüğü’ne, konuyu inceleyebilmesi için yeterince zaman tanımak üzere,
geçici tedbir talepleri, nihai yerel karar alındıktan sonra mümkün olduğunca kısa sürede gönderilmelidir.
Mahkeme, planlanmış gönderilme tarihinin bir iş günü öncesinde alınan gönderilme talepleriyle
ilgilenmeyebilir
1
.
Özellikle suçluların iadesi ve sınır dışı davalarında, kesin bir ulusal merci kararı yakınsa ve bu kararın derhal
icrası tehlikesi varsa başvuranlar ve temsilcileri, geçici tedbir taleplerini, bu kararı beklemeden, tedbirlerin
alınacağı tarihi net olarak belirterek ve talebin olumsuz olan kesinleşmiş ulusal karara tabi olduğunu ifade
ederek, sunmalıdırlar.
IV.
Askıya alma etkisi olan iç tedbirler
Mahkeme, yerel mahkemelerin temyiz mahkemesi değildir ve suçluların iadesi ve sınır dışı davalarındaki
başvuranlar, geçici tedbir için Mahkeme’ye başvurmadan önce, gönderilmeyi askıya alabilecek iç yollarını
denemelidirler. Askıya alma etkisi olan iç hukuk yollarına başvurulmasının, bir başvurana açık olması
durumunda, Mahkeme gönderilmeyi önlemek için 39. maddeyi uygulamaz.
V.
Başvurunun takip edilmesi
39. madde uyarınca geçici tedbir başvurusunda bulunan başvuranlar, Mahkeme Yazı İşleri’nden gelen
yazıya cevap vermelidirler. Özellikle, tedbirin reddedilmesi halinde, başvuranlar, başvuruyu takip etmeyi
isteyip istemedikleri hususunda Mahkeme’yi bilgilendirmelidirler. Tedbirin uygulanması halinde,
başvuranlar, devam eden ulusal yargılamaların durumu hakkında Mahkeme’yi düzenli ve zamanlıca
bilgilendirmelidirler. Bunun yapılmaması, davanın kayıttan düşmesine yol açabilir.
1
Mahkeme Yazı İşleri Müdürlüğünün kapalı olduğu resmî ve diğer tatil günlerinin listesine Mahkemenin internet sitesinden
ulaşılabilir: www. echr.coe.int/contact.
Mahkeme İç Tüzüğü – 1 Haziran 2015
Başvurunun Yapılması
1
(AİHS’nin 34. maddesi uyarınca bireysel başvurular)
I.
Genel
1.
Sözleşme’nin 34. maddesi uyarınca bir başvuru yazılı olarak yapılmalıdır. Hiçbir başvuru telefonla
yapılamaz. Sözleşme’nin 35 § 1 maddesinde öngörülen altı aylık süre sınırının işleyişini, Mahkeme İç
Tüzüğü’nün 47. maddesinin aksini öngördüğü haller dışında, yalnızca tamamlanmış bir başvuru formu yarıda
kesebilir. Başvuru formuna Mahkemenin web sitesi üzerinden ulaşılabilir
2
. Başvuranların, posta aracılığıyla
bir yazılı nüsha alabilmek üzere Mahkemeyle temasa geçmek yerine, başvuru formunu indirmeleri ve formun
çıktısını almaları önemle tavsiye olunur. Başvuranlar bu şekilde zamandan kazanacak ve tamamlanmış
başvuru formlarının altı aylık süre sınır içerisinde teslim edilmesini sağlama anlamında daha iyi bir konumda
bulunacaklardır.
2.
[Yapılacak] başvuru aşağıdaki adrese gönderilmelidir:
The Registrar
European Court of Human Rights Council of
Europe
F-67075 Strasbourg Cedex.
3.
Faks yoluyla gönderilen başvurular, Sözleşme’nin 35 § 1 maddesinde belirlenen altı aylık süre sınırının
işleyişini durdurmaz. Başvuranlar aynı zamanda aynı altı aylık süre sınırı içerisinde imzalı asıl nüshayı posta
yoluyla göndermek zorundadırlar.
4.
Başvuran, Mahkeme Yazı İşleri Müdürlüğü ile yapılan yazışmalarda özenli olmalıdır. Cevabın gecikmesi
veya cevap vermeme, başvuranın artık başvurusuyla ilgilenmediğinin işareti olarak değerlendirilebilir.
II.
Biçim ve İçerik
5.
Olaylar, şikâyetler ve Sözleşme’nin 35 § 1 maddesinde öngörülen iç hukuk yollarının tüketilmesi
gerekliliklerine ve altı aylık süre sınırına uygunluk ile ilgili olarak, başvuru formunda yer alan ibrazlar,
Mahkeme İç Tüzüğü’nün 47. maddesinde öngörülen koşullara riayet etmelidir. Olası ek görüşler 20 sayfayı
geçmemeli (Madde 37 § 2) ve :
a.
kenar boşlukları en az 3,5 cm. olacak şekilde A4 sayfa formatında olmalıdır;
b.
tümüyle okunabilir ve, eğer daktilo edilmişse, metin belge gövde kısmında en az 12 pt, dipnotlarda
10 pt ve bir buçuk satır aralığında olmalıdır;
c.
sayılar rakamlar halinde ifade edilmelidir;
d.
sayfalar ardışık olarak numaralandırılmalı;
e.
numaralandırılmış paragraflara bölünmeli;
f.
“Olaylar”, “Şikâyetler veya İhlaller”, “35 § 1 maddesinde öngörülen iç hukuk yollarının
tüketilmesi ve altı aylık süre sınırına riayet hakkında bilgiler” şeklinde başlıklara bölünmelidir.
6.
Başvuru formunda yer alan tüm alanlar sözcükler kullanılmak suretiyle doldurulmalıdır. Semboller,
simgeler veya kısaltmalar kullanmaktan kaçınınız. Cevap olumsuz olsa veya soru ilgisiz gözükse dahi,
sözcüklerle açıklama yapınız.
7.
Önceki başvurusu veya başvuruları Mahkeme tarafından hükme bağlanmış veya Mahkeme önünde derdest
başvuru veya başvuruları bulunan bir başvuran, başvuru numara veya numaralarını belirtmek suretiyle Yazı
İşleri Müdürlüğünü gereğince bilgilendirmelidir.
8.
(a) Başvuran kimliğinin açıklanmasını istemiyorsa, dilekçesinde İç Tüzük’ün 47 § 3 maddesi uyarınca
1
1 Kasım 2003 tarihinde Mahkeme İçtüzüğü’nün 32. maddesi uyarınca Mahkeme Başkanı tarafından hazırlanan ve 22 Eylül
2008, 24 Haziran 2009 ve 6 Kasım 2013 tarihlerinde değiştirilen uygulama yönergesi. Bu uygulama yönergesi, 45. ve 47.
kuralları tamamlamaktadır.
2
www.echr.coe.int
Mahkeme İç Tüzüğü – 1 Haziran 2015
gerekçesini belirtmelidir.
(b)
Başvuran ayrıca, Daire Başkanı tarafından gizlilik izni verildiğinde, isminin baş harfleri ile mi yoksa
tek bir harfle mi (örn. “X”, “Y”, “Z” vb.) anılmak istediğini belirtmelidir.
9.
Başvuran veya başvuranın temsilcisi başvuru formunu imzalamalıdır. Temsil edilmesi durumunda
başvuran yetki yazısını imzalamalıdır; yetki yazısı başvuru parçasının bir kısmını oluşturur. Ne başvuru
formu ne de yetki yazısı şahıs adına (per procurationem (p.p.)) imzalanamaz.
III.
Grup halinde yapılan başvurular ve çoklu başvurular
10.
Bir başvuran veya temsilcinin, başvuruları farklı olaylara dayanan iki veya daha fazla sayıda başvuran
adına şikâyette bulunması durumunda, her birey için istenen tüm bilgileri veren ayrı bir başvuru formu
doldurulmalıdır. Her bir başvuran ile ilgili belgeler de söz konusu bireyin başvuru formuna eklenmelidir.
11.
Beşten fazla başvuran olması halinde, temsilci, başvuru formlarına ve belgelere ilâveten, her bir
başvuran için gerekli kişiler bilgilerin verildiği bir tablo sunmalıdır; bu tablonun bir örneği Mahkemenin web
sitesinden indirilebilir
1
. Temsilci eğer bir avukatsa, bu tablo aynı zamanda elektronik formatta da
sunulmalıdır.
12.
Büyük başvuran veya başvuru grupları olması halinde, Mahkeme başvuranlara veya temsilcilerine,
ibrazlarının metnini veya belgeleri elektronik veya diğer yoldan sunmaları talimatı verebilir. Mahkeme,
başvuruların etkili bir biçimde ve ivedilikle işleme alınmasını kolaylaştırmak için atılması gereken adımlarla
ilgili olarak başka talimatlar da verebilir.
IV.
Bilgi taleplerine veya talimatlara uyulmaması
13.
Belirli bir süre içerisinde Mahkemenin talebi üzerine ek bilgi veya belgelerin sunulmaması veya
Mahkemenin, grup halinde yapılan başvurular veya çoklu başvuran tarafından yapılan başvurular dâhil olmak
üzere başvuruda bulunma biçimi veya şekli ilgili talimatlarına uyulmaması neticesinde, yargılamalarda
gelinen aşamaya bağlı olarak, şikâyetler Mahkeme tarafından incelenmeyebilir, başvurunun/başvuruların
kabul edilemez olduğuna karar verilebilir veya başvuru/başvurular Mahkemenin dava listesinden çıkarılabilir.
1
www.echr.coe.int
Mahkeme İç Tüzüğü – 1 Haziran 2015
Dilekçeler
1
Dilekçelerin verilmesi
V.
Genel
1.
Bir dilekçe, Mahkeme İç Tüzüğü’nün 38. maddesi doğrultusunda tespit edilen süre içerisinde ve aynı
maddenin 2. fıkrasında belirtilen şekilde Yazı İşleri Müdürlüğü’ne verilmek zorundadır.
2.
Bir dilekçe veya başka bir belgenin Mahkeme Yazı İşleri Müdürlüğü’ne teslim edildiği tarih, alındı
mührüyle belgenin üzerinde belirtilir.
3.
Elektronik yazışma sistemiyle ulaştırılan (bk. ilgili uygulama yönergeleri) dilekçeler ve belgeler hariç,
tüm diğer dilekçeler ve ekli belgeler, posta yoluyla üç nüsha veya faks yoluyla
2
1 nüsha olmak üzere
Mahkeme Yazı İşleri Müdürlüğü’ne gönderilmelidir.
4.
Elektronik posta ile gönderilen dilekçe veya diğer belgeler kabul edilmez.
5.
Gizli belgeler taahhütlü posta ile gönderilmelidir.
6.
Daire Başkanı aksine karar vermedikçe, istenmeden verilen dilekçeler dava dosyasına konulmaz
(bkz. Madde 38 § 1).
Faks yoluyla dilekçe gönderme
7.
Bir taraf, dilekçeleri veya diğer belgeleri faks yoluyla Mahkeme’ye gönderebilir.
8.
Bir dilekçeyi imzalayan kişinin kim olduğunun belirlenebilmesi için, adı faksın üzerine yazılmalıdır.
Elektronik yazışma
9.
Mahkeme, bir Sözleşmeci Tarafın Hükümetine veya başvurunun tebliğ edilmesinin ardından başvurana,
elektronik yolla dilekçe ve diğer belgeleri göndermesi için izin verebilir. Bu durumda, dilekçelere ilişkin
uygulama yönergesi, elektronik göndermeye ilişkin uygulama yönergesiyle birlikte uygulanır.
VI.
Biçim ve İçerik Biçim
Biçim
10.
Bir dilekçede şunlar yer almalıdır:
(a)
başvuru numarası ve dava adı;
(b)
içeriğin niteliğini belirten bir başlık (örn., kabul edilebilirlik [ve esas] üzerine görüşler;
Hükümet’in/başvuranın kabul edilebilirlik [ve esas] üzerine görüşlerine cevap; esas bakımından görüşler;
kabul edilebilirlik [ve esas] üzerine ek görüşler; bildiri vs.).
11.
İlâveten bir dilekçe normal olarak:
(a)
A4 kâğıda, kenarlarında en az 3,5 cm boşlukla yazılmalıdır;
(b)
bilgisayarda yazılmış ve tamamen okunaklı olmalıdır, belge metni 12 punto ile dipnotlar 10 punto ile
yazılmalıdır, satır aralığı 1,5 olmalıdır;
(c)
tüm sayıları rakamla ifade edilmelidir;
(d)
sayfaları ardışık olarak numaralandırılmalıdır;
(e)
numaralandırılmış paragraflara ayrılmalıdır;
(f)
Mahkeme’nin kararlarının ve son kararlarının biçimlerinde olduğu gibi bölümlere ve/veya başlıklara
ayrılmalıdır (“Olaylar”/”İç hukuk [ve uygulanması]”/”Şikayetler”/”Hukuk”; sonraki bölüm “… hakkında ilk
itiraz”, “… maddesini ihlali iddiası”, gibi başlıklar altında yazılmalıdır);
1
1 Kasım 2003 tarihinde Mahkeme İç Tüzüğü’nün 32. maddesi uyarınca Mahkeme Başkanı tarafından hazırlanan ve 22
Eylül 2008 ve 29 Eylül 2014 tarihlerinde değiştirilen uygulama yönergesi.
2
Faks no. +33 (0)3 88 41 37 30; diğer faks numaralarına Mahkemenin web sitesinden ulaşılabilir (www.echr.coe.int)
Mahkeme İç Tüzüğü – 1 Haziran 2015
(g)
Mahkemece sorulan bir soruya veya diğer tarafın itirazlarına ayrı bir başlık altında cevap vermelidir;
(h)
dilekçede bahsedilen veya dilekçeye eklenen tüm belgelere veya kanıtlara referans vermelidir;
(i)
posta yoluyla yapılan gönderilerde, dilekçe metnini sayfanın sadece ön yüzüne yazdırınız ve ekleri
(yapıştırmadan veya zımbalamadan) kolayca ayrılabilecek şekilde bir araya getiriniz;
12.
İstisnai olarak bir dilekçenin otuz sayfayı aşması halinde, yanında kısa bir özet verilmelidir.
13.
Bir tarafın, dilekçenin yanında belge ve/veya başka şeyler sunması halinde, tüm kanıtlar ayrı bir ekte
listelenmelidir.
İçerik
14.
Tarafların, başvurunun iletilmesinden sonra gönderecekleri dilekçelerinde şunlar yer almalıdır:
(a)
davanın olayları üzerine yapmak istedikleri yorumlar; ancak,
(i)
bir tarafın, Yazı İşleri Müdürlüğü tarafından hazırlanan olaylar bildirisinde yer alan olaylara
itirazının olmaması halinde taraf, görüşlerini bu anlama gelecek kısa bir ifadeyle sınırlı tutmalıdır.
(ii)
bir tarafın, Yazı İşleri Müdürlüğü tarafından belirtilen olaylara itiraz etmesi veya bunlara ilave yapmak
istemesi halinde, görüşlerini bu belirli noktalarla sınırlı tutmalıdır;
(iii)
bir tarafın, diğer tarafça sunulan olaylar veya olayların bir kısmına itiraz etmesi halinde, taraf, hangi
olayları kabul ettiğini net bir şekilde belirtmelidir ve görüşlerini uyuşmazlık konusu olan noktalarla
sınırlı tutmalıdır;
(b)
hukuki itirazlar, ilk olarak kabul edilebilirlik konusunda, ikinci olarak davanın esası konusunda
sunulmalıdır; ancak
(i)
bir tarafa fiili veya kanuni bir konuya ilişkin belirli soruların sunulması halinde, taraf, 55. maddeye halel
getirmeksizin itirazlarını bu sorularla sınırlı tutmalıdır;
(ii)
bir dilekçede diğer tarafın itirazlarına cevap verilmesi halinde, bu belirli itirazlar zikredilerek
yukarıdaki sıra düzeni içinde sunuş yapılmalıdır.
15.
(a) Başvurunun kabul edilmesinden sonra, tarafların gönderecekleri dilekçelerde şunlar yer almalıdır:
(i)
davanın olayları hakkında kabul edilebilirlik kararında ortaya konulan tarafın görüşünü teyit eden kısa
bir beyan;
(ii)
davanın esasına ilişkin hukuki itirazlar;
(iii)
Mahkeme tarafından sunulan fiili veya kanuni bir konuya ilişkin belirli sorulara cevap.
(b) Aynı zamanda adil tazminat talebinde bulunan taraf, bunu adil tazminat taleplerinde bulunmaya
ilişkin uygulama yönergelerinde belirtilen şekilde yapmalıdır.
16.
Dostane çözüm sürecinin gizliliği açısından (bkz. Sözleşme’nin 39 § 2 maddesi ve İçtüzüğün 62 § 2
maddesi), bir dostane çözümün parçası olarak sunulan bütün görüşler ve dokümanlar, dilekçeden ayrı
olarak sunulmalıdır.
17.
İhtilaflı yargılama sırasında verilen dilekçelerde, dostane çözümle bağlantılı olarak sunulan herhangi bir
teklife, kabule veya başka bir beyana gönderme yapılamaz.
VII.
Süreler
Genel
18.
Dilekçelerin ve ekli belge veya kanıtların Mahkeme Yazı İşleri Müdürlüğü’ne zamanında ulaşmasını
sağlamaktan taraflar sorumludur.
Sürenin uzatılması
19.
İçtüzüğün 38. maddesine göre verilen süre, tarafın talebi üzerine uzatılabilir.
20.
Bir dilekçe sunulması için verilen sürenin uzatılmasını isteyen bir taraf, bu tür bir uzatılmayı gerektiren
koşulları saptar saptamaz ve her halükarda, verilen süre sona ermeden talepte bulunmalıdır. Bu taraf,
Mahkeme İç Tüzüğü – 1 Haziran 2015
gecikmenin gerekçelerini belirtmelidir.
Dostları ilə paylaş: |