Yengil atletika va uni

2.3. Yettikurashchilarning ko‘p-yillik tayyorgarligi
Yettikurashda yangi boshlovchilardan halqaro sinfga mansub sport 
ustasini tayyorlashgacha bo‘lgan holat ko‘p-yillik jarayon hisoblanadi 
va odatda, 8 – 12-yil davom etadi, bunda albatta tayyorgarlikning 
butun davri davomida maqsad va belgilangan vazifalarning aniq 
tarzda ifodalanishi va bajarilishi zarur hisoblanadi. Yengil atletikaning 
boshqa turlarida kuzatilgani kabi, yettikurashda ham ko‘p-yillik 
mashg‘ulotlarni quyidagi bosqichlarga bo‘lib chiqish mumkin: 
boshlang‘ich tayyorgarlik bosqichi (9 – 11 yosh), erta ixtisoslashtirilish 
bosqichi (12 – 15 yosh), chuqurlashtirilgan tarzda ixtisoslashtirilish 
bosqichi (16 – 18 yosh), sportda takomillashtirilish bosqichi (19 yosh 
va undan katta yoshlarda). 

---

526
Bosqichlarning yoshga oid chegaralanishi qat’iy tartibda belgilab 
qo‘yilmagan. Bu sportchilarning qobiliyatlariga, uning jismoniy 
jihatdan rivojlanish darajasiga, mashg‘ulotlar jarayonini tashkil qilish 
shart – sharoitlari va tashkil qilinishi tavsiflariga bog‘liq hisoblanadi. 
Yettikurashchilarni ko‘p-yillik tayyorlashda katta qiyinchilik holati 
texnik mahorat va jismoniy sifatlarni takomillashtirishga qaratilgan 
mashg‘ulotlar vositalari va hajmi nisbatlari masalasini to‘g‘ri hal 
qilish bilan bog‘liq hisoblanadi. Empirik amaliyot va eksperimental 
natijalar asosida, ko‘p-yillik jarayonda yettikurash turlarida o‘qitish 
va takomillashtirish ketma – ketligi yo‘nalishida ayrim sxemalar qaror 
topgan (15 – jadval), shuningdek, sifatlarni rivojlantirishda ustuvor 
yo‘nalishlar sxemalari ishlab chiqilgan (16 – jadval).
16 – jadval 
Ettikurashchilarni texnik jihatdan tayyorlashning 
ustuvor yo‘nalishlari (% hisobida)
№
Yettikurash turlari