Yeni İl Bayramının yaranma tarixi

MƏRKƏZİ KLİNİKA

BÜLLETEN-2 | DEKABR 2014

3

   Azərbaycan səhiyyəsi yeni bir uğura  imza atıb. 

Belə ki, bu günlərdə Mərkəzi Klinikada ölkəmizdə 

ilk dəfə olaraq “kateter vasitəsilə ürəyin aortal qa-

pağının  protezləşdirilməsi”əməliyyatı  icra  edil-

mişdir.  Əməliyyat  Mərkəzi  Klinikanın  baş  həkimi, 

ürək-damar  cərrahı,  dos.  dr.  Kamran  Musayev  və 

komandası  tərəfindən  həyata  keçirilmişdir.  Ürəyin 

qapaq xəstəlikləri ölkəmizdə də kifayət qədər ge-

niş  yayılmışdır.  Son  illərdə  qapaq  xəstəliklərinin 

müalicəsində də ölkəmizin kardiologiyası və ürək-

damar cərrahiyyəsi  ciddi nailiyyətlər əldə etmişdir.

Qapaq  xəstəliklərinin  müalicəsində  ən  müa-

sir  nailiyyət  ürək  qapaqlarının  kateter  vasitəsilə 

protezləşdirilməsidir.  Xüsusilə  yaşlı  və  ciddi  riskli 

xəstələrdə bu metod effektiv bir metod kimi qəbul 

olunur. Çünki bu xəstələrdə açıq (klassik) metodla 

əməliyyatın riski olduqca yüksəkdir. 

Dos.  Dr.  Kamran  Musayevin  verdiyi  məlumata 

görə,  TAVİ  (transcatheter  aortic  valve  implanta-

tion)  adlanan  bu  əməliyyat  dünyanın  ən  qabaqcıl 

ölkələrində son 10 ildə tətbiq olunmağa başlayıb. 

ABŞ – da 2007-ci ildən etibarən tətbiq olunur. Bu 

metod  ciddi  riskli  qapaq  xəstələri  üçün  bir  ümid 

yeri, həyat qurtarıcı bir alternativ təşkil edir.

“Bizim xəstəmiz 79 yaşında qadın xəstə idi. Ya-

şını  və  yanaşı  xəstəliklərini  nəzərə  alaraq  klassik 

cərrahiyyənin yüksək riskli olduğunu düşündük və 

TAVİ  metoduyla  xəstəmizi  müalicə  etməyə  qərar 

verdik.  Lazımi  hazırlıq  proseduralarından  sonra 

xəstəmizdə TAVİ əməliyyatını uğurla icra etdik. Onu 

da qeyd etmək istəyirəm ki, bu əməliyyat üçün cid-

di infrastruktur və kadr hazırlığı tələb olunur. İki ilə 

yaxındır  ki,  biz  Mərkəzi  Klinikada  bu  əməliyyatları 

başlatmaq üçün hazırlaşırdıq. Hərtərəfli hazırlıqları 

başa vurduqdan sonra bu əməliyyatları icra etməyə 

başlamışıq.  Bu  əməliyyatlar  tam  bir  komanda  işi-

dir.  Klinikamızda  da  kardioloqlar,  kardiocərrahlar, 

anestezioloqlar  və  reanimatoloqların  birgə  əməyi 

nətəcəsində TAVİ əməliyyatını icra edə bildik. Xüsusi 

kateterlər vasitəsilə ürəyin zirvə nahiyəsindən aortal 

qapağı implantasiya etdik. Açıq ürək əməliyyatına, 

ürəyin  dayandırılmasına,  süni  ürək  qan  dövranına 

ehtiyac olmadan əməliyyatı uğurla başa vurduq” –

deyə Dr. Kamran Musayev qeyd etmişdir

Son  illərdə  kardiologiya  sahəsində  edilən  ən  böyük 

yeniliklərin başında əmeliyatsız aorta qapaq dəyişməsi  

TAVİ    əməliyyatı  gəlməkdədir.  Xüsusilə  irəli  yaşlarda 

ürəyin ana arteriya (aorta) ilə ürək arasında olan ürək 

qapağında (aorta qapağı) meydana gələn kalsifikasi-

yalar bu qapağın işləyişini pozmaqdadır. Bu vəziyyət, 

ürəyin bədənə qan pompalamasına təsir etməkdədir. 

Xəstələrdə  sinə  ağrısı,  ani  bayılma,  nəfəs  darlığı, 

ürək  döyünməsi  və  ani  ölümə  qədər  bir  çox  əlamət 

verməkdədir. Ciddi simptomatik aorta darlığının gedişi 

ən pis xərçəng növü olan ağciyər xərçəngindən daha 

pisdir (5 illik yaşama şansı% 3ün altında). Bu xəstəliyin 

son illərə qədər bilinən ideal müalicəsi sinə qəfəsi açı-

laraq  əməliyyatla  yeni  qapağın  aorta  qapağı  yerinə 

implantsiyasıydı. Yaşı irəliləmiş və başqa xəstəliklərinin 

olması səbəbiylə əməliyyat edilə bilməyən xəstələrdə 

tək  müalicə  forması  dərman  idi.  Ancaq  dərman 

müalicəsinin  bu  xəstələrdə  qalıcı  heç  bir  faydası  ol-

mamışdır.  Buna  görə  döş  qəfəsi  açılmadan    qapaq 

yerləşdirmə  əməliyyatı  inkişaf  etdirildi  (TAVI-  sinə 

qəfəsi  açılmaksızın  ameliyatsız  olaraq  aorta  qapaq 

ilişməsi).  TAVİ  metoddan  bu  xəstələrin  müalicəsində 

inqilabi  bir görüşdür.

TAVİ üsulu Kimlərə tətbiq edilməlidi?

Sizinlə maraqlanan kardioloqa və ürək damar cərrahiyyəsi 

mütəxəssislərinin birlikdə qiymətləndirməsi nəticəsində, 

əgər açıq ürək əməliyyatı riskli isə, TAVİ üçün uyğun bir 

namizəd deməkdir. Xüsusilə yaşı irəliləmiş, ürək xəstəliyi 

xaricində ciddi başqa xəstəlikləri olan, ümumi anestezi 

almanın təhlükəli olduğu düşünülən xəstələr ilə ümu-

mi vəziyyəti düşkün xəstələr, TAVİ üsuluyla aorta qapaq 

dəyişməsinin  uyğun  olduğu  xəstələrdir.  Bu  xəstələrdə 

TAVİ  üsulu  və  açıq  ürək  əməliyyatı  müqayisədə  ölüm 

riski  TAVİ  edilən  xəstələrdə  daha  aşağıdır.  Bununla 

birlikdə  qanama,  iflic    riskləri  TAVİ  xəstələrində  az  da 

olsa görülə bilən bir ağırlaşmalardır .

Tavi əməliyyatları edildikdən sonra Gündəlik 

Həyata Nə Zaman başlayır?

Tavi  əməliyyatının  ən  böyük  üstünlüklərindən  biri  də 

erkən dövrdə hərəkət etməyə, və gündəlik həyata keçişə 

icazə  verməsidir.  Əməliyyatdan  sonra  bir  neçə  gün 

həkim  tərəfindən  xəstəxanada  nəzarət  altında  tutulur. 

Bu müddət içərisində və sonrasında həkim tərəfindən 

qan durulducu müalicə verilir.  Standart yatış zamanı və 

təqib bitdikdə xəstə evə, gündəlik həyatına dönür. 

Bugünlərdə Mərkəzi Klinikanın baş həkimi, 

ürək-damar  cərrahı  Dr.  Kamran  Musayev 

tibb  elmləri  doktoru  alimlik  dərəcəsinə 

layiq  gorülmüşdür.  Bununla  əlaqədar 

Azərbaycan  Respublikası  Prezinden-

ti  Yanında  Ali  Attestasıya  Komissiyasının 

Rəyasət  Heyətinin  toplantısı  təşkil  olun-

muş və baş həkimimizə Tibb Elmləri Dok-

toru  elmi  dərəcəsini  təsdiq  edən  diplom 

təqdim olunmuşdur. Onu da qeyd etmək 

lazımdır ki, Dr. Kamran Musayev müstəqil 

Azərbaycanda ürək-damar cərrahiyyəsi ix-

tisas  şifri  üzrə  Tibb  Elmləri  Doktoru  elmi 

dərəcəsi alan ilk mütəxəssisdir. Dr. Kamran  

Musayevi MK-nın bütün kollektivi adından 

təbrik edir, daha böyük uğurlar arzulayırıq.