Yodgorov, Nodir Djalolovich

2.4.6.Gidrografiya 
Gidrografiya geografiyaning yer yuzasidagi suvlarni o`rganadigan va 
tasvirlaydigan bo`lim. Dengiz, ko`rfaz, ko`l hamda daryo, kanal, anhor (soy) va 
ariqlarni tasvirlaydigan chiziqlarning yo`g’onligi 0,1 mm gacha bo`lgan uzluksiz 
chiziq bilan chiziladi. Daryo va ariqlar plan masshtabiga bog’liq holda bitta yoki 
ikkita chiziq bilan chiziladi. Masalan, eni 3 m gacha bo`lgan anhor va ariq 1:10000 
masshtabda bitta chiziq bilan 3 m dan katta bo`lsa ikkita chiziq bilan tasvirlanadi. 
Ular bitta chiziq bilan chizilayotganda chiziq yo`g’onligi boshlanish qismidan 
boshlab, quyilish joyigacha asta sekin qalinlashib boradi. 2.10-shaklda anhorning 
shartli belgisini 0,1 mm dan 0,6 mm gacha qalinlashtirib chizish ko`rsatilgan. 
Buning uchun avval chiziq uzunligi teng ikkiga bo`linadi. Chiziqning o`rta qismi 
nuqtasidagi yo`g’onligi 0,3 mm qilib olinadi. Har bir teng bo`lak yana ikkiga 
bo`linadi va bu bo`lingan nuqtalardagi chiziq qismining yo`g’onligi mos ravishda 
0,15 va 0,45 mm qilib olinadi. So`ngra bu beshta belgilangan nuqtada mos kelgan 
chiziq yo`g’onligiga asosan anhorning boshidan boshlab asta-sekin qalinlashtirib 
chiqiladi. 
Planda gidrografik tarmog’i (shaxobchalari)ni chizishda birinchi navbatda 
daryo so`ngra uning irmoqlari chiziladi. Daryo oqimining yo`nalishi strelka bilan 
ko`rsatiladi. Strelkaning o`lchami plan masshtabi va daryo kattaligiga bog’liq 
holda 6 mm dan 12 mm gacha o`zgarib boradi. Ikkita chiziq bilan tasvirlangan 
daryoda suv oqimining tezligigini ko`rsatuvchi son strelkaning uzuq qismida 
ko`rsatiladi. 
Daryoni qayiqda, kemada, paromda kesib o`tadigan joy va gidrotexnik 
inshootlar (to`g’on, ko`tarma, damba va shu kabilar)ning shartli belgilari daryo 
o`qiga perpendikulyar qilib plan masshtabida chiziladi.
2.11–shaklda ko`priklar, plyajsiz tik qirg’oq, parom, qayiq bilan tashib 
o`tkaziladigan joy, plyajli qirg’oq, suv osti to`g’oni, piyodalar o`tadigan 
ko`prikning 1÷5000 va 1÷10000 masshtabda shartli belgilari ko`rsatilgan.