O’pkaning tiriklik sig’imi. Tinchlik paytida voyaga yetgan odam nisbatan bir xilda nafas oladi va chiqaradi (500 ml ga yaqin). Lekin kuchli nafas olingandan keyin yana 1500 ml havo olish mumkin. Odatiy nafas chiqarishdan keyin, yana 1500 ml havo chiqarishi mumkin. Chuqur nafas olinganidan keyin odam chiqaradigan eng ko’p miqdordagi havoga – o’pkaning tiriklik sig’imi deyiladi.
O’pkaning tiriklik sig’imi yoshga bog’liq holda, jinsga, ko’krak qafasi hajmiga, uning muskullarini rivojlanish darajasiga bog’ liq holda o’zgarib turadi. Odatda u erkaklarda, ayollarga nisbatan katta, sportchilarda, sport bilan shug’ullanmaganlarga nisbatan katta. Masalan u shtangachilarda 4000 ml ga yaqin, futbolchilarda –4200 ml, gimnastlarda –4300, suzuvchilarda –4000, eshkak eshuvchilarda –5500 ml va undan ham yuqori bo’ladi.
O’pkaning tiriklik sig’imini o’lchashda bolani o’zining faol va aqliy ishtiroki talab qilinadi, ana shu sababli uni faqatgina 4-5 yoshdan keyingina o’lchash mumkin (jadvalga qarang).
11-Jadval
O’pkaning tiriklik sig’iminin o’rtacha o’lchami.
Jinsi
Yoshi (yillarda)
4
5
6
7
8
10
12
15
17
O’g’il bolalar
1200
1200
1200
1400
1440
1630
1975
2600
3520
Qiz bolalar
-
-
1100
1200
1300
1460
1905
2530
2760
Bolalar16-17 yoshga yetganida ularning o’pkasining tiriklik sig’imini o’lchami voyaga yetgan odamlarnikiga teng bo’ladi.
