Юrak aritmiyalari

3. KASALLIKKA MOS PARXEZ VA REJALI DAVO TAYINLASH

Maksadi: Kasallikni davolash

Kursatmalar: xamma bemorlar uchun

Jixozlanishi: shifoxona

Bajariladigan etaplar (pogonalar):

№	Tadbirlar	Bajara olmadi	Kisman bajardi	Tulik bajardi
1.	Pevzner buyicha parxez stollarining tavsifi	0	10	20
2.	Tashxisga mos ravishda parxez stollarini tugri tanlay olish.	0	10	20
3.	Parxezning tulaqonliligini baxolay olish	0	10	20
4.	Tashxisga, kasallikning ogirlik darajasiga va boskichiga mos ravishda asosiy va simptomatik davo tayinlash	0	10	20
5.	Profilaktika chora-tadbirlarini tayinlash	0	10	20
	Ja`mi	0	50	100

Testlar

1. Xilpillovchi aritmiyaning EKG belgilari:

A) Notulik kompensator pauza mavjudligi

B) Tulik kompensator pauza mavjudligi

V) F tulkinlar va xar-xil R-R oralik*

G) Kengaygan QRS kompleks, xar-xil R-R oralik

2. Sinus taxikardiyasining EKG belgilari:

A) R tishchaning yukligi, ЮKS 110 dan kup

B) R tishchaning yukligi, ЮKS 90 dan kup

V) R tishcha manfiy, ЮKS 90 dan kup

G) R tishcha musbat, ЮKS 90 dan kup*

3. Sinus bradikardiyasining EKG belgilari:

A) R tishchaning yukligi, ЮKS 60 dan kam

B) R tishchaning yukligi, ЮKS 80 dan kam

V) R tishcha manfiy, ЮKS 60 dan kam

G) R tishcha musbat, ЮKS 60 dan kam*

4. Sinus aritmiyasining EKG belgilari:

A) R tishcha musbat, R-R oralik xar-xil*

B) R tishchaning yukligi, ЮKS 90 dan kam, R-R oralik xar-xil

V) R tishcha manfiy, ЮKS 90 dan kam, R-R oralik xar-xil

G) R-R oralik xar-xil, R tishcha manfiy

5. Bulmacha ekstrasistoliyasining EKG belgilari:

A) Navbatdan tashkari kiskarish, deformatsiyalangan QRS kompleks

B) Navbatdan tashkari kiskarish, uzgarmagan QRS kompleks*

V) Navbatdan tashkari kiskarish, R tishchaning yukligi

G) Navbatdan tashkari kiskarish, QRS kompleksidan keyin keluvchi musbat R tishcha

6. Korincha ekstrasistoliyasining EKG belgilari

A) Navbatdan tashkari kiskarish, deformatsiyalangan QRS kompleks, R tishchaning yukligi*

B) Navbatdan tashkari kiskarish, uzgarmagan QRS kompleks

V) Navbatdan tashkari kiskarish, manfiy R tishcha

G) Navbatdan tashkari kiskarish, QRS kompleksdan keyin keluvchi musbat R tishcha

7. Korinchalar usti paroksizmal taxikardiyasining EKG belgilari:

A) R tishchaning yukligi, ЮKS 140 dan kup

B) R tishchaning yukligi, ЮKS 90 dan kup

V) R tishcha manfiy, ЮKS 90 dan kup

G) R tishcha manfiy, ЮKS 140 dan kup*

8. Korinchalar paroksizmal taxikardiyasining EKG belgilari.

A) To’satdan boshlanishi, deformatsiyalangan QRS kompleksi, atrioventrikulyar dissotsiatsiya, ЮQS 140 dan ko’p*

B) To’satdan boshlanishi, me`yoriy QRS kompleksi, atrioventrikulyar dissotsiatsiya, ЮQS 140 dan ko’p

V) To’satdan boshlanishi, R tish manfiy, ЮQS 140 dan ko’p

G) To’satdan boshlanishi, QRS kompleksidan keyin musbat R tish

9. Aritmiyani keltirib chikaruvchi 6 kasallikni kursating

A) ЮIK*

B) юrak illatlari*

V) kardiomiopatiyalar*

G) miokarditlar*

D) miokarodiodistrofiya*

E) NTSD*

J) surunkali gastrit

Z) surunkali bronxit

I) arterial gipertoniya

10. Sinusli taxikardiyaning 3 belgisini kursating

A) юrak urish soni minutiga 90 zarbadan юkori*

B) юrak chukkisida Iton kuchaygan*

V) EKG da R-R intervalning kiskarishi*

G) Юrak urish soni minutiga 80 zarbadan юkori

D) Юrak chukkisida I ton susaygan

E) PQ intervalning kiskarishi
11. Sinusli taxikardiyaning 6 sababi

A) emotsional labillik*

B) jismoniy zurikish*

V) isitma*

G) anemiya*

D) юrak etishmovchiligi*

E) dorilar ta`siri*

J) emotsional turgunlik

Z) eritrotsitoz

I) arterial gipertoniya

12. Sinusli bradikardiyaning 3 asosiy sababini kursating

A) sinus tugunining zararlanishi*

B) adashgan nervn tonusining oshishi*

V) simpatik nerv tonusining pasayishi*

G) simpatik nerv tonusining oshishi

D) adshgan nerv tonusining pasayishi

E) Kent tutamining zararlanishi
13. Sinusli bradikardiyaning 4 EKG belgisini kursating

A) RQ intervalning uzayishi*

B) юrak urish soninig minutiga 40-50 gacha kamayishi*

V) R-R intervalning uzayishi*

G) sinusli ritmning saklanishi*

D) P-Q intervalning kiskarishi

E) Юrak urish soninig minutiga 60 martagacha kamayishi

J) R-R intervalning kiskarishi

Z) Q-T intervalning kiskarishi
14. Ekstrasistolalarning joylashishi buyicha 4 turini kursating

A)sinusli*

B)bulmachalar*

V)atrioventrikulyar*

G)korinchalar*

D)me`dadan

E)jigardan

J)ichakdan

Z)talokdan
15. Ekstratsistolalarni chakiruvchi 5 sababni kurosating

A) юrak mushaklarida organik uzgarishlar*

B) miokardda yalliglanish jarayoni*

V) юrak glikozidlari bilan davolash*

G) simpatik nerv sistemasining tonusini oshiruvchi stresslar*

D) reflektor ekstrasistolalar (xoletsistitda, yara kasalligida, korin bushligidagi

E) immunologik

J) issikdan

Z) xayajondan

I) sovukdan

16.Korincha usti ekstrasistolalarining EKGdagi 4 belgisi

A) navbatdan tashkari R tishcha va QRS kompleksning paydo bulishi*

B) tulik bulmagan kompensator pauza*

V) R tishcha shakli uzgargan, yoki manfiy, ikki urkachli, ikki fazali, T tishcha bilan kushilib ketishi mumkin*

G) QRS kompleks uzgarmagan*

D) tulik kompensator pauza

E) R tishcha yukligi

J) QRS kompleks deformatsiyalangan

Z) f-tolkinlari
17.Korinchalar ekstrasistoliyasining 5 belgisini kursating

A) navbatdan tashkari QRS kompleks paydo bulishi*

B) ekstrasistolladan keyin tulik kompensator pauza*

V) EKG da korincha ekstrasistolasilan oldin R tishcha bulmasligi*

G) QRS kompleks kengaygan va deformatsiyalangan*

D) ST interval va T tishchaning QRS kompleksga diskordantligi*

E) navbatdan tashkari PQRST kompleksning paydo bulishi

J) tulik bulmagan kompensator pauza

Z) EKGda korinchalar ekstrasistolasidan oldin R tishcha borligi

I) ekstrasistolik QRST kompleks uzgarmagan

18. Xayot uchun xavfli ekstrasistolalarning 5 turini kursating

A) tez-tez*

B) erta*

V) guruxli*

G) juft*

D) politop*

E) ba`zan

J) tulik emas

Z) stvolli

I) markaziy

19. Paroksizmal taxikardiyaning 5 etiologik omilini kursating

A) emotsional zurikish*

B) jismoniy zurikish*

V) alkogol` kup iste`mol kilish, kup chekish*

G) tana vaziyatini keskin uzgartirish*

D) giperventilyatsiya*

E) gipoventilyatsiya

J) gipotireoz

Z) beta-blokatorlar dozasini oshirib юborish
I) verapamil dozasini oshirib юborish
20. Paroksizmal taxikardiyaning 5 asosiy belgisi

A) xurujning birdan boshlanishi*

B) kukrak kafasining kisishi*

V) bosh aylanishi*

G) karsillovchi I ton*

D) II ton susayishi*

E) sekin-asta boshlanishi

Z) I ton susayishi

I) aortada II ton aktsenti

K) diastolik shovkin

21.Paroksizmal taxikardiyani keltirib chikaruvchi 6 asosiy kasallikni kursating

A) miokard infarkti*

B) gipertoniya kasalligi*

V) miokarditlar*

G) tiroetoksikoz*

D) nevrasteniya*

E) NTSD*

J) surunkali gastrit

Z) surunkali kolit

I) utkir bronxit

22. Paroksizmal taxikardiya xuruji chuzilagndagi 5 gemodinamik buzilishni kursating

A) юrakdan otilayotgan kon xajmining kamayishi*

B) arterial bosim pasayishi*

V) markaziy venoz bosimning kutarilishi*

G) koronor kon okishining pasayishi*

D) bulmachalarda bosimning oshishi*

E) юrakdan otilayotgan kon xajmining oshishi

J) arterial bosimning kutarilishi

Z) markaziy venoz bosimning pasayishi

I) koronar kon okishining kuchayishi

23. Xilpillovchi aritmiyaning 4 belgisini kursating

A) R tishcha yukligi*

B) xaotik f tulkinlarning bulishi (kupincha V 1- V 2 ulanishlarda)*

V) korinchalar kompleksi noregulyar - R-R interval turlicha*

G) QRS kompleks uzgarmagan*

D) manfiy R tishcha bulishi

E) korinchalar kompleksi regulyar R-R interval bir xil

J) QRS kompleks deformatsiyalangan

Z) manfiy T-tishcha bulishi
24.Korinchalar paroksizmal taxikardiyasining EKGdagi 4 belgisini kursating

A) юrak urish sonining minutiga 140-220 gacha oshishi*

B) QRS kompleksi kengayishi va deformatsiyalanishi*

V) ST segment va T tishchaning diskordantligi*

G) korinchalar ritmi tezlashgan va bulmachalar ritmi me`yorida (AV dissotsiatsiya)*

D) юrak urish sonining minutiga 130-140 gacha oshishi

E) QRS kompleks uzgarmagan

J) ST segment va T tishchaning konkordantligi

Z) korinchalar va bulmachalar ritmining tezlashishi

8. Joriy nazoratni baxolash mezoni

Talaba faoliyatining tavsifi				Uzlashtirish		Baxo
Talaba mavzu asosiy savollari bo’yicha mashg’ulotga tayyorlangan, munozaralarda faol katnashgan, mavzuni chukur uzlashtirgan, ijodiy fikrlaydi, bemorni surab–surishitirish, anamnezini yigish, ob`ektiv tekshiruvlarni (barcha a`zolar pal`patsiyasi, perkussiyasi, auskul`tatsiyasi), bugim funktsional tekshiruvlarini tula bajara oladi, laborator – instrumental tekshirish va davolash rejasini tuzadi va tekshirish natijalarni taxlil kila oladi, kasallik mezonlarini tula izoxlaydi, xar bitta sindromni kiyosiy tashxislaydi, dastlabki va klinik tashxisni tula asoslay oladi, olgan bilimini amaliyotda kullay biladi				96-100		«5»
Talaba mavzu asosiy savollari bo’yicha mashgulotga tayyorlanib kelgan, munozaralarda faol katnashgan, mavzuni uzlashtirgan, bemorni surab – surishitirish, anamnezini yigish, ob`ektiv tekshiruvlarni (barcha a`zolar pal`patsiyasi, perkussiyasi, auskul`tatsiyasi), bugim funktsional tekshiruvlarini bajara oladi, laborator – instrumental tekshirish va davolash rejasini tuzadi va tekshirish natijalarni taxlil kila oladi, kasallik mezonlarini biladi, boshka tizimli va bugim kasalliklari bilan kiyosiy tashxis utkaza oladi, dastlabki va klinik tashxisni asoslay oladi, olgan bilimini amaliyotda kullay biladi				91-95		«5»
Talaba mavzu asosiy savollari bo’yicha tayyorlangan, munozaralarda faol katnashgan, mavzuni chukur uzlashtirgan, bemorni surab–surishitirish, anamnezini yigish, ob`ektiv tekshiruvlarni (barcha a`zolar pal`patsiyasi, perkussiyasi, auskul`tatsiyasi), bugim funktsional tekshiruvlarini tula bajara oladi, laborator – instrumental tekshirish va davolash rejasini tuzadi va tekshirish natijalarni taxlil kila oladi, boshka tizimli kasalliklar bilan kiyosiy tashxis utkaza oladi, dastlabki va klinik tashxisni tula asoslay oladi, olgan bilimini amaliyotda kullay biladi				86-90		«5»
Talaba mavzu asosiy savollari bo’yicha mashgulotga tayyorlangan, munozaralarda faol katnashgan, mavzuni uzlashtirgan, bemorni surab–surishitirish, anamnezini yigish, ob`ektiv tekshiruvlarni (barcha a`zolar pal`patsiyasi, perkussiyasi, auskul`tatsiyasi), bugim funktsional tekshiruvlarini tula bajara oladi, laborator – instrumental tekshirish va davolash rejasini tuzadi va tekshirish natijalarni taxlil kila oladi, boshka tizimli kasalliklar bilan kiyosiy tashxis tulik utkaza oladi, dastlabki va klinik tashxisni tula asoslay oladi, olgan bilimini amaliyotda kullay biladi				81-85		«4»
Talaba mavzu asosiy savollari bo’yicha mashgulotga tayyorlangan, munozaralarda faol katnashgan, mavzuni uzlashtirgan, bemorni surab–surishitirish, anamnezini yigish, ob`ektiv tekshiruvlarni (barcha a`zolar pal`patsiyasi, perkussiyasi, auskul`tatsiyasi), bugim funktsional tekshiruvlarini tula bajara oladi, laborator – instrumental tekshirish va davolash rejasini tuzadi va tekshirish natijalarni taxlil kila oladi, boshka tizimli kasalliklar bilan kiyosiy tashxis utkaza oladi, dastlabki va klinik tashxisni asoslay oladi, olgan bilimini amaliyotda kullay biladi				76-80		«4»
Talaba mavzu asosiy savollari bo’yicha mashgulotga tayyorlangan, berilgan savollarga javob beradi, mavzuni uzlashtirgan, bemorni surab–surishitirish, anamnezini yigish, ob`ektiv tekshiruvlarni (barcha a`zolar pal`patsiyasi, perkussiyasi, auskul`tatsiyasi), bugim funktsional tekshiruvlarini bajara oladi, laborator – instrumental tekshirish va davolash rejasini tuzadi va tekshirish natijalarni taxlil kila oladi, boshka tizimli kasalliklar bilan kiyosiy tashxis utkaza oladi, dastlabki va klinik tashxisni asoslay oladi, olgan bilimini amaliyotda kullay biladi				71-75		«4»
Talaba mavzu asosiy savollari bo’yicha o’zlashtirgan, bemorni surab – surishitirish, anamnezini yigish, ob`ektiv tekshiruvlarni (barcha a`zolar pal`patsiyasi, perkussiyasi, auskul`tatsiyasi) bajara oladi, laborator – instrumental tekshirish va davolash rejasini tuzadi va tekshirish natijalarni tula taxlil kila olmaydi, dastlabki va klinik tashxisni asoslay oladi, olgan bilimini amaliyotda kullay biladi				66-70		«3»
Talaba mavzu asosiy savollari bo’yicha mavzuni tushunadi, bemorni surab – surishitirish, anamnezini yigish, ob`ektiv tekshiruvlarni (barcha a`zolar pal`patsiyasi, perkussiyasi, auskul`tatsiyasi) ukituvchi maslaxati yordamida bajara oladi, laborator – instrumental tekshirish va davolash rejasini tuzadi, dastlabki va klinik tashxisni ukituvchi maslaxati yordamida asoslay oladi, olgan bilimini ukituvchi maslaxati yordamida amaliyotda kullay oladi				61-65		«3»
Talaba mavzu asosiy savollari bo’yicha materialni tulik bilmaydi, bemorni surab – surishitirish, anamnezini yigish, ob`ektiv tekshiruvlarni (barcha a`zolar pal`patsiyasi, perkussiyasi, auskul`tatsiyasi) kisman bajara oladi, laborator – instrumental tekshirish va davolash rejasini ukituvchi yordamida tuzadi, dastlabki va klinik tashxisni ukituvchi yordamida asoslaydi, amaliyotda kullay olmaydi				55-60		«3»
Mavzu asosiy savollari bo’yicha materialni bilmaydi, bemorni surab – surishitirish, anamnezini yigish, ob`ektiv tekshiruvlarni (barcha a`zolar pal`patsiyasi, perkussiyasi, auskul`tatsiyasi) bajara olmaydi, laborator – instrumental tekshirish va davolash rejasini tuza olmaydi, dastlabki va klinik tashxisni asoslay olmaydi, amaliyotda kullay olmaydi				55 va undan past		«2»
		9. Mashg’ulotning xronologik xaritasi
№	Mashg’ulot bosqichlari		Mashg’ulot shakli		Davomiyligi (min)
					270
1.	O’qituvchining kirish so’zi (mavzuni asoslash)				10
2.	Amaliy mashg’ulot mavzusini muҳokama qilish, yangi pedagogik texnologiyalar (ishbilarmon o’yini), shuningdek, ko’rgazmali materiallar (slayd, audio-videokasseta, mulyaj, fantom, EKG, rentgenogramma va ҳ.k.)ni qo’llagan ҳolda talabalarning dastlabki bilim darajasini tekshirish		so’rov, tushuntirish		60
3.	Muҳokamaga yakun yasash.				20
4.	Talabalarga mashg’ulotning amaliy qismini bajarish uchun topshiriq berish. Topshiriqlarni bajarish tartibi bo’yicha ko’rsatmalar va tushuntirish berish. Mustaqil kuratsiya				30
5.	Talabalarni mashg’ulotning amaliy qismini o’qituvchi yordamida egallashi (tematik bemor kuratsiyasi)		kasallik tarixi, ishbilarmon o’yini, vaziyatli masala		50
6.	Tematik bemorning laboratoriya, instrumental tekshiruvlaridan olingan natijalarning taҳlili, differentsial diagnostika, davolash va sog’lomlashtirish rejasini tuzish, retseptlar yozish va ҳ.k.		klinik-laborator anjomlar bilan ishlash		40
7.	Talabalarning o’zlashtirgan nazariy bilimlarini va amaliy ish natijalarini muҳokama qilish, mustaҳkamlash va mashg’ulot maqsadiga erishilganlik darajasini ҳisobga olgan ҳolda guruҳ faoliyatini baҳolash		og’zaki so’rov, test, munozara-baҳs, amaliy ish natijalari­ni tekshirish		40
8.	Ushbu mashg’ulot bo’yicha o’qituvchining xulosasi, ҳar bir talaba faoliyatini 100-ballik tizim bo’yicha baҳolash va e`lon qilish. Keyingi darsga tayyorlanish uchun talabalarga vazifa berish (savollar to’plami)		Axborot, mustaqil tayyorlanish uchun savollar		20

10. Nazorat uchun savollar

1. Юrak aritmiyalarini etiologiyasi.

2. 
   Юrak aritmiyalarini patogenezi.
   
3. 
   Юrak aritmiyalarini tasnifi.
   
4. 
   Юrak aritmiyalarini klinik manzarasi.
   
5. 
   Юrak aritmiyalarini EKG diagnostikasi.
   
6. 
   Юrak aritmiyalarini davolashning asosiy printsiplari.
   
7. 
   Юrak aritmiyalarini kechishi, prognozi.
   

11. Tavsiya etilgan adabiyotlar

АSОSIYLАRI:

1. Ichki kаsаlliklаr. Bаbаjаnоv S.N., Tоshkеnt,2008 yil.

2. Ichki kаsаlliklаr. Shаrаpоv U.B. 1994 gg. 2003 gg.

3. Vnutrеnniе bоlеzni pоd rеd. Mаrtinоvа А.,I., Muхinа N.,А, Mоisееvа А.S., M, Mеdisinа, 2004 g

4. Vnutrеnniе bоlеzni. Pоd rеd Mаrtыnоvа i Muхinа. – Mоskvа, 2008 g.

QO’SHIMCHА АDАBIYOTLАR:

1.Diаgnоstikа bоlеznеy vnutrеnniх оrgаnоv. А.N.Оkоrоkоv. Mоskvа 2005g.

2.Lеchеniе bоlеznеy vnutrеnniх оrgаnоv. А.N.Оkоrоkоv. Mоskvа, 2005 g

3. http://.www.med-site.narod.ru/index.htm

Описание, диагностики, лечение заболеваний. Фармацевтика, анатомия.

4. http://www.recipe.ru

Медицина: информационные ресурсы, базы данных.

5. http://www.vh.org

Один изсамых позновательных медицинских сайтов.

6. http://www.meddean.luc.edu

Энциклопедия обследования больного со множеством иллюстрации, краткое описание болезней, тестирование.

1. 
   http://embbs.com
   
2. 
   Истории болезни, обучение, атлас по ЭКГ и др.
   
3. 
   WWW.TMA.uz.