b o ‘lib, bu ularning muddatidan erta fizik yemirilishiga olib keladi.
Xizmat ko‘rsatish muddatini oshirish uchun kontaktlar metall-
chinnidan yasaladi.
Uzgichlarning konstruksiyalarida yoy so‘ndirishning
turli xil
prinsiplaridan va ularda turli xil so‘ndiruvchi muhit materialla-
ridan foydalaniladi. Shu munosabat bilan stansiya va podstan-
siyalarda q o ‘llaniluvchi uzgichlar quyidagi guruhlarga b o ‘linadi:
о katta moy hajmiga ega bo‘lgan moyli uzgichlar (ВМ Б, BM,
ВМД, М К П , У, С tipidagi uzgichlar);
• kichik moy hajmiga ega bo‘lgan moyli uzgichlar (ВМГ, ВМ П,
МГГ, МГ, BMK, ВГМ va boshqa tipdagi uzgichlar);
• ochiq pichoqli va yopiq havo to ‘ldirilgan b o ‘lgichga ega boM
gan havoli uzgichlar. Hozirgi davrda ochiq pichoqli bo‘lgichga ega
boMgan havoli uzgichlar 35 kV va undan yuqori kuchlanishga
ishlab chiqarilmaydi.
• ВЭМ tipidagi elektr magnitli uzgichlar;
о ВГ-10М tipidagi avtogazli uzgichlar;
о BH va ВНП tipidagi yuklama uzgichlari.
H ar bir guruh uzgichlari kataloglarda ko‘rsatilgan m a ’lum
texnik tavsiflarga hamda ularning qo‘llanish sohalarini belgilovchi
afzallik va kamchiliklarga ega.
Moyli uzgichlar.
Moyli uzgichlar konstruksiyasining elementlari
b o ‘lib, yoy so‘ndirish
qurilmalaridan tashqari, baklar, gaz chi-
quvchi va saqlovchi klapanlar, moyning sathi va uzgichning holatini
ko‘rsatkichlari, kirishlar, izolatorlar va yuritmalari hisoblanadi.
Baklar listli poMatdan payvandlab yasaladi. Uning tubiga moyni
to ‘kish va namunasini olish uchun moy chiqargich payvandlanadi.
Baklarning qopqoqlariga kirishlar va uzgichning q o ‘zg‘aluvchan
kontaktlarini ko'chiruvchi mexanizmlar joylashtiriladi. Bak devor-
larining ichki tomoniga gaz sharchalarini zaminlangan devorga
yaqinlashishiga to ‘sqinlik qiluvchi izolatsion material qoplanadi.
G az chiqargichlar
chiquvchi gazlarni sovitish, moy zarrachalarini
ajratish va gazlarni xavfsiz zonaga chiqarib yuborish uchun xizmat
qiladi. Saqlovchi klapan va membrana bakda gaz bosimining xavfli
darajagacha ortib ketish holatlari uchun ko‘zda tutilgan. Uzgich
ning holatini ko‘rsatkich uning q o ‘zg‘aluvchan qismlariga m ah-
kamlanib, uzgichning ulangan yoki uzilgan holatini nazorat qiladi.
110 kV va undan yuqori kuchlanishli ko‘p hajmli uzgichlar
moy toMdirilgan kirishlar bilan ta ’minlanadi. Kirishning izolatsiyasi
chinni qobiq, qog‘oz izolatsiyasi elementlari va uni toMdiruvchi
51
5.1-rasm.
Kirishdan moy
namunasini
olish uchun
qurilma:
1
— tutashtiruvchi vtulka;
2
— nippel;
3
— zichlagich;
4, 5
— probkalar;
6 —
izolatorning tubigacha
tushirilgan polivinilxlorid
vtulka.
m o y d a n t a s lik il t o p g a n . M oy to‘l-
d irilg a n k i r i s h l a r n i n g ish o n c h li ish-
lashi to M d ir u v c h i m o y d iq q a t bilan
n a z o r a t q ilib t u r i l g a n d a t a ’minlanadi.
K i r is h la r d a n
m o y n i n g namunalarini
s u r u n k a l i t a r z d a o l i b tu r i s h uning.
o d a t d a , su v va k o ' c h m a l a r konsen-
t r a t s i y a l a n u v c h i q u y i qatlamlaridan
o lin ish in i t a ’m i n l o v c h i m axsus moy
o lu v c h i q u r i l m a l a r ( 5 .1 - r a s m ) yor
d a m i d a a m a l g a o s h i r i l a d i . Kirishning
q o g ‘o z k o r p u s i
o '
I c h o v kondensatori
va u n g a П И H n i ( 5 . 2 - r a s m ) ulash
u c h u n c h i q i s h b i l a n y a s a la d i. O*Ichov
k o n d e n s a t o r l a r i d a n c h iq ish la rn in g
f o y d a l a n i l m a g a n l a r i n i b a r c h a s i za-
m i n l a n g a n boM ishi s h a r t . Bu chiqish
la rn in g y e r d a n a j r a l is h i yoki uzilishi
k u c h l a n i s h n i q o g ' o z izolatsiyaning
q a tla m la ri b o ‘y la b m a q s a d g a muvo-
fiq boMmagan tartibda ta q s im la n is h in i k c ltir ib c h i q a r i b , bu izo
latsiyaning teshilishiga olib kelishi m u m k i n .
Moyli uzgichni boshqarish y u r it m a y o r d a m i d a a m a l g a oshiriladi.
Yuritmalarda har xil energiya tu r l a r i d a n f o y d a l a n i l i b ,
u n g a bogMiq
holda qo‘lda yuritiluvchi, prujinali, e l e k t r m a g n i t l i , e l e k t r motorli
va p n e v m a t i k y u r i t m a l a r g a boMinadi.
B u l a r d a n e l e k t r m a g n i t l i va pnev
m a tik y u r i t m a l a r k e n g qoMlaniladi.
0 ‘z g a r m a s t o k e l e k t r magnitli
y u ritm a la ri 10— 5 0 0 k V kuchlanishli
u z g ic h la r u c h u n b i r
n e c h t a tip d a tay-
y o rla n a d i. Y u r i t m a l a r uzgichlarning
a n iq is h la s h in i u l o v c h i e l e k t r mag-
n itd a k u c h l a n i s h n o m i n a l n i n g 80
Dostları ilə paylaş: