u c h u n tushunarli b o ‘lishini t a ’minlaydi. D e m a k , tabiat bilan u yg‘unlik g ‘oyasi asta-sekinlik, k e tm a -k e tlik va m ustaqil faoliyat kabi t a ’lim ta m o y ilin in g asosi hisoblanadi. 0 ‘zbek pedagogi Abdulla A vlon iy ham ( 1 8 7 8 — 1934-yillar) ta ’lim va tarbiyani yoMga q o ‘yishda tabiatga uyg‘un boMish g ‘oyasining davom chisi b o ‘lgan. 0 ‘zining «Turkiy guliston y ohud axloq» n o m li asarida bola sh a x sin in g tabiiy m ukammalligiga ish o n ch bildiradi. A .A v lo n iy bola tabiatan go'zallik va mehribonlik bilan uyg‘unlikda t u g ‘iladi deb yozadi. A l l o m a n i n g fikricha, ta ’lim va tarbiyaning vazifasi bola shaxsin in g rivojlanishi uchun yordam beruvchi sharoitlarni yaratishdan iborat. Abdulla Avloniy bolani milliy madaniyat, vatanga muhabbat asosida tarbiyalash g'oyasining tarafdori boMgan, bu xususida allomaning asarlarida quyidagi fikrlaro'z ifodasini topgan: «.... od am tu g‘ilgan va o ‘sib ulg'aygan sh a h a m i va shu shahar joylashgan mamlakatni bu o d a m n in g Vatani deb aytadilar. Biz turkistonliklaro‘zim izning quyoshli diyorimizni jonim izdan h a m ortiq yaxshi ko‘rishimiz kabi arablar o ‘z Arabistonini, ... eskimoslar esa o ‘zlarining Shimolini yaxshi k o ‘radilar» deb yozadi. A .Avloniyning f ik r ic h a , xalqparvarlikka a s o s l a n g a n t a ’lim va tarbiya y o s h la r g a vatanparvarlik namunalarini k o ‘rsatishga undashi kerak. T a ’limda insonparvarlik t a m o v ilini bolaning shaxs sifatidagi qadr- q im m a ti, uning erkinligi ham da baxtli hayot kechirishini t a ’m inlash, uni rivojlantirishi, ijodiy imkoniyatlarini ro‘yobga chiqarishi, unga hayotda o ‘z o ‘rnini topishda yordam k o ‘rsatishi va h okazolarni nazarda tutadi. «In son p arvarlik » va « o d a m iy lik » s o ‘zlari y u n o n c h a h u m a n u s
