Z. T. M s h m o V a

Psixolog — erudit, 
maktabda psixologik seminarlar o‘tka- 
zish va ma’ruzalar o ‘qish bilan shug‘ullanadi. U o ‘qituvchilar 
orasida psixologik bilimlami ommalashtirish bo‘yicha ishlar 
olib boradi.
Albatta, bunday ish maktab uchun zarur, faqat bu bilan 
chegaralanib qolmaslik kerak. M a’ruza va seminar ishlari 
psixodiagnostik tadqiqotlar va korreksion mashg‘ulotlar bilan 
to‘ldirilishi lozim.
Psixolog — novator, 
maktabga o‘zining ta’lim va tarbiya 
haqidagi nazariyasi bilan keladi. Maktabni qayta qurish, ta’limning 
innovatsion dasturlarini tatbiq qilish bilan shug‘ullanadi. Ko‘p 
o‘tmasdan novatorlik faoliyatiga layoqatli o ‘qituvchilar darslarini 
tabiat qo‘ynida dialog yoki bahs shaklida o‘tkaza boshlaydilar. 
Maktabda o'qituvchilar va o ‘quvchilar o ‘z m a’ruzalari bilan 
chiqadigan ilmiy-amaliy anjumanlar tashkil etiladi, o‘quvchilar 
uchun ularning qiziqishlari bo‘yicha turli klublar tashkil qilinadi. 
Natijada qayta tug‘ilgan va yangilangan maktabda jo‘shqin va 
qiziqarli hayot boshlanadi.
Lekin ta ’limning an ’anaviy shakliga o ‘rganib qolgan 
o'qituvchilar psixolog novatoming faoliyatiga qarshi chiqadilar. 
Psixolog novator qat’iy xarakter, maqsadga intiluvchanlik 
qobiliyatlarini namoyon qilishi zarur.
Psixolog — ijodkor, 
«qanday yangilik kerakligini» ham- 
maga o ‘rgatadi, yangi hayotiy qadriyatlar uchun kurashadi. U 
qandaydir falsafiy yoki diniy yo‘nalishga qiziqadi va o ‘zini 
boshqa insonlar uchun hayot o‘qituvchisi deb hisoblaydi. Sekin-
68

---

•sta uning fikriga qo‘shiladigan o‘qituvchilar va o‘quvchilar 
Chiqadi. Bunday g‘oyalarga berilgan psixolog o'zini g‘amxo‘r 
(jeb hisoblaydi, xatto o ‘zini yuqori tutadi. Agar direktor bunday 
bsixologning fikrlarini qo‘llab quvatlamasa, maktabda uni 
yoqtirishmasligi mumkin.