‘zbek ist0n respublikasi oliy va ‘rta maxsus ta’lim vazirligi toshkent moliya instituti

Korxonaning iqtisodiy tahlil qilish usullari
Axborotni qayta ishlashnmg mantiqiy usullari
Taqqoslash
Nisbiy va o ‘rtacha k o ’rsatkichlar
Moliyaviy hisoblash
M aiu m o tlam in g grafik va jadval shaklida berilishi
Guruhlash
Balansli
Evristik metod

---

Ularning orasida va boshqa fanlarda ham axborotlami qayta ishlash 
va o‘rganish uchun keng qo'llaniladigan (taqqoslash, grafik, balans, 
o'rtacha va nisbiy miqdorlar, analitik guruhlash, instrumentar moliyaviy 
hisoblashlar, intuitsiya asosida iqtisodiy vazifani evristik yechish metod- 
lari, o'tm ish tajribasi, mutaxassislaming ekspert bahosi, an’anaviy man- 
tiqiy) usullami ajratish mumkin. Hozirgi vaqtda. mutlaqo qandaydir 
fanga taalluqli uslub va usullami asoslash juda qiyin, chunki tadqi- 
qotning turli sferalarida ilmiy instrumentariylaming o'zaro kirishib 
ketishi kuzatiladi.
Omillaming xo'jalik yuritish natijalariga va zaxiralar hisobiga 
ta’sinni o'rganish uchun tahlilda determinatsiyalashgan va stoxastik 
omilli tahlil usullari, iqtisodiy masalani maqbul yechish metodlari 
qoilaniladi.
U yoki bu usulning qoilanilishi tahlilning maqsadi va murakkab- 
ligiga, tadqiqot obyekti, analitik hisoblashlami bajarish texnik imko­
niyatlari va boshqalarga bog'liq.
Iqtisodiy talilil instrumentariysini takomillashtirish juda katta aha- 
miyatga ega va analitik ishlaming asosiy muvaffaqiyati ham da samara- 
dorligi hisoblanadi. Inson o'rganilayotgan hodisalaming mohiyatiga 
qanchalik chuqur kirib borsa, uning tadqiqoti shunchalik aniq metodlami 
talab qiladi. Bu barcha fanlar uchun tegishlidir. So'nggi yillarda barcha 
fan sohalarida tadqiqot metodikasi yanada mukammallashdi. Tad- 
qiqotning matematik metodlandan foydalanish iqtisodiy fanning muhim 
yutuqlaridan biri boiib, korxonaning faoliyati natijalarini belgilovchi 
omillaming yanada ko'lamdor kompleksini tadqiq qilishga imkon 
beradi, hisoblashlar aniqligini oshiradi. Uning sharofati bilan ko'p 
oicham li va maqbul vazifalami hal qilish, ilmiy asoslangan boshqaruv 
qarorlari qabul qilish uchun asos yaratuvchi imkon paydo b o id i.