Ўзбекистон республикаси халқ таълими вазирлиги
Yüklə 0,57 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Ishning manbaviy bazasi
- Taniqli kishilar tasviri
|
Dissertatsiyaning
ilmiy hamda amaliy ahamiyati shundaki, mamlakatimizdagi nafaqat Oliy o’quv yurtlari talabalari, balki umumiy ta’lim maktablari hamda o’rta maxsus ta’lim o’quvchilariga ham tarix darslari davomida numizmatika (tangashunoslik) fanini tushuntirib borish 9 maqsadga muvofiqdir. Zero, yer yuzida paydo bo’lgan har qanda davlat bor ekan uning iqtisodiy jihatini, savdo munosabatlarini, qolaversa madaniyatini namoyon qiladigan belgilardan biri bu tanga (pul)dir. Vaholangki, agarda davlatda pul birligi bo’lmas ekan, uning yagonaligi, uning yaxlitligi. Uning erkin savdo munosabatlarida ishtirok eta olmasligi tabiiydir. Ana shu maqsadda jahon tarixi fanlari jarayonida o’qsuvchilar ongiga numizmatika fanidan namunalar o’qitilsa o’quvchilar tafakkurining yanada teranlashishiga sabab bo’ladi. Ishning manbaviy bazasi, O’zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasi, O’zbekiston Respublikasi Prezidenti Farmonlari, Qarorlari, mahalliy va chet el adabiyotlari, ommaviy axborot vositalari manbalari va boshqa ilmiy asarlar tashkil qiladi. Ishning tarkibiy tuzilishi, dissertatsiya ishi 3 bob, 8 paragraf, ilovalar, foydalanilgan manba va adabiyotlar ro’yxatidan iborat. 10 1. BOB. TARIX VA NUMIZMATIKA FANI 1.1. Numizmatika fanining o’rganiishi tarixi, maqsadi va vazifalari. O’zbekiston mustaqillikka erishganligi tufayli, jamiyatimizning xamma soxalarida jiddiy o’zgarishlar davri boshlandi. SHu jumladan tarix fani oldida xam yangi yangi muammolar ilmiy izlanishlarni taqozo qilmokda. Tarix fanining yordamchi soxalari ichida o’z o’rniga ega bo’lgan numizmatika, mamlakatimiz Istiqlolga erishgandan keyin uning nufuzi yanada ortdi, mustaqil tarix fani sifatidagi maqomga ega bo’ldi. CHunki tariximizni o’rganishda tangashunoslik fanining axamiyati beqiyosdir. Tangalar bizga eramizdan avvalgi davrdan to xozirgi kungacha bo’lib o’tgan tarixiy voqealar siyosiy iqtisodiy, ayrim xollarda esa millatlarning e`tiqodiy dunyoqarashlari xaqida ma`lumot baeradi. Kollektsionerlar turli zamon va davrlardagi tanga, chaqa pullarni yig’ib ularni kataloglarini (ro’yxatlari) tuzganlar va xar qaysisini aloxida tarzda ta`rifini yozganlar. Ularning ko’pchiligi qadimgi tillarni bilganliklaridan tanga chaqalardagi xatlarni o’qishga xarakat qilganlar. Ayrim kollektsionerlar to’plagan tangalarini bir joyga to’plab umumiy kollektsiya tashkil etganlar. G’arbiy Evropa xukmdorlari san`at axli tangalarni boylik sifatida to’plashlari natijasida u erdagi davlat xazinalarida turli xil mamlakatlarning tangalari yig’ilib bordi. Tangalarni yig’ish XIV asrlardan boshlab asta-sekin odat tusiga kirdi. Qirollar va imperatorlar qimmatbaxo tangalarni davlat xazinasidan ajratib olib maxsus myuntskabinetlar (tangalarni saqlovchi xonalar) tashkil etganlar, xamda ularni o’rganish va ularga tartib berish uchun olimlarni jalb etganlar. Xozirgi kunda Angliya, Frantsiya, Sankt-Peterburg, Vena, Berlin kabi mamlakat shaxarlarida jaxondagi yirik yig’ma koolektsiyalar mavjud. 11 Dastlabki tangashunoslikning izlanishlari natijasida ilk bor 14 asrda Andreo Ful’vionning yunon va rim tangalari ifodalangan "Taniqli kishilar tasviri" nomli kitobi nashr etildi. Ushbu kitob mashxur xukmdorlarning tasviri va ularning xayoti xaqida qisqacha ma`lumot berganligi bilan mazkur tadqiqot qiziqish uyg’otdi. Keyinchalik 1553 yili Gil’oma Rud " Yüklə 0,57 Mb. Dostları ilə paylaş:
|