? Nazorat uchun savollar:
1. Qirg’iz xalq musiqiy cholg’ularining o’ziga xos qirralari xususida nima deya olasiz?
2. Qirg’iz xalq musiqiy cholg’ulari necha turga bo’linadi?
3. O’zi tovush chiqaradigan cholg’ular xususida nima bilasiz?
Foydalanilgan adabiyotlar ro’yxati
Istoriya muzqki narodov Sredney Azii i Kazaxstana. M., 1994.
2. T.S.Vqzgo. Muzqkalьnqe instrumentq Sredney Azii M., 1980.
3. Belyaev V. Ocherki istorii muzqki narodov SSSR, t,1. M., 1962.
4. N.N.Mironov. Obzor muzqkalьnqx qulьtur uzbekov i drugix narodov vostoka. Samarkand. 1931 g.
5. Abdullaev R.S. Obryadovaya muzqka tsentralьnoy Azii.
Tashkent. 1994.
6.A.V.Zataevich. Kirgizskie instrumentalьnqe pьesq i napevq. Moskva, 1971.
Muzqkalьnaya fol’kloristika v Uzbekistane. Avgust Eyxgorn. Muzqkalьno-etnograficheskie materialq. Tashkent, 1963.
V.Vinogradov. Kirgizskaya narodnaya muzqka. Kirgizgosizdat, 1958.
K.Dyushaliev, Ye.Luzanova. Kirgizskoe narodnoe tvorchestvo. Bishkek, 1999.
Xalq musiqa ijodiyoti fanidan boshlang’ich, oraliq va yakuniy
nazoratlar test savolliklari
1-variant
Shashmaqomni notaga olishda qaysi cholg’u sozi asos bo’lgan?
A) Rubob
B) Tanbur****
V) Fortepiano
G) Dutor
O’zbek ‘alq musiqa merosi to’plamini notalashtirishda kim samarali mehnat qilgan?
A) T.Jalilov
B) I.Akbarov
V) F.Sodiqov
G) Yu.Rajabiy****
Tanbur cholg’usiga moslashgan nota chizig’ini kim yaratgan?
A) Komil ‘orazmiy***
B) Matyusuf ‘arratov
V) Komiljon Otaniyozov
G) ‘oji Abdulaziz Rasulov
Yunus Rajabiy SHashmaqomni notaga tushirishda qaysi musiqa kalitini asos qilib olgan?
A) Bass
B) Alьt
V) Skripka****
G) Tenor
Kuyni notalashtirishda qaysi cholg’u asbobi qulay?
A) Rubob
B) Fortepiano****
V) Dutor
G) Akkordeon
O’zbek ‘alq musiqa sida qanday mahalliy uslublar bor?
A) Farg’ona-Toshkent, Samarqand-Bu’oro, Sur’ondaryo-Qashqadaryo, ‘orazm****
B) Farg’ona-Qashqadaryo, Samarqand-Bu’oro, Toshent-Qashqadaryo, Jizza’
V) Toshkent-Bu’oro, Farg’ona-Bu’oro, Sur’ondaryo-Qashqadaryo, ‘orazm
G) Farg’ona-Bu’oro, Samarqand-Bu’oro, Sur’ondaryo-Namangan, ‘orazm- Qashqadaryo
Kasbiy ya’ni ustazoda musiqaga qaysi musiqa janrlari kiradi?
A) Cholg’u ijrochiligi, ‘alq kuylari va urf-odat qo’shiqlari
B) Vokal-estrada va marosim aytimlari
V) Lirik, oilaviy marosim va mavsumiy qo’shiqlar
G) Ashula, katta ashula, suvora, maqom, yirik cholg’u kuylari****
Doston so’zini lug’aviy va istilo’iy ma’nosi nimani anglatadi?
A) Urf-odatlarga oid tomosha asarlari
B) Roman, povestь, masal v she’riyat
V) Afsona, rivoyat, hikoya, ertak va epos****
G) Drama, dramaturgiya va sahna asarlari
Doston ijrochilari qanday atalgan?
A) norovoz, tikovoz va quyuqovoz
B) Uzgan, jirov, ba’shi, oqin, oshiq****
V) Buzakovoz, pangovoz
G) Zangula, isfa’on, zirafkon
O’zbekistonda qanday dostonchilik uslublari mavjud?
A) Farg’ona-Toshkent
B) Toshkent-Samarqand
V) Andijon-Namangan
G) Sur’ondaryo, Qashqadaryo, ‘orazm****
‘alfalar san’ati deganda nimani tushunasiz?
A) ‘orazmda ichkarida ‘izmat qiluvchi ayol sozanda v ‘onandalar****
B) Suvora, naqsh, faryod
V) Savt, mo’g’ulcha, tani
G) Ona suvora, Chapandozi suvora, Tojik suvora
Samarqandda qaysi ‘ofiz nomiga bag’ishlab ko’rik-tanlov o’tkaziladi ?
A) Komiljon Otaniyozov
B) ‘oji Abdulaziz Rasulov****
V) ‘oji’on Boltaev
G) Komil ‘orazmiy
Marg’ilonda qaysi ‘ofiz nomiga bag’ishlab ko’rik-tanlov o’tkaziladi ?
A) Mamurjon Uzoqov va Jo’ra’on Sultonov****
B) Tavakkal Qodirov va Mamatbuva Sattorov
V) Madali ‘ofiz va Mu’iddin Qori Yoqubov
G) Yusuf qiziq Shakarjonov va Usmon Qori
Ellikqal’ada qaysi ‘ofiz nomiga bag’ishlab ko’rik-tanlov o’tkaziladi?
A) Olma’on ‘ayitova
B) Ortiq Otajonov
V) Otajon ‘udoyshukurov****
G) Bobomurod ‘amdamov
Urgenchda qaysi ‘ofiz nomiga bag’ishlab ko’rik-tanlov o’tkaziladi?
A) Olma’on ‘ayitova
B) Ortiq Otajonov
V) Otajon ‘udoyshukurov
G) Komiljon Otaniyozov****
1924 yilda chop etilgan “SHashmaqom” kim tomonidan notaga olingan?
A) Reyngolьd Glier
B) Viktor Uspenskiy****
V) N.Mironov
G) Yunus Rajabiy
O’zbek mumtoz musiqasi va uning tari’i kitobi kim tomonidan?
A) A.Fitrat****
B) CHo’lpon
V) A.Qodiriy
G) G’.Zafariy
1930 yilda Farg’ona –Toshkent sozandalar shajarasini kim tuzgan?
A) Cho’lpon
B) A.Fitrat
V) G’.Zafariy****
G) A.Qodiriy
Yunus Rajabiy tomonidan besh jildli o’zbek ‘alq musiqasi va olti jildli “SHashmaqom”, “Musiqa merosimizga bir nazar” kitoblari nechanchi yillarda chop etilgan?
A) 1930-1950 yillarda
B) 1920-1930 yillarda
V) 1917-1925 yillarda
G) 1955-1978 yillarda****
“Maqom masalalariga doir” kitobi muallifi kim?
A) Is’oq Rajabiy****
B) Komil ‘orzmiy
V) F.Karomatov
G) Ye.Romanovskaya
“‘orazm maqomlari” kitobining muallifi kim?
A) Komil ‘orazmiy
B) Muhammad Rasul Mirzaboshi
V) Otanazar Matyoqubov****
G) ‘oji’on Boltaev
“Yor-yor”, “‘o’p mayda”, “Yozi”, “Sust ‘otin”, “Yig’i” kabi asardar qaysi janrlarga kiradi?
A) Erkin mavzuli
B) Marosim****
V) Mavsumiy
G) Oilaviy marosim aytimlari
Marosim qo’shiqlar deganda nimani tushunasiz?
A) Ma’lum vaziyat va sharoit bilan bog’liq holda ijro etiladigan qo’shiqlar****
B) Urf-odat, marosim va bayramlar bilan bog’liq bo’lgan qo’shiqlar
V) An’anaviy urf-odatlar va marosimlarda ijro etiladigan qo’shiqlar
G) Mavsumiy yil fasllari bilan bog’liq bo’lgan qo’shiqlar
Qo’shiq, lapar, terma, yalla qanday janrlar hisoblanadi?
A) Oilaviy marosim
B) Mavsumiy marosim
V) Bolalar mavsumiy qo’shiqlari
G) Erkin mavzuli janrlar****
Erkin mavzuli janrlar tarkibiga qanday asarlar kiradi?
A) Marosim bilan bog’liq bo’lgan asarlar
B) Marosim bilan bog’liq bo’lmagan asarlar****
V) Istalgan paytda ijro etiladigan asarlar
G) I’tiyoriy ravishda ijro etiladigan asarlar
Xalq musiqa ijodiyoti fanidan boshlang’ich, oraliq va yakuniy
nazoratlar test savolliklari
2-variant
Sharq musiqa madaniyatiga ilk bor musiqa alifbosi kim tomonidan i’tiro qilingan?
A) Ibn Sino
B) Ahmad Farg’oniy
V) Al-Forobiy****
G) Abu Ray’on Beruniy
‘III asrda nota yozuvini (tabulaturasini) i’tiro qilgan olimni aniqlang.
A) Sayfuddin Urmaviy****
B) Darvish Ali CHangiy
V) Abduqodir Marog’iy
G) Barbod Mavraziy
SHashmaqom turkumi nechanchi uzil-kesil shakllangan?
A) ‘VII asrda Bu’oroda
B) ‘‘ asrda Bu’oroda
V) ‘ asrda Bu’oroda
G) ‘VIII asrda Bu’oroda****
Bastakorlik ijodiga nechanchi asrda kim tomonidan?
A) Sayfuddin Urmaviy ‘III asr
B) Barbod Mavraziy V asr****
V) Darvish Ali CHangiy ‘ asr
G) Abduqodir Marog’iy ‘IV asr
Farg’ona-Toshkent maqomlari ilk bor kim tomonidan nechanchi yilda nota yozuviga olingan?
A) 1920 yilda Mironov tomonidan
B) 1925 yilda Ye.Romanovskaya tomonidan
V) 1933 yilda Viktor Uspenskiy tomonidan****
G) 1940 yilda Yunus Rajabiy tomonidan
Benazir ‘onanda va sozanda, bastakor mumtoz rivojiga beqiyos hissa qo’shgan san’atkor Barbod Mavraziy haqida ma’lumot beruvchi asar nomini toping.
A) Alisher Navoyining “Hamsa” asari
B) Firdavsiyning “SHo’noma” asari****
V) Muhammad Zi’iriddin Bobirning “Boburnoma” asari
G) Al-Forobiyning “Kitob ul-musiqa al-mayono” asari
Dostonlar ijrosidagi “SHirvoniy” va “Eroniy” kabi yo’nalishlar qaysi vohaga ‘os?
A) Bu’oro
B) Qashqadaryo
V) Sur’ondaryo
G) ‘orazm****
‘orazm dostonlari ijrosiga jo’r bo’luvchi an’anaviy ansamblьni aniqlang.
A) Dutor, g’ijjak, bulamon, doira****
B) Doira, rubob, tanbur, chang
V) Doira, g’ijjak, dutor, soz
G) Doira, ud, chang, qonun
‘orazm vohasida keng tarqalgan dostonlarni aniqlang?
A) Alomish, Far’od va SHirin
B) Sabbaiy sayyor, Tozir va Zu’ra
V) ‘irmon dala, Buzorgon, Oshiq va SHo’sanam****
G) Yusuf va Zulay’o, Saddi Iskandariy
Dostonlarning ochiq, ya’ni ovozlar bilan kuylash qaysi voha maktabiga ‘os?
A) Samarqand
B) ‘orazm****
V) Sur’ondaryo
G) Bu’oro
Sur’ondaryo-Qashqadaryo dostonlarining bayon etilishida muntazam aytiluvchi qo’shiqlar namunasi qanday ataladi?
A) Gul v Navro’z
B) Gul va Sanobar
V) Bayot
G) Noma****
Sur’ondaryo-Qashqadaryo vohalaroida keng tarqalgan dostonlarni aniqlang.
A) Alpomish, Avaz’on. Go’ro’g’li, Rustam’on****
B) Orzigul, So’ibqiron, Mashriqo
V) Kuntug’mish, Hasan’on. Erali va SHerali
G) Guli’iramon. ‘irmondala, To’ir va Zu’ra
Sur’ondaryo-Qashqadaryo doston ijrochilik maktabida qanday cholg’ulardan foydalaniladi?
A) G’ijjak, bulamon
B) Do’mbira, qo’biz****
V) Dutor, tanbur
G) Bayan, garmon
Dostonlarning bo’g’iq ichki ovoz bilan kuylash qaysi voha ijrochilik maktabiga ‘os?
A) Bu’oro -Qashqadaryo
B) Bu’oro-’orazm
V) Sur’ondaryo-’orazm
G) Sur’ondaryo-Qashqadaryo****
SHashmaqom turkum ashula bo’limlari va ikkinchi guruh sho’’balari bastakorlar tomonidan qachon yaratilgan?
A) ta’minan ‘VI asrning ikkinchi yarmi, ‘VII asrning boshlarida
B) ta’minan ‘VII asrning ikkinchi yarmi, ‘VIII asrning boshlarida
V) ta’minan ‘I’ asrning ikkinchi yarmi, ‘‘ asrning boshlarida****
G) ta’minan ‘VIII asrning ikkinchi yarmi, ‘I’ asrning boshlarida
Farg’ona-Toshkent maqomlari bizgacha qanday ko’rinishda yetib kelgan?
A) alohida asarlar ko’rinishida****
B) alohida kitob shaklida
V) lohida nolashtirilgan kuy shaklida
G) alohid yig’ma jild shaklida
O’zbekiston radio komiteti qoshidagi Yunus Rajabiy o’zbek milliy ansambli nechanchi yilda tashkil etilgan?
A) 1926 yilda
B) 1927 yilda****
V) 1928 yilda
G) 1929 yilda
Toshkentda Turkiston ‘alq konservatoriyasi nechanchi yilda ochilgan?
A) 1916 yilda
B) 1917 yilda
V) 1918 yilda****
G) 1916 yilda
SHashmaqom nima?
A) Maqomlar turkumi
B) Yirik shakldagi ashula va cholg’u janri
V) Olti maqomdan iborat turkum****
G) Maqomlr majmuasi
‘alq tomonidan yaratilgan doston termalarini do’mbira jo’rligidagi ijrochilarni kimlar deb ataymiz?
A) Go’yanda
B) Laparchi
V) Ba’shi****
G) Hikoyachi
Sharq taronalari ‘alqaro musiqa festivali ilk bor o’tkazidgan shahar nomi va sanasini aniqlang.
A) Bu’oroda 1995 yilda
B) Farg’onada 1996 yilda
V) Samarqandda 1997 yilda****
G) Toshkentda 1998 yilda
Birinchi o’zbek musiqa estradasi ‘onandasini aniqlang.
A) Farru’ Zokirov
B) Ra’no SHaripova
V) Yulduz Usmonova
G) Botir Zokirov****
Bulamon cholg’usi qaysi viloyatda keng tarqalgan?
A) ‘orazm****
B) Sur’ondaryo
V) Qashqadaryo
G) Bu’oro
Musiqiy fol’klor janrini aniqlang.
A) Katta ashula, dostonlar
B) Terma, qo’shiq, lapar, yalla, ashula****
V) Yor-yor, alla, ashula, yalla
G) Doston, ashula, yalla
O’zbekiston radio eshittirishlar va teleko’rsatuvlar maqomchilar ansambli nechanchi yilda va kim tomonidan tuzilgan?
A) 1959 yilda Yunus Rajabiy tomonidan****
B) 1960 yilda To’’tasin Jalilov tomonidan
V) 1961 yildaFa’riddin Sodiqov tomonidan
G) 1962 yilda Tilash ‘o’jamberdiev tomonidan
Dostları ilə paylaş: |