Zbekiston respublikasi milliy gvardiyasi harbiy-texnik instituti
Yüklə 1,99 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- «Tamom bo‘lmagan jinoyatlar» mavzusi yuzasidan yakuniy savollar
|
JK 26-moddasi 3-qismi mazmuniga ko‘ra, jinoyat sodir etishdan
ixtiyoriy qaytish javobgarlikni butun jinoiy xulq-atvorga nisbatan istisno qilmaydi. «Jinoyatni oxiriga yetkazishdan ixtiyoriy qaytgan shaxs, agar amalda sodir etgan qilmishida boshqa jinoyat tarkibining barcha alomatlari bo‘lsa, ushbu Kodeks bo‘yicha javobgarlikka tortiladi». Bunday hollarda jinoiy javobgarlik subyekt amalda (jinoyat sodir etishdan qaytgan paytgacha) sodir etgan qilmishi uchun kelib chiqadi. Shu sababli, odam o‘ldirish uchun zaharli moddani o‘g‘irlagan shaxs uni sodir etishdan ixtiyoriy qaytgan bo‘lsa, qasddan odam o‘ldirish uchun javobgarlikdan ozod qilinadi, chunki u hech qanday harakat sodir etmagan va ularni sodir etishdan qaytgan, biroq u zaharli moddani qonunga xilof ravishda egallagani uchun JK 251-moddasiga binoan javobgarlikka tortilishi lozim. Jinoyat sodir etishdan ixtiyoriy qaytishni o‘z qilmishidan chin ko‘ngildan pushaymon bo‘lish, ya’ni shaxsni o‘z aybiga iqror bo‘lib, keltirilgan zararni bartaraf qilish, tugatish, qoplash, jinoyatning ochilishiga, uning boshqa ishtirokchilari fosh qilinishiga, jinoyat natijasida egallangan mol-mulkni izlab topishga yordam berish bilan bog‘liq faol ixtiyoriy harakatlardan farqlay olish lozim. O‘z qilmishidan chin ko‘ngildan pushaymon bo‘lishga aybini bo‘yniga olish to‘g‘risida arz qilish kiradi. O‘z qilmishidan chin ko‘ngildan pushaymon bo‘lish 283 javobgarlikni yengillashtiradigan holat hisoblanadi, ba’zi bir hollarda esa, u jinoiy javobgarlikdan ozod qilish uchun asos bo‘lishi ham mumkin. «Tamom bo‘lmagan jinoyatlar» mavzusi yuzasidan yakuniy savollar 1. Jinoyatni sodir qilish bosqichlari nima? Jinoyat sodir qilish haqidagi qasdning paydo bo‘lishi jinoyatni sodir qilish bosqichlariga kiradimi? 2. Tamom bo‘lmagan jinoyatning qanday turlari mavjud? Ularning jinoyat-huquqiy mohiyati nimada? 3. Jinoyatga tayyorgarlik ko‘rish deganda nima tushuniladi? Jinoyatga tayyorgarlik ko‘rish jinoyat sodir qilishga qasdning paydo bo‘lishidan nima bilan farqlanadi? 4. Jinoyatga suiqasd qilish nimada ifodalanadi? Uning obyektiv va subyekt belgilarini ayting. 5. Jinoyatga suiqasd jinoyatga tayyorgarlik ko‘rish bosqichi hamda tamom bo‘lgan jinoyatdan nimasi bilan farq qiladi? 6. Tamom bo‘lgan jinoyatni tavsiflang. 7. Suiqasdning qanday turlari mavjud? Tamom bo‘lgan suiqasd tamom bo‘lmagan suiqasddan qanday farqlanadi? 8. Shaxs jinoyatni oxiriga qadar yetkazmaganligi sabablari jinoyat- huquqiy ahamiyatga egami? 9. Yaroqsiz suiqasd deganda nima tushuniladi? 10.Jinoyatni sodir etishdan ixtiyoriy qaytish deganda nima tushuniladi? Uning huquqiy oqibatlari qanday? 11. Ixtiyoriy qaytishning qanday shakllari mavjud? Tamom bo‘lgan jinoyatdan ham ixtiyoriy qaytish mumkinmi? 12.Jinoyat sodir etishdan ixtiyoriy qaytishni chin ko‘ngildan pushaymon bo‘lishdan qanday farqlash mumkin? 284 |