Zbekiston respublikasi milliy gvardiyasi harbiy-texnik instituti

Jinoyatni sodir etishga rahbarlik qilish bevosita jinoyat sodir etilish 
vaqtida ishtirokchilar faoliyatini muvofiqlashtirib, tartibga solishni o‘zida 
ifoda etadi. Odatda, rahbarlik jinoyat sodir etish joyida amalga oshiriladi 
va bajaruvchi (bajaruvchilar) harakatini boshqarishdan iborat bo‘ladi. 
Biroq tajovuz joyida turmasdan, zarur ko‘rsatmalarni bajaruvchiga 
kommunikatsiya vositalari yordamida (telefon, ratsiya va boshq.) bergan 
shaxs ham jinoyat sodir etilishiga rahbarlik qilishi mumkin. 
Ishtirokchilikda muayyan jinoyatni sodir etishda tashkilotchi jinoyat 
tarkibining amalda bajarilishida qatnashgani yoki qatnashmaganligidan 
yoxud faqat jinoyatni bevosita bajaruvchilari jinoiy faoliyatining 
muvaffaqiyatiga sabab bo‘lgan harakatlarni sodir etishidan qat’i nazar, 
jinoiy faoliyat rahnamosi, rahbari sifatida jinoyatni bevosita sodir etishga 
rahbarlik qiladi. 
Jinoyat tashkilotchisi doimo to‘g‘ri qasd bilan harakat qiladi. U 
ishtirokchilar bajarishi shart bo‘lgan harakatlar mazmunini anglaydi, o‘z 
faoliyati natijasida jinoyat sodir etilishi mumkinligini oldindan ko‘ra biladi 
va shuni istaydi ham. Jinoyat tashkilotchisi o‘z qilmishi va boshqa 
ishtirokchilar qilmishlari ijtimoiy xavfli xarakterini anglaydi, ba’zi 
holatlarda guruh tarkibi haqida ma’lumotga ega (jinoyat sodir etishga 
tayyorgarlik qilishga rahbarlik holatida), butun guruh faoliyatining 
natijasida ijtimoiy xavfli oqibatlar yuzaga kelishi mumkinligi yoki 
muqarrarligini oldindan ko‘ra biladi hamda ushbu oqibatlar yuzaga 
kelishini istaydi ham. 
Agar tashkilotchi jinoyatning tayyorlanishiga yoki sodir etilishiga 
rahbarlik qilgan bo‘lsa-da, biroq jinoyat tarkibining obyektiv tomoni 
302 

---

bajarilishida bevosita ishtirok etmasa, uning harakatlari JK 28-moddasi 3-