Zbekiston respublikasi milliy gvardiyasi harbiy-texnik instituti
Yüklə 1,99 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- 3-§. Zaruriy mudofaa Zaruriy mudofaa
- (JK 37-moddasi 1-qismi)
|
moddasiga havola etmagan holda JPKning 83-moddasi 2-bandi bo‘yicha
jinoyat tarkibining mavjud emasligi tufayli tugatilishi lozim bo‘ladi. Masalan, JKning 173-moddasi faqat ancha miqdorda sodir etilgan o‘zganing mulkini qasddan nobud qilish yoki buzish uchun jinoiy javobgarlikni ko‘zda tutadi. Shuning uchun bu jinoyatni sodir etish oqibatida ancha miqdordagi zarardan kamroq zarar yetkazilgan bo‘lsa, qilmish hatto rasman JKning 173-moddasida ko‘zda tutilgan jinoyat belgilariga mos kelmaydi. Bunday qilmish yuzasidan jinoiy ish qo‘zg‘atilmaydi, qo‘zg‘atilgan ish esa qilmishning kam ahamiyatli ekanligi tufayli emas, jinoyat tarkibining yo‘qligi sababli tugatilishi lozim, chunki uning majburiy belgisi – ancha miqdordagi zarar mavjud bo‘lmaydi. 382 3-§. Zaruriy mudofaa Zaruriy mudofaa har bir kishiga tug‘ilishidan xos bo‘lgan, umumiy ko‘rinishida O‘zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasining 27-moddasida mustahkamlangan uning sha’ni, qadr-qimmati, hayoti va sog‘lig‘iga tajovuz qilishdan himoyalanish huquqidan kelib chiqadi 1 . Ko‘rib chiqilayotgan jinoiy-huquqiy institutning ijtimoiy foydali maqsadi – huquq bilan muhofaza qilinadigan manfaatlarni himoya qilish aynan shunda namoyon bo‘ladi. Zaruriy mudofaa ijtimoiy xavfli va huquqqa qarshi bo‘lgan tajovuzlardan – jinoyatlardan himoya qilishning usullaridan biri bo‘lib, uning oqibatida tajovuzchi shaxsga zarar yetkaziladi, bu esa uning jinoiy qilmish bilan tashqi jihatdan o‘xshashligini belgilab beradi. Ayni paytda, zaruriy mudofaa fuqarolarning ijtimoiy foydali faoliyati bo‘ladi, chunki u majburan tusga ega bo‘lib, jinoiy harakatlarning oldini olish va unga chek qo‘yishga qaratilgan. Aynan ushbu ko‘rsatilgan sabablar tufayli qonun «zaruriy mudofaa holatida sodir etilgan, ya’ni mudofaalanuvchi yoxud boshqa kishining shaxsi yoki huquqlarini, jamiyat yoki davlat manfaatlarini qonunga xilof tajovuzlardan tajovuzchiga zarar yetkazgan holda himoya qilish chog‘ida qilingan harakat, agar zaruriy mudofaa 1 Ўзбекистон Республикасининг Конституцияси: Ўн иккинчи чақириқ Ўзбекистон Республикаси Олий Кенгашининг ўн биринчи сессиясида 1992 йил 8 декабрда қабул қилинган. (2002 йил 27 январда ўтказилган умумхалқ референдуми натижаларига кўра ҳамда унинг асосида Ўзбекистон Республикасининг 2003 йил 24 апрелда қабул қилинган Қонунига мувофиқ Ўзбекистон Республикасининг Конституцияси XVIII, XIX, XX, XXIII бобларига ўзгартиришлар ва қўшимчалар қиритилган. Ўзбекистон Республикасининг 2007 йил 11 апрелда қабул қилинган Қонуни билан Ўзбекистон Республикасининг Конституцияси 89-моддасига, 93- моддасининг 15-бандига, 102-моддасининг иккинчи қисмига тузатишлар киритилган. Ўзбекистон Республикасининг 2008 йил 25 декабрда қабул қилинган Қонуни билан Ўзбекистон Республикасининг Конституцияси 77-моддасининг биринчи қисмига ўзгартириш киритилган. Ўзбекистон Республикасининг 2011 йил 12 декабрда қабул қилинган Қонуни билан Ўзбекистон Республикасининг Конституцияси 90-моддасининг иккинчи қисмига тузатиш киритилган. Ўзбекистон Республикасининг 2014 йил 16 апрелда қабул қилинган Қонуни билан Ўзбекистон Республикасининг Конституцияси 32, 78, 93, 98, 103 ва 117 моддаларига ўзгартиш ва қўшимчалар киритилган. Ўзбекистон Республикасининг 2017 йил 6 апрелда қабул қилинган Қонуни билан Ўзбекистон Республикасининг Конституцияси 80-моддасининг 4-бандига, 81-моддасининг еттинчи қисмига, 83- моддасига, 93-моддаси биринчи қисмининг 13 ва 14- бандларига, 107-моддасининг биринчи қисмига, 110- моддасининг биринчи ва учинчи қисмларига, 111-моддасига ўзгартишлар ва қўшимча киритилган. Ўзбекистон Республикасининг 2017 йил 31 майда қабул қилинган Қонуни билан Ўзбекистон Республикасининг Конституцияси 80-моддасининг 5 ва 12-бандларига, 93-моддаси биринчи қисмининг 13-бандига ҳамда 108, 109- моддаларига ўзгартишлар киритилган. Ўзбекистон Республикасининг 2017 йил 29 августда қабул қилинган қонуни билан Ўзбекистон Республикасининг Конституцияси 99 ва 10-моддаларига ўзгартишлар киритилган.) – Т.: “Ўзбекистон”, 2017. – 12 б. 383 chegarasidan chetga chiqilmagan bo‘lsa, jinoyat deb topilmaydi» deb belgilaydi (JK 37-moddasi 1-qismi). Yüklə 1,99 Mb. Dostları ilə paylaş:
|