Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълими вазирлиги

g) Masuliyati cheklangan jamiyat 
Masuliyati cheklangan jamiyat de
ir yoki 
ir necha shaxs 
tomonidan tasis etilgan ustav fondi (ustav kapitali) tasis hujjatlari ilan 
yelgila qo`yilgan miqdorlardagi ulushlarga 
o`lingan jamiyat tan 
olinadi. Masuliyati cheklangan jamiyatning ishtirokchilari uning 
majburiyatlari bo`yicha javobgar bo`lmaydilar va jamiyat faoliyati bilan 
bog`liq zarar uchun o`zlari qo`shgan hissalar qiymati doirasida javobgar 
bo`ladilar. Masuliyati cheklangan jamiyatning firma nomi jamiyatning 
nomini shuningdek “masuliyati cheklangan” degan so`zlarni o`z ichiga 
olishi kerak. Masuliyati cheklangan jamiyatda: 
-jamiyat muassislarning maj uriyatlari o`yicha javo gar emas; 
-jamiyatning o`z hissasini to`la qo`shmagan ishtirokchilari jamiyat 
maj uriyatlari 
o`yicha har 
ir ishtirokchi hissasining to`lanmagan 
qismining qiymati doirasida solidar javo gar o`ladilar. Mazkur qoidaga 
ko`ra kreditorlar o`z hissasini to`liq qo`shmagan ishtirokchilardan ustav 
fondiga qo`yilmagan miqdordagi ulushini tala qlishga haqli;
- masuliyati cheklangan jamiyatning ustav kapitalini minimal 
miqdori O`zbekiston Respublikasining “Masuliyati cheklangan va 
qo`shimcha masuliyatli jamiyatlar to`g`risida” gi qonuni 
ilan 
yelgilanadi va u jamiyat ro`yxatga olinadigan vaqtda eng kam oylik ish 
haqining ellik aravaridan kam o`lmasligi lozim; 
- ustav kapitaliga ishtirokchilari tomonidan muayyan qiymatga ega 
o`lgan mulk ulushi sifatida qo`shilganda uning qiymati jamiyat 
ishtirokchilarining umumiy majlisi tomonidan aniqlanadi; 
- jamiyatni ro`yxatga olish vaqtida har ir ishtirokchi tasis hujjatida 
ko`rsatilgan o`z ulushining kamida o`ttiz foizini to`la qo`ygan o`lishi 
kerak. Jamiyat ro`yxatga olingach, ir yil ichida ishtirokchilar ulushining 
qolgan qismini to`lashlari lozim; 
- agarda 
yelgilangan 
ir yil muddat ichida ustav kapitali 
muassislar tomonidan to`liq shakllantirilmagan o`lsa jamiyat o`z ustav 
fondini kamaytirishini e'lon qilishi yoki o`zini tugatishi lozim;
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

-masuliyati cheklangan jamiyatni ustav fondini oshirish uchun uning 
ishtirokchilari o`z ulushlarini to`liq ravishda qo`shgan o`lishlari lozim; 
-jamiyat ro`yxatga olingandan so`ng ikkinchi va undan keyingi 
moliya yillarda uning asosiy aktivlarining qiymati ustav kapitali 
miqdoridan kamayi ketsa, jamiyat ustav kapitalining kamaytirilishini 
e'lon qilishi hamda uni yelgilangan tarti da ro`yxatdan o`tkazishi lozim; 
- agarda jamiyatning asosiy aktivlari qiymati qonun ilan yelgila
qo`yilgan ustav fondining minimal miqdoridan kamayi ketsa, jamiyat 
tugatilishi lozim; 
- jamiyat ustav kapitalini kamaytirish uchun dastla o`z 
kreditorlarini 
u haqda yozma ravishda ogohlantirishi lozim
undan 
maqsad kreditorlarning manfaatini himoya qilishdir. 
Yuridik va jismoniy shaxslar masuliyati cheklangan jamiyatning 
muassislari 
o`lishlari mumkin. Qonun 
ilan ayrim toifadagi jismoniy 
shaxslarni yoki jamiyatda ishtiroki taqiqlanishi yoki cheklanishi mumkin. 
Davlat hokimiyati va 
oshqaruvi organlari jamiyatda ishtirokchi 
o`lish 
huquqiga ega emaslar
iroq qonun hujjatlarida 
oshqacha tarti ham 
yelgilanishi mumkin. Jamiyat 
itta shaxs tomonidan ham tasis etilishi 
mumkin va u jamiyatning yagona ishtirokchisi o`li qoladi. ir nechta 
ishtirokchilar tomonidan tasis etilgan jamiyat keyinchalik yagona 
ishtirokchidan i orat 
o`lgan jamiyat sifatida ham faoliyat ko`rsatishi 
mumkin. 
itta ishtirokchi (jismoniy shaxs) dan i orat 
o`lgan xo`jalik 
jamiyati oshqa jamiyatining yagona ishtirokchisi o`la olmaydi. 
Masuliyati cheklangan jamiyat ishtirokchilarining soni ellik nafardan 
orti ketmasligi lozim. Agar ishtirokchilarning soni yuqoridagi miqdordan 
orti ketsa, jamiyat 
ir yil ichida aksiyadorlik jamiyatiga yoki ishla
chiqarish kooperativiga aylantirilishi lozim. Agar yelgilangan muddatda 
jamiyat qayta tashkil etilmasa yoki undagi ishtirokchilarning soni 
kamaytirilmasa, jamiyat sud orqali tugatiladi. 
Tasis shartnomasi hamda ustav masuliyati cheklangan jamiyatning 
tasis hujjatlari o`li hiso lanadi. Agar jamiyat yagona shaxs tomonidan 
tasis etilsa, uning ustavi tasis hujjati sifatida qa ul qilinadi. Masuliyati 
cheklangan jamiyatning tasis hujjatlarida 
archa yuridik shaxslar uchun 
umumiy o`lgan malumotlardan tashqari, quyidagilarni o`zida aks ettirgan 
o`lishlari lozim, chunonchi, ustav kapitalining miqdori hamda har 
ir 
ishtirokchining ulushi ishtirokchilar tomonidan ustav kapitaliga 
qo`yiladigan 
ulushlarning 
tarki i
miqdori 
va 
muddati
ishtirokchilarning o`z ulushlarini ustav kapitaliga qo`shish 
ilan og`liq 
maj uriyatlarni 
ajarmaganligi uchun javo garligi jamiyatning 
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

oshqaruv organlari tarki i va vakolatlari hamda ular tomonidan qarorlar 
qa ul qilinishi tarti i shuningdek jamiyat ishtirokchilarining 
archasi 
yoki ko`pchiligi tomonidan qaror qa ul qilini hal etiladigan masalalar. 
Jamiyatning 
oshqaruv organlari jamiyat ishtirokchilarining 
Umumiy yig`ilishidan Kuzatuv kengashidan hamda ijroiya organlaridan 
i orat. Ishtirokchilarning Umumiy yig`ilishi jamiyat oshqaruvining oliy 
organi 
o`li hiso lanadi. Ustavida jamiyatning Kuzatuv kengashi 
tashkil etilishligi ko`rsatilishi mumkin. Jamiyatning kundalik faoliyatiga 
rah arlik yakka 
oshchilik asosidagi ijroiya organi (direktor) kollegial 
ijroiya organ ( oshqaruv direksiya) tomonidan amalga oshiriladi. Ijroiya 
organi umumiy yig`ilish hamda Kuzatuv kengashi oldida hiso dordir. 
Masuliyati cheklangan jamiyat 
ilan 
ir qatorda