Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта

25-VARIANT
1. YaIMning fizik hajmi indeksi va uni hisoblash metodlari. 6 ball.
2. Asosiy fondlarning to’la va qoldiq qiymati bo’yicha balanslari. 6 ball.
1-Misol. Mintaqa bo’yicha yil davomida birlamchi daromadlarning taqsimlanishi to’g’risida quyidagi ma’lumotlar berilgan (joriy baholarda, mlrd.so’m). 8 ball.

1. 
   Iqtisodiyotning yalpi foydasi va yalpi aralash daromadlar 736,4
   

sh.j. asosiy kapital iste’moli 413,7

2. 
   Yollangan xodimlarning mehnat haqi 706,5
   
3. 
   Ishlab chiqarish va importga sof soliqlar 185,8
   
4. 
   “Tashqi dunyo”dagi mulkdan olingan daromadlar 18,2
   
5. 
   “Tashqi dunyo”ga mulkdan berilgan daromadlar 32,2
   
6. 
   Mamlakat rezidentlarining xorijdan olgan joriy transfertlari saldosi:
   

a) xayriya 0,6
b) sovg’alar 0,2
Aniqlang:
1) Yalpi ichki mahsulotni (YAIM);
2) Yalpi milliy daromadni (YAMD);
3) Iqtisodiyotning sof foydasini (ISF);
4) Yalpi ixtiyoridagi daromadni (YAID);
5) Sof ixtiyoridagi daromadni (SID).
26-VARIANT
1. Ishchi kuchining harakati ko’rsatkichlari: ishga qabul qilish, bo’shatish, kunimsizlik, doimiylik va almashtirish koeffitsientlari. 6 ball.
2. Yalpi ishlab chiqarish, oraliq iste’moli va yalpi qo’shilgan qiymat ko’rsatkichlari. 6 ball.
1-Misol. Hudud bo’yicha quyidagi shartli ma’lumotlar keltirilgan: 9 ball.

Ko’rsatkichlar	Shartli belgilar	Davr		O’zgarishi
		Bazis	Joriy	Mutlaq	Nisbiy, %
Yalpi hududiy mahsulot (YAHM), solishtirma baholarda, mlrd.so’m	Q	506,0	528,2
Iqtisodiyotda band bo’lganlar soni, ming kishi	L	91,4	92,3
Aholining o’rtacha yillik soni, ming kishi	A	182,8	192,3
Mehnat unumdorligi, ming so’m/kishi	X

1) bo’sh kataklarni to’ldiring,
2) YAHM dinamikasining omilli tahlilini amalga oshiring.

27-VARIANT
1.Tashqi iqtisodiy faoliyat korsatkichlari. 6 ball. . 2.YaIM, YaMD va YaMID ko’rsatkichlarining iqtisodiy mohiyati va ular o’rtasidagi bog’lanishlar.
6 ball.
1-Misol. Quyidagi ma’lumotlar bo’yicha yalpi xususiy ichki investitsiya, import va sof ichki mahsulot hajmi ko’rsatkichlarini aniqlang (mlrd. so’m): 6 ball.

t/r	Ko’rsatkichlar	Qiymati
1	Yalpi ichki mahsulot	1714,5
2	Iste’mol xarajatlari	120,0
3	Davlat xarajatlari	36,5
4	Eksport	802,0
5	Amortizatsiya	450,0
6	Sof eksport	432,5

28-VARIANT
1. Asosiy fondlarning holati, harakati va ulardan foydalanish ko’rsatkichlari. Mehnatning asosiy fondlar bilan qurollanishi. 6 ball.
2. Ish vaqti fondlari va ulardan foydalanish ko’rsatkichlari. Ish vaqtidan foydalanish balansi.
1-Misol. Respublikada YAIM 2000-2012 yillarda quyidagicha bo’lgan: 9 ball.

Yillar	YAIM, joriy baholarda, mlrd.so’m	YAIM hajmining qo’shimcha o’zgarishi, oldingi yilga nisbatan, %	YAIMning indeks-deflyatori, oldingi yilga nisbatan, marta
2000	3255,6	3,8
2001	4925,3	4,2
2002	7450,2	4,0
2003	9844,0	4,2
2004	12261,0	7,4
2005	15923,4	7,0
2006	21124,9	7,5
2007	28190,0	9,5
2008	37746,7	9,0
2009	48097,0	8,1
2010	62388,3	8,5
2011	77750,6	8,3
2012	96589,8	8,2

Hisoblang:
1) har bir yil bo’yicha YAIMning indeks-deflyatorini;
2) 2012 yilda YAIMning fizik xajmi 2000 yilga nisbatan necha foizga o’zgarganini.
29-VARIANT

1. 
   Moddiy zaxiralar va aylanma vositalar. Aylanma vositalarning aylanishi ko’rsatkichlari.
   

6 ball.
2. Asosiy fondlarning holati, harakati va ulardan foydalanish ko’rsatkichlari. Mehnatning asosiy fondlar bilan qurollanishi. 6 ball.
1-Misol. Aholi soni yil boshida 27533,5 ming kishi , shundan 15-49 yoshdagi ayollar soni 13760,1 ming kishi tashkil etgan. Yil davomida tug’ilganlar soni 646,1 ming kishi, vafot etganlar soni 138,8 ming kishi, shundan 1 yoshgacha bo’lgan go’daklar o’limi 8,1 ming nafarni tashkil etgan.
7 ball.
Aniqlang:
1) aholini yil oxiridagi sonini;

2. 
   aholining o’rtacha sonini;
   
3. 
   tug’ilish va o’lim koeffitsientlarini;
   
4. 
   tabiiy xarakati koeffitsientini;
   
5. 
   aholini 5 yildan keyingi sonini bashoratlang.
   

30-VARIANT
1. YaIMning fizik hajmi indeksi va uni hisoblash metodlari. 6 ball.
2. Ishchi kuchining harakati ko’rsatkichlari: ishga qabul qilish, bo’shatish, kunimsizlik, doimiylik va almashtirish koeffitsientlari. 6 ball.
1-Misol. Tumanda mavjud aholi soni 300 ming kishini tashkil etgan, yil davomida vaqtincha yashash uchun 7530 kishi kelgan va vaqtincha ketganlar soni esa 5470 kishiga to’g’ri kelgan. Doimiy aholi sonidan tug’ilish koeffitsienti 19,3‰, o’lganlar 1590 kishini tashkil etgan. 5 ball.
Aniqlang:
1) doimiy aholi va tug’ilganlar sonini;
2) tug’ilish, o’lish koeffitsientlarini;
3) tabiiy o’zgarish koeffitsientini.