2. Bosh kelishikdagi ot yoki otlashgan fe’l (harakat nomi) bilan
birga qoilanadigan ko'makchilar: iizere, diye, sira, igre, ara (yam
sira, gelmek iizere, cihan igre, mutluluk diye) kabi.
3. Jo'nalish kelishigi qo'shimchasi olgan ot bilan birga
qo'llanadigan ko'makchilar: kadar, gore, nazaran, ait, karp, dogru,
dair, ragmen, dek (eve kadar, bana gore, bize ait, sabaha karp, tatli
dile dair,; her §eye ragmen, bugtine dek).
4. Chiqish kelishigi qo'shimchasi olgan ot bilan birga
qo'llanadigan ko'makchib’-: dolayi, dturii, beri, gayri, boyle,
once, evvel, sonra, geri, yc.
baska, ote (gelmemenizden dolayi
(kelmaganingiz sabab), gecibnesinden <•" <гй (kechikkani tufayli), bir
aydan beri (bir oydan beri), kahvaltidan ш ее (nonushtadan oldin),
yemekten sonra (ovqatdan keyin), babasindanyarnt (otasi tomonida),
Ahmet ’ten ba$ka (Ahmaddan boshqa).
Ko'makchilar: birgalik: ile, birle; sabab: igin, iizere,dolayi,
dturii, nap, diye; o'xshashlik: gibi, bigi, tek; farqlilik- ba§ka, dzge,
gayri; holat: gore, nazaran, dair, ait, ragmen; miqdor: kadar; payt.
zamon: beri, once, evvel, boyle, sonra, geri; o'rin, yo'nalishni: kadar.
degin, dek, karp, dogru, yana, sira, igeri, igre, ara, ote ifodalaydi.
Sanab o'tilganlardan tashqari, turk tilida halde, karphk, mukabil,
nisbet, bede/каЫ so’zlar ham ko'makchilar sifatida qo'llanadi: galisiigi
halde, buna mukabil, buna karphk, buna bedel kabi. Shuningdek,
hakkinda, ytizden, yuziinden, Uzerine, yandan, taraftan, tarafmdan,
Dostları ilə paylaş: |
