Zil o L a X u do y ber g a n o V a X a yru lla h a m id o V turk tilining

g ’allashishga, mutlaqo ко ‘cha musiqachisi bo ‘lishga mahkum emish.
Sen benim istedigim 
birisi degilsin.
 
-
Sen men 
orzu qilgan odam
emassan.
Bu to‘liqsiz fe’llardan ise yoki “ise + idi, imi$s to‘liqsiz fe’li” 
birikuvi so‘zi istak, xohish m a’nosini anglatuvchi gaplarning kesimi 
bo‘lib keladi: 
Ke§ke bu diinyaya 
kelmeseydim. - Koshki bu dunyoga
kelmagan bo ‘Isam edi.
Tarkibli fe’l kesim. Turk tilidagi ikki komponentli tarkibli 
fe’l kesimlarning asosiy ko‘rinishi quyidagichadir: 1. “yetakchi 
fe’l+ko'makchi fe’l”; 2. “yetakchi fe’l + toTiqsiz fe’l”
Turk tilida ko^makchi fe’l sifatida verm ek, d u rm ak , yazm ak, 
bilmek, gelmek, koym ak, kalm ak, yatm ak, gorm ek, gitm ek fe’llari 
qoTlaniladi. Bulardan so‘nggi oltitasi ayni vazifada kam qo‘llaniladi. 
Ko’makchi fe’llar yetakchi fe’llarga -(y)ip, -(y)ip, -(y)up, -(y)iip yoki 
-(y)a, -(y)e, xususan, -(y)i, -(y)i, -(y)», -fv)ii ravishdosh yasovchilari 
vositasida birikadi. Yetakchi fe’l hamda k o ‘makchi fe’ldan tashkii 
topgan fe’lning analitik shakli gapda tarkibli fe’l kesim vazifasini 
bajaradi: 
Bey oldugu yerde 
dontip kaldi. - Bey turgan jo yid a qotib
qoldi. Yuvamiz 
dagilip gidecek. - Oilamiz buzilib ketadi.
olm ak /bo‘lmoq yordamchi fe’li boshqa yordamchi fe’llardan 
sifatdosh shakllari bilan qoTlanilish imkoniga egaligi bilan farqlanib 
turadi. olm ak fe’li -mi§, -mi§, -in
us. 
-mu§ shaklli o ig a n zamon, 
-r, -ar, -er, -ir, -ir, -iir, -ur, -(y)acak, -(y)ecek, -(y)tci, -(y)ici, -(y) 
ucu, -(y)ucii affiksli kelasi zamon sifatdoshlari ishtirokida kelishi 
mumkin: 
Boylece hem agabeyisinin gdnlimii а1пщ hem de $ehirde bu-