holi
deyiladi. Turk tilidagi maqsad holini tuzilishiga ko‘ra uchguruhga
ajratish mumkin: 1. Sodda maqsad holi. 2. Tarkibli maqsad holi. 3.
Murakkab maqsad holi.
Sodda maqsad holi.
So‘zlarning sintetik shakllari - muayyan
kelishikdagi shakllari gapda
sodda maqsad holi
vazifasini bajaradi.
Sodda maqsad holi quyidagicha ifodalanadi:
Sodda maqsad holi maqsad ravishlari bilan ifodalanadi. Turk
tilidagi
mahsus, kasten
so‘zlarini maqsad ravishi qatoriga kiritish
mumkin:
Mahsus rica etti. - Atayin illimos qildi. Fakat bana oyle
geldi ki, yiizme bildigi halde kasten acemilik yapiyordu. - Ammo
menga suzishni bilsa ham, ataylab bilmaganlikka solayotganday
tuyuldi.
Jo‘nalish
kelishigidagi
so‘zlar
o‘zi
ergashgan
fe’ldan
anglashilgan harakatning bajarilish maqsadini biidirishi mumkin:
-ma, -me, -т а к , -mek
affiksli harakat nomlari jo'nalish
kelishigi qo‘shimchasi olishi va gapda maqsad holi vazifasida kelishi
mumkin:
Annem beni gormeye gelmi$.
-
Onam meni ко rgani kelibdi.
Turk tilining ba’zi shevalarida
-mak, -mek
harakat nomi
shakllari jo'nalish kelishigi qo‘shimchasini olganida, affiks tarkibidagi
к
undoshi
g
undoshiga aylanadi:
Senin bize hqfia ba§mda geldigin
zamanlar onlarm gezmege gidigini gormek igin bazen gikardik. -
Biznikiga hafta boshida kelgan payttaringda ularning sayr qilishga
ketishini ко ‘rish uchun chiqardik.
Ba’zan
Dostları ilə paylaş: 
