mashg'ulot ma’nosida qo'llanadi: iiziicii haber, yirtici hayvan, gegici miidtir kabi. Ular ma’nolariga ko'ra har doim faol (majhul emas) va bo'lishli ko'rinishga egadir. -ici sifatdoshlari -en sifatdoshlari kabi egalik qo'shimchalari olmasdan gapga sifat va olmosh tusi beradi: Iki iinlii arasina bir koruyucu iinsiiz gelir (Ikki unli orasida bir ayiruvchi unli keladi). Кцкггпсг ele gegmedi (Buzg'unchi qo ‘Iga olinmadi) kabi. -ir (ba’zi o ‘zaklarda -er) va uning -mez bo'lishsiz shakli qo'shilib yasalgan sifatdosh shakllari hozirgi-kelasi zamon fe’llari (genish zaman)ni eslatadi. Ular biroz chegaralangan hozirgi zamon ifodasi va ancha nisbiy ish-harakat ma’nosiga ega. Ular sifat kabi muayyan otlarni aniqlab. belgilab keladi: giiler yiiz, igilir su, olur i$, yenir ayva, gikmaz hesap, soz dinler gocuk, saygi deger hamm, yaka anlamaz adam kabi. “Erim er olsun da, yataryerim qali olsun ” (Erim erday bo 'Isin, m ayliyotar joyim chakalakzor bo ‘Isin). -ir sifatdoshlari ham egalik qo'shimchasi olmasdan gap ichida bir so'zning sifati (aniqlovchisi) bo'lib keladi: Emegini karyilar bir ticret vereceksin (Mehnatini qoplaydigan bir haq berasan) kabi. -ir sifatdoshlari fe’l shaxs qo'shimchalari olib, hozirgi-kelasi zamon shaklini yasavdi (bil-ir-sin, yapil-ir, gor-iir-uz). Ba'zi hozirgi zamon sifatdoshlari gap ichida egalik yoki kelishik qo'shimchasi olgan holda qo'llanishi mumkin: “Dagitamn payi olm az” (Tarqatuvchi hissa olmaydi). "Qamura duyenin yagmurdan pervasi olm az” (Loyga tushganyog‘mirgaparvo qilmaydi) kabi.
