Zoologiya uzb 2017. indd

Lug‘at daftaringizga yozub oling.
O‘laksaxo‘rlar, go‘ngxo‘rlar, tabiiy sanitarlar, mita, xona kuyasi, bitlar, burgalar, 
shiralar, biologik qarshi kurash, biologiya fabrikalari, trilobitlar.
Masalani yeching. Burga balandlikka sakrash bo‘yicha hasharotlar chempioni 
hisob lanadi. Uzunligi 3 mm bo‘lgan burga 50 sm balandlikka sakray oladi. Bo‘yi 
170 sm bo‘lgan odam burgaga tenglashish uchun qancha balandlikka sak 
rashi 
kerak? Nima sababdan balandlikka sakrashda odam burgaga teng kelolmaydi?
Quyidagi topishmoqlarda qaysi hayvonlar to‘g‘risida ma’lumot berilgan?
33. Is biladi, it emas,
O‘zi kichik, bit emas.
Odamni xo‘p talaydi, 
Qon ichmasdan qo‘ymaydi.
Tasdiqlovchi javoblar: 1b, 2d.
Juftlab yozish javoblari: a-5, b-6, d-1, e-3, f-2, g-7, h-4.
27-§. Hasharotlarning kelib chiqishi va ahamiyati
?!

---

98
VIII
BOB
XORDALILAR TIPI
Xordalilar tiði lansetniklar, tog‘ayli baliqlar, suvda hamda quruq-
likda yashovchilar, sudralib yuruvchilar, qushlar va sutemizuvchilar 
sinflariga ajratiladi. Ularnig o‘q skeleti tana bo‘ylab o‘tgan xordadan 
iborat. Xorda ustida nerv nayi, uning ostida ichak joylashgan. Jabra 
yoki o‘pka bilan nafas oladi.
28-§. Lansetnik – tuban tuzilgan xordali hayvon
Yashash muhiti va tashqi tuzilishi.
Lansetniklar tropik va mo‘ta-
dil iqlimli dengizlar, shu jumladan, Qora dengizda tarqalgan. Och 
pushti rangli shaffof, tanasining uzunligi 4–8 sm bo‘lib, ikki yoni 
yassi, oldingi va keyingi tomonlari biroz ingichkalashgan (57-rasm). 
Teri burmalari bilan qoplangan dum suzgichi esa qo‘sh tig‘li jar-
rohlik asbobi – lansetga o‘xshaydi. Lansetnik hayotining ko‘p qis-
mini dengiz tubidagi qumga ko‘milgan holda o‘tkazadi. Qumdan 
faqat lansetnikning oldingi og‘iz tomoni chiqib turadi. Og‘iz teshigi 
10–20 juft paypaslagich 
lar bilan o‘ralgan.