Dərs vəsaiti Azərbaycan Respublikası Təhsil Nazirliyinin 27
Yüklə 2 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
QAN SISTEMI
Qan sisteminə damarlarda dövran edən qan (periferik qan), qan əmələ gətirən orqanlar, qan hüceyrələrinin parçalandığı or- qanlar və qan sistemini tənzim edən neyro-humoral aparat daxildir. MÖVZU: QANIN TƏRKIBI Qanın analizi diaqnostikanın əsas bölmələrindən biridir. Qanın analizi üç istiqamətdə aparılır: 1. Bakterioloji və seroloji; 2. Biokimyəvi; 3. Morfoloji; Atdan, inəkdən, camışdan, qoyundan, maraldan az miqdar qan qulaqdan, çox miqdar qan isə vidaci venadan alınır. Qan, limfa və toxuma mayesi ilə birlikdə orqanizmin daxili mühitini təşkil edir. Qan plazma və formalı elementlərdən (erit- rositlər, leykositlər, trombositlər) ibarətdir (şəkil 1). Cədvəl 1. Qаnın tərkibi və xаssələri Qаnın tərkibi (оrtа hеsаblа) Qаrаmаl Аt Qоyun Dоnuz Tоyuq Zülаl, q% 7,5 7,0 6,5 7,35 4,8 Şəkər, mq% 55,0 75,0 60,0 50,0 120,0 Xоlеstеrin, mq% 110,0 77,0 100,0 85,0 120,0 Duzlаr, mq% Nа 333,0 320,0 325,0 335,0 375,0 K 19,0 18,0 19,0 20,0 22,0 Cа 11,0 12,0 11,5 12,0 20,0 Mg 3,5 2,5 2,5 3,0 2,3 P 11,0 12,5 11,5 10,0 33,0 15 İnək qanının plazmasında 8%-ə qədər zülal (albumin, qlo- bulin, fibrinogen) olur. Qlükoza 40-60 mq%, yağ 0,15%, duz 0,9%, həmçinin hormonlar, vitaminlər, fermentlər və antitellər olur. Qanın plаzmаsının 90-92%-i su, 8-10%-i quru maddədir (cədvəl 1). Qanı müayinə etməklə müxtəlif xəstəliklərə diaqnoz qoyulur. Məşğələni aparmaq üçün suallar: 1. Qanın orqanizm üçün əhəmiyyəti; 2. Qanın tərkibi və funksiyaları; 3. Qanın formalı elementləri, onların miqdarı və funksiyaları; 4. Faqositoz haqqında anlayış; 5. Depo qanı və onun əhəmiyyəti; 6. Qanın miqdarı və onun təyini üsulları; 7. Qan plazması, zərdabı və onların bir-birindən fərqi; 8. Qanın plazmasının tərkibi. Şəkil 1. Qаnın tərkibi və xаssələri |