2. Qizil kitobga kiritilgan o'simliklar Respublikamiz qo‘riqxonalarida muhofaza qilinayotgan o‘simliklarning umumiy holati nisbatan yaxshi bo‘lishiga qaramay, odamlar xo‘jalik faoliyati olib boradigan hududlarda ko‘plab yovvoyi turlarning tabiiy zahiralari keskin kamayib ketmoqda. Dunyoga dong‘i ketgan lola va sallagullar, qimmatbaho dorivor o‘simliklar – yetmak, bozulbang, kovrak, shirinmiya, kovul kabilar keyingi yillarda keskin kamayib ketdi. Buxoro otostegiyasi, yirik gulli ostrovskiya, Minkvits teziumi kabi bir qator relikt turlar yo‘qolib ketish holatiga kelib qoldi. Aholining tabiatga noto‘g‘ri munosabati tabiiy sharoitda o‘sadigan o‘simlik turlarining kamayib ketishiga eng asosiy sabab bo‘lmoqda. Bugungi kunga kelib yirik shaharlar va qishloqlarimiz atrofida qizil lola, sallagul, shirach va shunga o‘xshash nafis gulli o‘simliklar juda kamayib ketgan. 1.Jung'or qumso'tasi ,sinomariysi - Sinomariy djungariskiy - Cynomarium sorgaricum Rupr. Maqomi:O'zbekiston uchun kamyob tur.Qizil - binafsha rangli tekinxo'r o'simlik. Bo'yi 7-20 sm yog'onligi 1.5-3 sm uchburchak tangachalar bilan qoplangan uzunligi 3-5 mm. To'pguli juda tig'iz ,tonog'ichsimon slindrsimon gullari zich joylashgan. Gulqo'rg'on bo'lakchalarining uzunligi 2-4 mm. Changchisi changdonlari bilan uzunligi 2.5 mm urug'chisiniki 2-3 .Mevasi sharsimon eni 1.25 -1.5 mm . May -iyunda gullaydi va meva tugadi. Tarqalishi. Surhandaryo viloyati. Qoraqalpog'iston Respublikasi va Ustyurtda tarqalgan.O'zbekistondan tashqari Turkmaniston ,Tojikiston , Eyron, Afg'oniston va Mog'ilistonda ham o'sadi. O'sish sharoiti. Qumli tuproqlarda va Ola jinslarda o'sadi. Soni. 2009 yil Shurab atrofida 10 tupi Kelif - Shurabod tepaliklarida 12 tup borligi aniqlangan. Ko'payishi. Urug'idan ko'payadi. O'smlik soni va arealining o'zgarish sabablari. Ma‘lumotlar yo'q. Madaniylashtirilishi. Ma‘lumotlar yo'q. Muxofaza choralari. Maxsus muxofaza choralari ishlab chiqilmagan.
