1
AZƏRBAYCAN RESPUBLİKASI TƏHSİL NAZİRLİYİ
AZƏRBAYCAN DÖVLƏT MƏDƏNİYYƏT VƏ İNCƏSƏNƏT
UNİVERSİTETİ
MƏDƏNİYYƏT:
PROBLEMLƏR VƏ PERSPEKTİVLƏR
DOKTORANT VƏ GƏNC TƏDQİQATÇILARIN
X BEYNƏLXALQ ELMİ KONFRANSININ
MATERİALLARI
Konfrans Azərbaycan Respublikasının Nazirlər Kabinetinin
05fevral 2016-ci il tarixli 17/17/4939-11 saylı
razılıq məktubuna əsasən Azərbaycan Respublikası Təhsil
Nazirinin 26 fevral 2016-cı il tarixli 120 saylı əmrilə
Azərbaycan Dövlət Mədəniyyət və İncəsənət
Universitetində keçirilmişdir
Bakı - 2016
2
МИНИСТЕРСТВО ОБРАЗОВАНИЯ АЗЕРБАЙДЖАНСКОЙ
РЕСПУБЛИКИ
АЗЕРБАЙДЖАНСКИЙ ГОСУДАРСТВЕННЫЙ УНИВЕРСИТЕТ
КУЛЬТУРЫ И ИСКУССТВА
______________________________________________________
КУЛЬТУРА:
ПРОБЛЕМЫ И ПЕРСПЕКТИВЫ
МАТЕРИАЛЫ
X МЕЖДУНАРОДНОЙ НАУЧНОЙ
КОНФЕРЕНЦИИ ДОКТОРАНТОВ И
МОЛОДЫХ ИССЛЕДОВАТЕЛЕЙ
Баку- 2016
3
MİNİSTRY OF EDUCATİON OF THE AZERBAİJAN REPUBLİC
AZERBAİJAN STATE UNİVERSİTY OF CULTURE AND ART
CULTURE:
PROBLEMS AND PERSPEKTİVES
THE MATERİALS
OF THE IX SCİENTİFİC CONFERENCE
OF THE DOCTORAL CANDIDATE STUDENTS
AND YOUNG SCIENTISTS
Baku - 2016
4
Elmi redaktor: Elm və yaradıcılıq işləri üzrə prorektor,
professor MƏRYAM ƏLİZADƏ
Redaktor müavini: Qabaqcıl təhsil işçisi, kulturologiya üzrə fəlsəfə doktoru,
dosent YEGANƏ ƏLİYEVA
Materialların tərtibi: Aişə Qocayeva
Dizayn: Yusif
Xəlilov
Mədəniyyət:Problemlər və Perspektivlər. Doktorant və Gənc Tədqiqatçıların X Beynəlxalq
Elmi Konfransının Materialları. Bakı, ADMİU, 2016, 136 s.
©
ADMIU, 2016
5
TƏŞKİLAT KOMİTƏSİ
Fərəh Əliyeva
ADMİU-nun rektoru, sənətşünaslıq üzrə elmlər doktoru,
professor
(sədr)
Məryam Əlizadə
Elm və yaradıcılıq işləri üzrə prorektor, professor
Validə Məmmədova
Tədris işləri üzrə prorektor, professor
Gülşən Əliyeva
Beynəlxalq əlaqələr və tərbiyə işləri üzrə prorektor, professor
Mübariz Məmmədli “Kino
və televiziya” fakültəsinin dekanı, dosent
Əsəd Rzayev
“Teatr sənəti” fakültəsinin dekanı, dosent
Ellada Hüseynova
“Musiqi sənəti” fakültəsinin dekanı, dosent
Vasif Adilov
“Kulturologiya” fakültəsinin dekanı, dosent
Sədaqət Əliyeva
Tələbə Elmi Cəmiyyətin sədri, “Kulturologiya” kafedrasının müdiri, dosent
Kamilə Dadaşzadə “Musiqi
tarixi
və nəzəriyyəsi” kafedrasının müdiri, dosent
Yeganə Əliyeva
Magistratura və doktorantura şöbəsinin müdiri, dosent (məsul katib)
6
MÜNDƏRİCAT
2016-cı ilin Azərbaycan Respublikasında “Multikulturalizm ili” elan edilməsi haqqında
Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Sərəncamı ..................................................................9
Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Sivilizasiyalar Alyansının 7-ci Qlobal Forumunun Bakı
şəhərində keçirilməsi ilə bağlı Təşkilat Komitəsinin yaradılması haqqında Azərbaycan
Respublikası Prezidentinin Sərəncamı......................................................................................10
IV Qlobal Bakı Forumunun açılışında İlham Əliyevin nitqi.................................................11
Məryam Əlizadə. Azərbaycan multikulturalizmi və teatr............................................................16
Gülşən-Əliyeva Kəngərli. Multikulturalizm – talebirgəlik mədəniyyəti.....................................19
KULTUROLOGİYA
Севиль Керимова. Азербайджан и Италия в контексте сравнения возрожденческих
культур эпохи средневековья.....................................................................................................23
Nigar Hüseynova. Mədəniyyət fəlsəfəsində millilikilə ümumbəşəriliyin vəhdəti və nisbəti
problemi……………………………………………………………………………………….…26
Maşide Niğmet Memiş. Azərbaycan Türkiyə mədəni əməkdaşlığında muzeylərin ünsiyyəti....27
Günəş Cəbrayılova. Demokratiya və islam.................................................................................28
Cavid Ələkbərli. İspaniya və Azərbaycan mədəniyyələrinin ortaq cəhətləri...............................29
Günel Baxışova. Azərbaycanda mədəniyyətlərarası dialoq multikulturalizmin şərti kimi........31
Rəhim Həsənov. Multikulturalizm polietnik Azərbaycan cəmiyyətinin həyat tərzi kimi............34
Альбина Тухтаева. Особенности развития детского творчества в учреждениях культуры
и искусств.....................................................................................................................................35
Шахноза Сарибаева. Роль национальной идеологии независимости в период культурной
глобализации................................................................................................................................38
Хулкар Жураева. Современность и молодежь.......................................................................40
Анвар Арифханов. Актуальные вопросы организации художественно-спортивных
праздников....................................................................................................................................41
Günel Əliyeva. Arxeoloji artefaktın tədqiqi.................................................................................41
Сабина
Гасанзаде.
Культурные
традиции,
описанные
средневековыми
путешественниками.....................................................................................................................42
Yusif Xəlilov. Azərbaycanda nəşriyyatların formalaşması və inkişaf tarixi.................................43
Bahar İsgəndərova. Heydər Əliyev və Azərbaycan kitab mədəniyyəti.......................................46
Elnarə Məmmədzadə. II Dünya müharibəsində itirilmiş mədəni irs...........................................47
Könül Yüzbaşeva. Mədəni irsin mühafizəsi sahəsində Rerix paktının əhəmiyyəti...................48
Mahnur Həsənova. Təhsil nəşriyyatında elmi redaktə problemi................................................49
Sona Məmmədova. M.İqbal “Kamil insan” haqqında.................................................................50
SƏNƏTŞÜNASLIQ
Эльдар Юлдашев. Об истории фиксации макома…………………………………………..52
Айтен Гасанова. К вопросу об исполнительских трактовках фортепианных произведений
Ференца Листа азербайджанскими пианистами ……………………………………………..53
Fəxriyyə Səfərəliyeva. Kiçik həcmli muğamların janr xüsusiyyətləri………………………....54
Давронбек Шукуров. Театр - искусство "сотрудничества"………………………………...56
Станислав Марков. Основы реставрации звука архивных кинофильмов с помощью
инновационных технологий…………………………………………………………………...59
7
Ləman Kərimli. Azərbaycan kinosunda qadın rejissorların yaradıcılıq mövqeyi haqqında……64
Salihə Məmmədova. Mixayil Çexovun - aktyor psixotexnikasının dünya teatr mədəniyyətinə
təsiri……………………………………………………………………………………………...65
Rəfael Muradxanlı. Müasir dramaturgiyada vətənpərvərlik mövzusu…………………………66
Şəbnəm Mahmudova. Müasir Azərbaycan teatrının estetik prioritetləri………………………67
Qorxmaz Kərimov. Aşıq sənətinin ekran təcəssümü…………………………………………...68
Razimə İsmayılova. Qədim yunan dramaturgiyasının formalaşmasında mifologiyanın təsiri....69
Banuçiçək Quliyeva. Kamal Abdullanın əsərlərinin səhnə təcəssümü…………………………70
Şərmin Yusifova. Müasir Azərbaycan kinosunda bədii şərtilik………………………………...71
Aysel Süleymanova. Müasir Azərbaycan xalçası………………………………………………72
Günel Abbasova. Dizayn sənəti………………………………………………………………...73
Məsmə Əmrayeva. Müasir Azərbaycan kinosunda ssenari problemi…………………………..74
Elnurə Kazımova. Azərbaycan teleməkanında sənədli filmlərin struktur problemləri………...75
Sürayyə Əzizova. Cahangir Zeynalov və teatr………………………………………………….76
Aysel Mehdiyeva. Estrada sənətinin tipoloji təhlili……………………………………………..77
Rəvanə Ərəbova. “Bayati-Şiraz” muğamının nəzəri əsasları………………………………….78
Yeganə Əsgərova. Rəhilə Həsənovanın fortepiano yaradıcılığı XX əsr Azərbaycan fortepiano
musiqisi kontekstində……………………………………………………………………………80
Rəna Abbasova. Xalq komediyalarının psixoloji təbiəti………………………………………80
Nərmin Əliyeva. Azərbaycanda kompüter qrafikasının inkişafı………………………………..81
Pərviz Fərhadov. Hacı Xanməmmədov yaradıcılığının milli üslub xüsusiyyətləri……………82
Lamiyə Səlimova. Azərbaycanda estrada teatrının inkişaf təmayülləri (1990-2013)…………..83
Sevinc Qarayeva. Afaq Məsudun “O məni sevir” pyesinin təhlili……………………………...84
Emil Mirzəyev. Sevda İbrahimovanın fortepiano əsərlərinin təhlili……………………………85
Aysel Şərifova. Azərbaycanda xalça fabriklərinin son 20 ildə olan fəaliyyəti haqqında
məlumat.........................................................................................................................................86
Anar Yusubov. Zakir Bağırovun kamança və orkestr üçün konsertinin üslub xüsusiyyətləri….87
Rəşidə Məmmədova. Estrada nömrələri………………………………………………………..88
Jalə Miriyeva. Azərbaycan musiqi mənbəşünaslığının inkişafında Zemfira Səfərovanın rolu…88
Ruslan Zərbəliyev. Xalq dühasından bəhrələnən sənətkar……………………………………..89
Şəbnəm Həsənova. Arif Babayevin televiziya fəaliyyəti……………………………………….90
Asim Kərimov. Azərbaycan təsniflərinin nəzəri və praktiki xüsusiyyətləri…………………….91
Cavid Əhmədov. Qroteskin mənşəyi və yaranma tarixi………………………………………...91
Aygül Mahmudova. XIX əsrin sonu XX əsrin əvvəllərində Azərbaycan memarlığının Avropa
memarlığı ilə müqayisəsi………………………………………………………………………...93
Fəhmin Əhmədli. Azərbaycan vizual mədəniyyətində “Arşın mal alan” operettasının tarixi və
kulturoloji missiyası……………………………………………………………………………...94
Əlləz Əhmədov. Aktyorun əsas vəzifələri………………………………………………………95
Nuranə Abbasova. Meydan tamaşalarında rituallıq ……………………………………………96
Nigar Həmzəyeva. Azərbaycan kinosunda üslub problemi……………………………………96
Xeyal Abbasov. Milli zərb alətlərinin inkişaf prosesində “Natiq ritm qrupu”nun rolu…………97
Yaqut Məmmədova. Müasir Azərbaycan kinosunda mühit-personaj əlaqəsi…………………98
Qizqayıt Quliyeva. Azərbaycanın XXI əsr modelyer rəssamlarının yaradıcılığı……………….99
Lalə Şükürova. Azərbaycan kinosunda tarixi hadisənin bədii həlli…………………………...100
Ləman Mirzəbəyova. Xalq tamaşalarında səhnə realizmi və ekssentrik oyun üsulları……….101
Səbinə Abdullayeva.Azərbaycan xalçaçılığı…………………………………………………..102
Fəridə Salahlı. Azərbaycanda gənc qrafik və dizaynerlərin yaradıcılıq xüsusiyyətləri……….103
Nigar Məmmədova. Bakı şəhərində Polşa memarlarının memarlıq abidələri………………...104
Aqil Suleymanov. “Şur” muğamının lad əsasının təhlili………………………………………105
Fəridə Salahlı. Azərbaycanda gənc qrafik və dizaynerlərin yaradıcılıq xüsusiyyətləri………106
Murad Əmiraslanov. Kinorejissurada üslub problemləri (XX əsrin 60-70-ci illəri)………...106
Сабина Абдуллаева. Развитие рекламы и дизайна в Азербайджане……………………..107
8
Ülvi Hacıyev.“Çahargah” muğamının nəzəri əsasları…………………………………………108
Cəvahir Babaşlı. Şamil Fətullayevin yaradıcılığı……………………………………………..109
Təranə Xudabaxşıyeva. Muzeylərin fəaliyyətində turizm-idman kompleksləri ilə əməkdaşlığın
elmi və praktiki aspektləri………………………………………………………………………110
Nəzrin Mehrəliyeva. Qordon Kreqin Moskva Badaye Teatrının səhnəsində rejissura işi........111
Günay Hüseynova. E.Zolya və A.Antuanın “Azad teatr”ı........................................................114
Vüsalə Muradova. Azərbaycanda fortepiano yaradıcılığının yaranması...................................115
Şəhla Abbasova. Milli dekorativ-tətbiqi sənətdə ornament təsvirləri və onların müxtəlifliyi..116
Leyla Səfərova. Yaşar Nuri – milli teatrımızın yeni nəslinin moderatoru.................................117
Nəsimi Əliyev. Azərbaycan incəsənətinin inkişafında Avropa dizayn məktəbinin rolu............118
Günel Soltanzadə. Tofiq Bakixanovun fortepiano yaradıcılığı................................................119
Aytən Məmmədova. İlkin teatr formalarında təsəvvüf elementləri...........................................120
Pərvanə Rzayeva. Aktyor yaradıcılığında lirik-psixoloji üslub (Xalq artisti Amaliya
Pənahovanın yaradıcılığı 1964-1990).........................................................................................121
Nigar Pirimova. Del Arte komediyalarının yarama tarixi və xüsusiyyətləri.............................122
Zəhra Rüstəmova. “Kitabi Dədə-Qorqud” dastanında şamanizm elementləri..........................124
Ellada Əhmədova. Dionis şənlikləri və xalq oyun tamaşalarımız........................................125
Ülviyyə Alıyeva. Elnarə Dadaşovanın uşaqlar üçün fortepiano əsərləri.....................................126
Fidan İsgəndərzadə. Azərbaycanın müstəqillik dövründəki bədii ədəbiyyatın ekran
təcəssümü.....................................................................................................................................127
Zümrüd Zeynallı. Yüksək texnologiyalı dizayn hay-tek...........................................................128
Şahpəri Abbasova. Kinooperator Rasim Ocaqovun peşə üslubu..............................................129
Aygün Baxışlı. B.Brextin epik teatr nəzəriyyəsi.........................................................................129
Pərvin Misirli. Görkəmli kinorejissor Arif Babayev..................................................................130
Təranə Əlizadə. Müasir Azərbaycan kinosunda hərbi-vətənpərvərlik mövzusunun əksi..........131
Cəmilə Qasımova. Azərbaycan televiziyasında peşəkar üslub problemi...................................133
Мехрибан Назарова. Творческое новаторство Г.Алмасзаде в синтезе классической
хореографии с элементами азербайджанского танца.............................................................134
Aynur İsgəndərli. Bülbülün vokal ifaçılığına dair nəzəri görüşləri…………………………...135
9
2016-CI İLİN
AZƏRBAYCAN RESPUBLİKASINDA
“MULTİKULTURALİZM İLİ” ELAN EDİLMƏSI HAQQINDA
AZƏRBAYCAN RESPUBLİKASI PREZİDENTİNİN
SƏRƏNCAMI
Tarixi İpək yolunda yerləşən Azərbaycan müxtəlif sivilizasiyaların qovuşduğu məkan
olaraq, əsrlər boyu milli-mədəni rəngarənglik mühitinin formalaşdığı, ayrı-ayrı millətlərin və
konfessiyaların nümayəndələrinin sülh, əmin-amanlıq, qarşılıqlı anlaşma və dialoq şəraitində
yaşadığı diyar kimi tanınmışdır. Ölkəmizdə multikulturalizm artıq alternativi olmayan həyat
tərzinəçevrilmişdir. Bakı Beynəlxalq Multikulturalizm Mərkəzinin yaradılması müasir dövrdə
respublikamızda gerçəkləşdirilən siyasətin tolerantlıq prinsiplərinə bu gün də sadiq qalmasının
bariz nümunəsidir.
Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Sivilizasiyalar Alyansının 7-ci Qlobal Forumunun 2016-
cı ildə Bakışəhərində keçirilməsi barədə qərar qəbul edilməsi dünya ölkələrinin Azərbaycandakı
multikultural mühitə olan münasibətinin real ifadəsidir.
Azərbaycan Respublikası Konstitusiyasının 109-cu maddəsinin 32-ci bəndini rəhbər
tutaraq, Azərbaycanda multikulturalizm ənənələrinin qorunub saxlanması, daha da inkişaf
etdirilməsi və geniş təbliğ olunması məqsədi ilə qərara alıram:
1. 2016-cı il Azərbaycan Respublikasında “Multikulturalizm ili” elan edilsin.
2. Azərbaycan Respublikasının Nazirlər Kabineti Bakı Beynəlxalq Multikulturalizm Mərkəzi,
Azərbaycan Respublikasının Mədəniyyət və Turizm Nazirliyi, Azərbaycan Respublikasının
Təhsil Nazirliyi, Azərbaycan Respublikasının Dini Qurumlarla İşüzrə Dövlət Komitəsi və
Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının təkliflərini nəzərə alaraq, 2016-cı ilin Azərbaycan
Respublikasında “Multikulturalizm ili” elan edilməsinə dair tədbirlər planını bir ay müddətində
hazırlayıb Azərbaycan Respublikasının Prezidentinə təqdim etsin.
İlham Əliyev
Azərbaycan Respublikasının Prezidenti
Bakı şəhəri, 11 yanvar 2016-cıil.
10
BİRLƏŞMİŞ MİLLƏTLƏR TƏŞKİLATININ SİVİLİZASİYALAR ALYANSININ 7-Cİ QLOBAL
FORUMUNUN BAKI ŞƏHƏRİNDƏ KEÇİRİLMƏSİ İLƏ BAĞLI TƏŞKİLAT KOMİTƏSININ
YARADILMASI HAQQINDA AZƏRBAYCAN RESPUBLİKASI PREZİDENTİNİN
SƏRƏNCAMI
2014-cü il sentyabrın 26-da Birləşmiş Millətlər Təşkilatı Baş Assambleyasının 69-cu
sessiyasıçərçivəsində BMT-nin Sivilizasiyalar Alyansı Dostlar Qrupunun Nazirlər Toplantısında
Sivilizasiyalar Alyansının 7-ci Qlobal Forumunun 2016-cı ildə Azərbaycan Respublikasının paytaxtında
keçirilməsi barədə qərar qəbul edilmişdir.
Tolerantlığın məkanı, multikultural ənənələrə sadiq müstəqil Azərbaycan mədəniyyətlərin dialoqunun
inkişafına, mədəni müxtəlifliyin qorunub saxlanması və sivilizasiyalar arasındakı qarşılıqlı münasibətlərin
tənzimlənməsinə yönəlmiş mühüm layihələrin, mötəbər forumların gerçəkləşdirilməsi sahəsində zəngin
təcrübəyə malikdir.
Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Sivilizasiyalar Alyansının 7-ci Qlobal Forumunun Bakışəhərində
yüksək səviyyədə təşkilinin Azərbaycan dövlətinin beynəlxalq nüfuzunun daha da artırılmasında,
Azərbaycan xalqının tarixi-mədəni irsinin geniş miqyasda tanıdılmasında əhəmiyyətini nəzərə alaraq və
Azərbaycan Respublikası Konstitusiyasının 109-cu maddəsinin 32-ci bəndini rəhbər tutaraq qərara
alıram:
1. Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Sivilizasiyalar Alyansının 7-ci Qlobal Forumunun 2016-cıil
25–27 aprel tarixlərində Bakışəhərində keçirilməsi ilə bağlı aşağıdakı tərkibdə Təşkilat Komitəsi
yaradılsın:
Təşkilat Komitəsinin sədri
Əbülfəs Qarayev – Azərbaycan Respublikasının mədəniyyət və turizm naziri
Təşkilat Komitəsinin üzvləri
Nadir Hüseynov – Azərbaycan Respublikası xarici işlər nazirinin müavini
Oruc Zalov – Azərbaycan Respublikası daxili işlər nazirinin müavini
Əli Şəfiyev – Azərbaycan Respublikası milli təhlükəsizlik nazirinin müavini
İlqar Fətizadə– Azərbaycan Respublikası maliyyə nazirinin birinci müavini
İltimas Məmmədov – Azərbaycan Respublikası rabitə və yüksək texnologiyalar nazirinin birinci müavini
Firudin Qurbanov – Azərbaycan Respublikası təhsil nazirinin müavini
İntiqam Babayev – Azərbaycan Respublikası gənclər və idman nazirinin müavini
Elsevər Ağayev – Azərbaycan Respublikası səhiyyə nazirinin müavini
Musa Pənahov – Azərbaycan Respublikası nəqliyyat nazirinin müavini
Sevda Məmmədəliyeva – Azərbaycan Respublikası mədəniyyət və turizm nazirinin müavini
Əsgər Abdullayev – Azərbaycan Respublikası Dövlət Gömrük Komitəsi sədrinin müavini
Gündüz İsmayılov – Azərbaycan Respublikası Dini Qurumlarla İş üzrə Dövlət Komitəsi sədrinin müavini
Sədaqət Qəhrəmanova – Azərbaycan Respublikası Ailə, Qadın və Uşaq Problemləri üzrə Dövlət Komitəsi
sədrinin müavini
Pərviz Musayev – Azərbaycan Respublikası Dövlət Miqrasiya Xidməti rəisinin müavini
Fərhad Tağızadə– Azərbaycan Respublikası Dövlət Sərhəd Xidməti rəisinin müavini
Samir Nuriyev – Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabineti yanında "İçərişəhər" Dövlət Tarix-Memarlıq
Qoruğu İdarəsinin rəisi
Əfqan Şahmarov – Azərbaycan Respublikasının Nazirlər Kabineti yanında Dənizkənarı Bulvar İdarəsinin
rəisi
Arif Məmmədov – "Azərbaycan Hava Yolları" Qapalı Səhmdar Cəmiyyətinin vitse-prezidenti
Adil Kərimli – Heydər Əliyev Mərkəzinin direktorunun birinci müavini
Vasif Eyvazzadə– Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət və Turizm Nazirliyinin Beynəlxalq əməkdaşlıq
şöbəsinin müdiri, Təşkilat Komitəsinin katibi
2. Təşkilat Komitəsi Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Sivilizasiyalar Alyansının 7-ci Qlobal Forumunun
Bakışəhərində keçirilməsi ilə bağlı zəruri məsələləri həll etsin.
3. Azərbaycan Respublikasının Nazirlər Kabineti bu Sərəncamdan irəli gələn məsələləri həll etsin.
Dostları ilə paylaş: |