Microsoft Word mulki huquq doc



Yüklə 8,78 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə1/1820
tarix28.12.2021
ölçüsü8,78 Mb.
#17088
  1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   1820


MÖVZU 1 

Mülki hüquq vƏ xüsusi hüquq 

§ 1. Mülki hüquq xüsusi hüququn bir sahəsi kimi 

1. «Mülki hüquq» termininin tarixi mənbəyi  

Bir çox qabaqcıl və inkişaf etmiş ölkələrin (Almaniyanın, Fransanın, Italiyanın, Yaponiyanın, ABŞ-ın və s.) 

daxili  milli  hüquq  sistemləri  ayrı-ayrı  hüquq  sahələrindən  —  konstitusiya  hüququndan;  cinayət  hüququndan; 

ə

mək hüququndan; inzibati hüquqdan və s. ibarətdir. Bu hüquq sahələrindən biri mülki hüquq adlanır. Mülki 



hüquq hər bir ölkənin dövlətdaxili milli hüquq sisteminin ən geniş, əsas və başlıca sahələrindən biri hesab olu-

nur. 


Hər bir hüquq sahəsi ictimai münasibətlərin müəyyən bir sferasını tənzimləyir. Bəs mülki hüquq nəyi nizama 

salır? Hansı növ ictimai münasibətlər onun nizamasalma predmetinə daxildir? Hər gün insanlar özlərinə maüa-

zadan, dükandan və bazardan ərzaq məhsulları, geyim şeyləri, ev avadanlıqları, məişət predmetləri və s. alırlar. 

Bu kimi hallarda alqı-satqı münasibətləri yaranır. Bakı şəhərində tikinti təşkilatları bizim gözlərimiz önündə hər 

gün  bir-birindən  yaraşıqlı  və  uca  binalar  tikir.  Tikinti  təşkilatları  ilə  həmin  binaların  tikilməsini  sifariş  edən 

şə

xslər arasında münasibətlər podrat münasibəti adlanır. Hər gün işzilər (həkimlər, mühəndislər və s.), müəllim-



lər və tələbələr müxtəlif ictimai nəqliyyat vasitələrindən istifadə etməklə iş yerlərinə, ali təhsil müəssisələrinə 

gəlirlər. Belə halda sərnişinlərlə ictimai nəqliyyat vasitələri arasında daşıma münasibətləri əmələ gəlir. ßdliyyə 

orqanlarında öz nizamnaməsini dövlət qeydiyyatından kezirən və sahibkarlıq fəaliyyəti ilə məşüul olmaq niyyə-

tində olan müəssisə (firma) kommersiya bankında hesablaşma hesabı azır. Müştəri (müəssisə) ilə bank arasında 

ictimai münasibət meydana gəlir. Universitetə dərsə gələn tələbələr paltolarını saxlamaq üçün qarderoba verir-

lər. Bu cür halda saxlama (saxlanc) münasibətləri göz qabaüındadır. Kəndli (fermer) təsərrüfatı sahibkarlıq fəa-

liyyətini həyata kezirmək üçün kredit təşkilatından kredit alır. Belə halda kredit münasibətləri yaranır. Vətəndaş 

öz yaşayış evini yanüından sıüortalamaq üçün sıüorta təşkilatı ilə əlaqəyə girir. Göstərilən hal isə sıüorta müna-

sibətinin əmələ gəlməsinə dəlalət edir. Ata ölür və onun əmlakı vərəsələrə kezir. Bununla vərəsəlik münasibəti 

yaranır. Bax, bütün bu və digər münasibətlər mülki hüquqla tənzimlənir və nizama salınır.  

Müasir xarici ölkələrin (məsələn, Almaniyanın, Fransanın, Italiyanın, Hollandiyanın, Ispaniyanın və s.) milli 


Yüklə 8,78 Mb.

Dostları ilə paylaş:
  1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   1820




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin