O‘zbek tilining tarixiy grammatikasi

---

O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI XALQ TA`LIMI VAZIRLIGI 
AJINIYOZ NOMIDAGI NUKUS DAVLAT PEDAGOGIKA INSTITUTI 
FILOLOGIYA FAKULTETI 
O‘ZBEK TILSHUNOSLIGI KAFEDRASI 
Katta o‘qituvchi S.JALILOV 
 
 
O‘ZBEK TILINING TARIXIY GRAMMATIKASI 
fani bo‘yicha o‘quv metodtik majmua 
(3-kurs bakalavriat bosqichi talabalari uchun) 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
NUKUS - 2012 
 

---

2 
MUNDARIJA
 
Ma`ruza mashg`ulotlari 
1-mavzu 
Kirish.O`zbek tilining tarixiy grammatikasi fanining maqsad va 
vazifalari. 
1.1. 
1.2. 
Kursining maqsadi va vazifalari. 
Kursining lingvistik va nolingvistik sohalar bilan aloqasi. 
2-mavzu Fonetika. 
1.1. 
1.2. 
Eski o’zbek tilining unlilar va undoshlar tizimi. 
Eski o’zbek tilida singormanizm va urg`u 
3-4-mavzu Morfologiya. 
1.1. 
1.2. 
1.3. 
Eski o’zbek tilining morfologik xususiyatlari. 
Ot turkumi va uning grammatik kategoriyalari. 
Otlarning yasalishi. 
5-mavzu Sifat turkumi. 
1.2. 
1.2. 
Sifat darajalari. 
Sifat yasalishi 
6-mavzu Son so’z turkumi. 
1.1. 
1.2. 
1.3. 
1.4. 
Sonning morfologik belgilari. 
Sonning ma’no turlari. 
Numerativlar. 
7-mavzu Olmosh 
1.1. 
1.2. 
Eski o’zbek tilida olmosh turkumining morfologik belgilari. 
Olmoshning ma’no turlari. 
8-9-mavzu Fe’l. 
1.1. 
1.2. 
1.3. 
1.4. 
Fe’l va uning grammatik kategoriyalari. 
Etakchi va ko’makchi fe’llar. 
Fe’l yasalishi. 
Fe’lning funktsional shakllari. 
10-mavzu Ravish. 
1.1. 
1.2. 
1.3. 
Ravish va uning ma’no turlari. 
Ravish yasalishi. 
Ravishlarda daraja. 
11-mavzu Eski o’zbek tilida yordamchilar. 
1.1. 
1.2. 
1.3. 
1.4. 
Ko’makchilar. 
Bog`lovchilar. 
Yuklamalar. 
Undov va modal so’zlar. 
12-mavzu Eski o’zbek tilining sintaktik qurilishi. 
1.2. 
1.2. 
So’z birikmasi sintaksisi. 
Turkiy, forsiy va arabiy izofa. 
13-mavzu Gap. 
1.1. Gap va uning turlari. 

---

3 
1.2. 
1.3. 
Bir tarkibli va ikki tarkibli gaplar. 
Sodda va qo’shma gaplar. 
14-15-
mavzu 
Gap bo’laklari. 
1.1. 
1.2. 
1.3. 
Eski o’zbek tilida bosh bo’laklar. 
Eski o’zbek tilida ikkinchi darajali bo’laklar. 
Uyushiq bo’laklar, undalma va kirishlar. 
16-17-
mavzu 
Eski o’zbek tilida qo’shma gap. 
1.
Bog`lovchisiz qo’shma gaplar. 
2.
Ergash gapli qo’shma gaplar. 
3.
Bog`lovchisiz qo’shma gpalar. 
4.
4.Ko’chirma gaplar. 
18-mavzu Leksika. 
1.
Eski o’zbek tilida o’z va o’zlashma qatlam. 
2.
Eski o’zbek tilida ko’p ma’noli so’zlar. 
3.
So’zlarning shakl va ma’no munosabatiga ko’ra turlari. 
4.
Punktatsiya.