Uluslararasi rekabetçİLİk analiZİnde michael e. Porter’in elmas modeli yaklaşimi: TÜRKİYE’deki bazi endüstriLERdeki uygulanabiLİRLİĞİNİn ve sonuçlarinin araştirilmasi koray GÜrpinar

---

 

 

 

ULUSLARARASI REKABETÇİLİK ANALİZİNDE  

MICHAEL E. PORTER’IN ELMAS MODELİ  

YAKLAŞIMI: TÜRKİYE’DEKİ BAZI ENDÜSTRİLERDEKİ 

UYGULANABİLİRLİĞİNİN VE SONUÇLARININ 

ARAŞTIRILMASI 

Koray GÜRPINAR

*

 

Mustafa SANDIKÇI

∗∗

 

Özet 

Porter, 1990 yılında yayınladığı “Ulusların Rekabet Avantajı” isimli kitabında geliştir-

diği modeli ile, bazı ulusların “neden” diğerlerine göre belirli sektörlerde daha rekabetçi 

olduğu sorusuna yanıt vermeye çalışmıştır. Elmas modeli, bir sektördeki ulusal rekabet gücü-

nü belirleyen dört temel unsurun birbiri ile ilişkili olarak incelenmesini gerektirmektedir. 

Bunlar, ulusal faktör donanımı, talep koşulları, ilişkili ve destekleyici sektörler ve işletme 

stratejileridir. Devlet, yani kamu yönetimi, temel değişkeni de elmas modeli’nde dört ana 

değişkene ilave olarak çoğu zaman göz önüne alınmaktadır. Üstelik Porter’a göre rekabet 

avantajlarını ülkeler değil ülke içinde faaliyet gösteren işletmeler yaratmaktadır. Elmas mode-

linin üzerine kurulduğu temel varsayım, “uluslararası ticarette rekabet küresel olabilir, ancak 

rekabet avantajının kaynağı lokaldir (ulusal koşullardan kaynaklanmaktadır)” biçiminde ifade 

edilebilir. Bu varsayım çerçevesinde Porter, “bir ulusal sektörün uluslararası pazarlarda avan-

tajlı konuma gelmesini sağlayan lokal koşullar nelerdir” sorusuna yanıt aramaya çalışmakta-

dır. Porter, bir endüstri için her bakımdan avantajlı olmanın gerekli olmadığını, ancak çeşitli 

belirleyicilerde üstün olmanın yeterli olabileceğini öne sürmektedir. 

Abstract 

Porter tried to find out why some nations have a more competitive character than ot-

hers, through his model that was improved in his book “Competitive Advantage of Nations”, 

published in 1990. Diamond model insists on the exploration of the four basic elements of a 

                                                 

*

   Dr., Afyon Kocatepe Üniversitesi, Sandıklı M.Y.O. 

∗∗

   Yrd.Doç.Dr., Afyon Kocatepe Üniversitesi, Sandıklı M.Y.O. 

---

106

 

Koray GÜRPINAR - Mustafa SANDIKÇI 

sector, defining the national competition power, related with each other. These are, national 

factor rigging, demand conditions, related and supported sectors and strategies of properties. 

Government, as a basic variable is mostly under concern additional to the four main variables 

of the diamond model. Furthermore, according to Porter, the competitive advantage is per-

formed by the properties, not the country itself. The basic assumption that the diamond model 

was settled on is that “The competition occured among international trade may be global, but 

the source of competitive advantage is local and affected by the domestic conditions.” Thro-

ugh this assumption Porter tried to answer the question to find out the local conditions provi-

de a national sector to be advantageous among international markets. Porter claims that it is 

not necessary for an industry to be advantageous in every respect, but it would be sufficient to 

be advantageous among different diagnostics.