1 azərbaycan-tüRKİYƏ ƏlaqəLƏRİ son 20 İLDƏ: UĞurlar və İmkanlar

42
Regional hadisələrin Türkiyə-Azərbaycan münasibətlərinə təsiri
qəbul olundu. Bu hadisədən sonra Türkiyə Respublikası Hökuməti Avropa 
İttifaqını səmimiyyətsizlikdə günahlandırdı və Avropa ölkələrindən ŞKTR-
in təcridini ortadan qaldırma barədə sözünü tutmasını istədi. Avropa İttifaqı 
isə Türkiyə ilə ittifaq arasında müzakirələrin başlanması üçün Kiprin yunan 
tərəfinə  qarşı  iqtisadi  embarqoların  qaldırılması  və  limanlarının  yunan 
gəmilərinə açılması tələbini irəli sürməkdə israr etdi. 
Kiprdə  keçirilən  “Annan  planı”  referendumundan  əvvəl  Azərbaycan 
tərəfinin  “türklər  Annan  planına  “hə”  ,  yunanlar  isə  “yox”  deyərsə,  biz 
ŞKTR-i tanıyacağıq” açıqlaması Kiprin türk tərəfində umud yaratdı. Lakin 
bu açıqlama yunan Kipri və Yunanıstanın Azərbaycana qarşı təzyiqlərinə 
səbəb oldu. Bu təzyiqə Avropa İttifaqının bəzi üzv dövlətləri də dəstək verdi 
və ŞKTR-in Azərbaycan tərəfindən tanınması halında onların da Qarabağı 
müstəqil dövlət kimi tanıyacaqları bəyan edildi.  
Referendumdan  sonra  Azərbaycan  ŞKTR-i  tanımadı,  lakin  2005-ci 
ildə Azərbaycan  ŞKTR-ə  qarşı  həyata  keçirilən  təcrid  siyasətini  ortadan 
qaldırmaq  üçün  iqtisadi  addımlar  atdı.  2005-ci  ildə  Bakıdan  8  millət 
vəkilinin olduğu bir heyət 1974-cü il Kipr Sülh Əməliyyatının ildönümü 
mərasimində iştirak etmək üçün  iyulun 20-də ŞKTR-ə getdi.
2005-ci il iyulun 29-da Azərbaycan-Türkiyə İş Adamları Birliyi (ATİB) 
və ŞKTR-in müavfiq qurumlarının birgə təşkil etdikləri ŞKTR-Azərbaycan 
Biznes  Forumunda  iştirak  etmək  üçün  sahibkarlar,  dövlət  təmsilçiləri, 
mətbuat  nümayəndələri  və  sənətçilərdən  ibarət  heyət  Bakıdan  ŞKTR-ə 
birbaşa  təyyarə  reysi  ilə  uçdu.  Bu,  uzun  illərdən  sonra,  Türkiyə  nəzərə 
alınmazsa, ŞKTR-ə həyata keçirilən ilk birbaşa təyyarə uçuşu idi. Forum 
zamanı ATİB  və  Kipr  Türk  Sənaye  və  Ticarət  Təşkilatı,  ŞKTR  Banklar 
Birliyi  və  Azərbaycan  Banklar  Assosiasiyası  arasında  əməkdaşlığa  dair 
Protokol imzalandı.
61
ATİB-in  təşkil  etdiyi  səyahətə  cavab  olaraq  2005-ci  il  avqustun  29-
da,  30  il  sonra  ilk  dəfə  ŞKTR-in  keçmiş  Prezidenti  Rauf  Denktaş  və 
Baş  nazirin  müavini,  xarici  işlər  naziri  Sərdar  Denktaşın  rəhbərliyi  ilə 
nümayəndə  heyəti  xarici  bir  ölkəyə  -  Azərbaycana  birbaşa  uçuş  həyata 
keçirdi, qonaqlar Bakıda ŞKTR pasportları ilə qəbul edildi. Səfər zamanı 
Sərdar Denktaş təzyiqlərə baxmayaraq bu səfərin təşkilinə dəstək verdiyi 
üçün Azərbaycan rəhbərliyinə təşəkkür etdi.
62
 Bu səfərlə əlaqədar açıqlama 
verən Azərbaycan Prezidenti Administrasiyasının Xarici əlaqələr şöbəsinin 
müdiri Novruz Məmmədov Azərbaycanın bu səfəri iqtisadi münasibətlərin 
61   Vatan Gazetesi, 27 Temmuz 2005. 
62   Hürriyet, 30 Ağustos2005.

---