Mavzu bo`yicha nazorat savollari. 1. Sport texnikasining ahamiyati, texnika va taktikaning bog`liqligi? 2. Mashg`ulot jarayonida xarakatning ketma-ketligi? 3. Mashq tushunchasini mazmuni?
1. Jismoniy fazilatlaridan kuch fazilati. 2. Kuch fazilatini rivojlantirish uslubiyati.
"Kuch" sO`ziga turli xil mahno beriladi.
1) harakatning mexanik xarakteristikasi sifatidagi kuch;
2) kishining fazilati sifatidagi kuch;
Kuchni tashqi qarshiliklarni muskul kuchi yordamida engish qobiliyatiga qarab aniqlash mumkin.
Muskullar kuchni quyidagicha iamoyon qilishlari mumkin:
1) uz uzunliklarini O`zgartirmay;
2) O`z uzunliklarini qisqirtirib;
3) uzayib.
qarshiliklarni enguvchi va ularga yon beruvchi rejimlarni birlashtirib "dinamik rejim" deyiladi. Kuchlilik qobiliyatlarining O`zi — statik rejim va sekin harakatlar. Tezkor — kuchlilik qobiliyatlari — tez harakatlar. Tezkor — kuchlilik qobiliyatlari qarshiliklarni enguvchi va yon beruvchi kuchlarga bO`linadi.
Portlovchi kuch — qisqa vaqt ichida katta miqdorda kuch namoyon qilish qobiliyati xisoblanadi. Turli vazndagi kipshlarnint kumini taqqoslash uchun nisbiy kuch deb ataladigan kuch tushunchasidan foydalaniladi.
Nisbiy kuch deganda O`z vaznining bir kilogramiga tO`g`ri keladigan kuch miqdori tushuniladi.
Absolyut kuch esa muskul tO`qimalarining namoyon etuvchi kuchlanishi hisoblanadi va dinamometrlarda O`lchanadi.
Kuchni rivojlantirish uslubiyati. Kishining jismoniy fazilati sifatida kuchni uzoq yil davomida tarbiyalash jarayonidagi umumiy vazifa kuchni xar tomonlama rivojlantirish va turli xil harakat faoliyatlarida uning yuksak darajada namoyon bO`lishini tahminlashdan iboratdir.
Biror bir faoliyatdagi konkret sharoitda kuchni ixtsoslab tarbiyalash O`ziga xos vazifalarni xal qiladi.
Tashqi qarshiliklarni engish bilan bajariladigan mashqlar:
a) buyumlarning ogirligi,
b) sherigini qarshilik kO`rsatishi,
v) elastik buyumlarning qarshiligi,
g) tashqi muxit qarshiligi O`z vazni bilan og`irlashtirib bajagjladigan mashqlar. Kuchni tarbiyalashda qarshilik miqdorini tanlash —uslubiyatning asosiy masalalaridan biridir. Maksimal darajada zO`r berishni turli yO`llar bilan xosil qilish mumkin:
1) chegaraga yaqin bO`lmagan yuklamalarni engishni chegara darajada kO`p marta takrorlash;
2) tashqi qarshilikni chegara darajada oshirish;
3) qarshiliklarni chegara darajada tezlik bilan engish.
