1. ma’ruza bo’yicha o’quv materiallari

Takrorlash uchun savollar:

1. 
   O’z joniga qasd qilish birmuncha jiddiy jamoatchilik muammolaridan biri hisoblanishini isbotlang.
   
2. 
   Suitsidal axloqning sabablari qanday?
   
3. 
   Suitsidal axloq yordamlashuvchi sharoitlari qanday?
   
4. 
   O’z joniga qasd qilishga nima to’sqinlik qiladi?
   

9-mavzu: Shaxs og`ishgan axloqining psixodiagnostikasi


Reja:

1. 
   Shaxs og`ishgan axloqining tushunchasi
   
2. 
   Shaxs og`ishgan axloqining psixodiagnostikasi
   

Tayanch tushunchalar: o’g’ishgan xulq, og`ishgan axloqining psixodiagnostikasi.


1. Shaxs og`ishgan axloqining tushunchasi

Giperproteksiya – ota-onalarning farzandlariga nisbatan haddan ziyod e'tibori bo`lib, bu ularning bola tarbiyasi uchun kuch, vaqt va e'tiborni ayamasliklarida namoyon bo`ladi. Ota-ona bu ishni hayot tarziga aylantiradi, ya'ni ona uchun ham, ota uchun ham bola tarbiyasi hayotining mazmun-muddaosiga aylanadi. Giperproteksiya – ota-ona tomonidan bolaning barcha istak, tilak va ehtiyojlarini ko`r-ko`rona, tanqid va mulohazasiz qondirishga intilish; bolani har qanday qiyinchiliklar va to`siqlardan himoya qilish, uning barcha istaklarini joyida bajo keltirish, erkalatish, oddiy yutuqlaridan quvonish, xatolarini sezmaslikka qaratilgan harakatlar. Bolasi uchun “jonini jabborga beruvchilar” odatda o`zlari bilmagan holda farzandlariga yomonlik qilayotganliklarini sezmaydilar, natijada bola kelajakda ishga toqati yo`q, ko`pchilikning ichida o`zini tuta olmaydigan, hayotning past-balandliklarida o`zini nochor his etadigan, tantiq, erka bo`lib qoladi. Ayniqsa, bola o`smirlik yoshiga etganda, erka, tantiq bo`lgani uchun do`stlari va tengqurlari davrasida ham hamma aytganlari bo`lishini istaydigan, liderlikka intiluvchanligini namoyon etgisi keladi, lekin ikkinchi tomondan, aslida unda bunday sifatlar bo`lmaydi. Gap shundaki, bunday holatlarda ota-ona zurriyodi timsolida ilgari o`z hayot tajribasida erisholmagan armonlarini ro`yobga chiqargisi keladi, ularning tarbiya uslublari aynan shunga qaratilgan bo`ladi, lekin bola ko`p jihatdan nochor ekanligini keyinchalik ijtimoiy muhitning turli vaziyatlariga tushganida his eta boshlaydi.